TĂNG CƯỜNG KẾT NỐI NGHỊ SỸ TRẺ ĐỂ THÚC ĐẨY DOANH NGHIỆP KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
Tại phiên thảo luận chuyên đề về 'Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp' diễn ra trong khuôn khổ Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu lần thứ 9, các nghị sĩ trẻ mong muốn cần khuôn khổ pháp lý để thúc đẩy doanh nghiệp khởi nghiệp, nhất là trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo. Muốn vậy, cần tăng cường tương tác giữa nghị sĩ trẻ và những người hoạt động trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp để giới trẻ thực sự đóng vai trò trung tâm trong đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.
Thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo chính là thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững hiệu quả
Đó là khẳng định của đa số Nghị sỹ trẻ đến từ các quốc gia. Chia sẻ kinh nghiệm, Nghị sĩ trẻ đến từ Morocco cho biết, trong vài năm trở lại đây, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trở thành những từ khóa, chủ đề nóng hổi được thảo luận ở quốc gia Bắc Phi này. Lĩnh vực này thu hút nhiều doanh nhân trẻ tham gia đầu tư, hoạt động; các cơ quan cũng đang tăng tốc trong ban hành thể chế, chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp trong lĩnh vực này. Nhiều vườn ươm, quỹ đầu tư, hiệp hội và doanh nghiệp ra đời để đồng hành với các doanh nghiệp trong lĩnh vực này. Nghị sĩ trẻ Morocco cũng cho biết, Morocco dành nhiều ưu tiên cho lĩnh vực này bởi nó có thể đóng góp cho sự phát triển. Tuy nhiên, những thách thức vẫn còn đó cho những nhà sáng lập các công ty khởi nghiệp sáng tạo, đòi hỏi các nhà hoạch định chính sách phải nỗ lực hơn để giải quyết các thách thức đang đặt ra.
Nghị sĩ trẻ Morocco cho biết, các start-up ở Morocco có sự phát triển rất mạnh mẽ và Morocco có cách tiếp cận chủ động để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, thúc đẩy sự hình thành của các doanh nghiệp mới. Điểm ra một số hình thức hỗ trợ dành cho các doanh nghiệp trẻ hoạt động trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, nghị sĩ trẻ Morocco cho biết, Morocco dành nhiều khoản đầu tư vào các doanh nghiệp khởi nghiệp với các cơ chế đầu tư mạnh mẽ; hỗ trợ tiếp cận thị trường; tổ chức các cuộc thi về khởi nghiệp; các chương trình đào tạo liên kết giữa cơ sở đào tạo và doanh nghiệp, nhằm đào tạo nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo. Mặc dù có nhiều nỗ lực và thành tựu trong hỗ trợ đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, song nghị sĩ trẻ Morocco cũng thẳng thắn nhìn nhận, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này vẫn gặp phải những khó khăn như vấn đề tiếp cận vốn, thủ tục hành chính…
Còn Nghị sĩ trẻ đến từ Kuwait cho rằng các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo đóng vai trò rất quan trọng trong nền kinh tế, giúp tạo việc làm cho người dân. Việc hỗ trợ các doanh nghiệp này là đặc biệt cần thiết, nhằm bảo đảm định hướng các doanh nghiệp này phát triển đúng hướng. Theo đó, cần có khuôn khổ pháp lý phù hợp và cần dành sự quan tâm thích đáng đối với các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ bởi đây là những doanh nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề sau đại dịch Covid-19 vừa qua.
Theo nghị sĩ trẻ Kuwait, các Nghị viện cần có những chính sách nhằm giúp các doanh nghiệp nâng cao sức chống chịu trước khủng hoảng kinh tế. Chia sẻ kinh nghiệm của Kuwait trong hỗ trợ các doanh nghiệp này, Nghị sĩ Kuwait cũng cho biết, Quốc hội Kuwait đã thông qua một đạo luật về thành lập quỹ quốc gia nhằm hỗ trợ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, trong đó có các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; đồng thời kêu gọi các nước có chính sách hỗ trợ mạnh mẽ cho các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo và công nghệ.
Xây dựng môi trường khởi nghiệp sáng tạo phát triển sẽ giúp thúc đẩy các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo phát triển, qua đó, góp phần thúc đẩy việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế của mỗi quốc gia và thực hiện SDGs trên toàn cầu. Chia sẻ quan điểm này, Nghị sĩ trẻ Nam Phi cũng cho rằng, điều này đồng nghĩa với việc cần tạo điều kiện cho các doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận nguồn vốn hơn, cùng với đó là cần có cơ chế, hành lang pháp lý đầy đủ về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của các doanh nghiệp nhằm bảo đảm sự phát triển của công nghệ và quyền sở hữu trí tuệ.
Giám đốc HICOOL Tingyu Yuan nhấn mạnh, cần khuyến khích thanh niên, đặc biệt là các doanh nghiệp trẻ tham gia nhiều hơn vào quá trình hoạch định chính sách. Từ kinh nghiệm cá nhân, Giám đốc HICOOL cho rằng, các nghị sĩ trẻ cần tăng cường tương tác với các doanh nghiệp, doanh nhân trẻ tuổi để hiểu rõ hơn về hệ sinh thái khởi nghiệp, những khó khăn mà các doanh nghiệp trẻ đang phải đối mặt và nắm bắt được những gì mà các doanh nghiệp trẻ đang cần để từ đó có những đề xuất chính sách nhằm tháo gỡ kịp thời cho vướng mắc cho các doanh nghiệp khởi nghiệp. Thông qua tương tác với các doanh nghiệp khởi nghiệp và các chuyên gia trong ngành, những nghị sĩ cũng là những người đại diện trẻ tuổi có thể thúc đẩy những khuôn khổ pháp lý để từ đó có thể xây dựng một hệ sinh thái khởi nghiệp tốt hơn.
Nhận thức được nhu cầu cấp thiết của startup, Nghị sĩ trẻ đến từ Quốc hội Trung Quốc cho biết, trong lĩnh vực tài chính, Trung Quốc đã hỗ trợ ngân hàng phát triển hệ thống đánh giá tín dụng mới, lấy thuật toán làm nền tảng, phân tích các trường hợp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, phát hiện điểm mạnh, điểm yếu để từ đó Chính phủ có thể có các điều chỉnh phù hợp hơn để tạo điều kiện cho tăng trưởng kinh tế, thúc đẩy hiệu quả hoạt động của nền kinh tế.
Tạo khuôn khổ pháp lý thuận lợi cho đổi mới sáng tạo, chuyển giao, ứng dụng và phát triển khoa học và công nghệ; hỗ trợ những mô hình thử nghiệm đổi mới, sáng tạo, khởi nghiệp (sandbox)
Đáp lại, Nghị sĩ trẻ từ các quốc gia trên thế giới và Việt Nam đã chia sẻ những bài học kinh nghiệm cụ thể liên quan đến vấn đề này. Ông Nguyễn Thành Trung, nhà sáng lập, CEO Sky Mavis, Công ty khởi nghiệp đình đám với game Axie Infinity chia sẻ hành trình đến với công nghệ blockchain. Từ năm 2018, khi mọi thứ về blockchain ở thời điểm đấy còn rất mơ hồ, nhưng sau 3 năm, Axie Infinity trở thành trò chơi blockchain đạt được mốc 3 triệu người chơi, hỗ trợ về mặt tài chính cho một bộ phận người thất nghiệp gặp khó khăn trong đại dịch COVID, và là hiện tượng gây sốt trên toàn thế giới.
Theo ông Nguyễn Thành Trung, trong lĩnh vực công nghệ blockchain nói riêng, Việt Nam hoàn toàn có lợi thế và đứng cùng điểm xuất phát với các nước trên thế giới và có thể sánh vai với các cường quốc công nghệ. Điểm cốt lõi là phải có khuôn khổ pháp lý cho blockchain.
Ông Nguyễn Thành Trung nhấn mạnh điều cốt lõi, đó là khuôn khổ chính sách pháp lý công nghệ blockchain và statup trong lĩnh vực này. Đây là yếu tố quan trọng của hệ sinh thái khởi nghiệp, yếu tố quyết định thành bại với các công ty khởi nghiệp. Công nghệ chuỗi và các yếu tố liên quan cần được công nhận chính thức, làm tiền đề cho việc hợp pháp hóa và ban hành các chính sách liên quan.
Đưa ra một số đề xuất chính sách tại phiên thảo luận, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Xã hội của Quốc hội Việt Nam Phạm Trọng Nghĩa cho biết, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp tại Việt Nam khởi đầu mạnh mẽ từ năm 2016, khi Quốc hội thông qua nhiều luật, trong đó có luật Chuyển giao Công nghệ, Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa, Luật Đầu tư và Luật Sở hữu trí tuệ. Nhờ nâng cấp khung pháp lý, số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp ở Việt Nam ngày càng tăng. Hiện có khoảng 3.000 công ty khởi nghiệp, 3 trong số đó được định giá trên 1 tỷ USD và 11 trong số đó được định giá trên 100 triệu USD. Hệ sinh thái khởi nghiệp ở VN đứng thứ 54 trên thế giới và thứ 10 ở châu Á Thái Bình Dương.
Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa cho rằng, các Quốc hội cần tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tạo khuôn khổ pháp lý thuận lợi cho việc đổi mới sáng tạo, chuyển giao, ứng dụng và phát triển khoa học và công nghệ; hỗ trợ những mô hình đổi mới, sáng tạo, khởi nghiệp (sandbox); đặc biệt là, cần tôn trọng và khuyến khích và chuyển tải những tư duy đồng hành, hỗ trợ các chủ thể của đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong xây dựng và thực thi các chính sách, pháp luật.
Trên cương vị nghị sĩ trẻ, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa khuyến nghị: Với vai trò quan trọng của mình, các nghị viện cần liên tục phát triển và nâng cấp hệ thống pháp luật, cung cấp khuôn khổ pháp lý thuận lợi cho các mô hình đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; chuyển giao, ứng dụng và phát triển khoa học công nghệ. Việt Nam đề nghị tất cả các thành viên IPU cân nhắc thành lập mạng lưới nghị sĩ trẻ toàn cầu về đổi mới sáng tạo để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển bền vững, cần phát triển các sáng kiến, hoạt động, tổ chức có năng lực kết nối, hỗ trợ hoạt động đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp ở phạm vi nhiều quốc gia, khuyến khích, hỗ trợ các dự án, doanh nghiệp thực hành đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp. Từ đó, tạo môi trường đào tạo và thực hành tốt cho nguồn nhân lực tương lai cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo vì mục tiêu phát triển bền vững, khuyến khích các hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trong thanh niên, sinh viên.