Tầm nhìn chiến lược - kỳ vọng tương lai (kỳ cuối)

Chủ trương của Đảng hợp nhất Đắk Lắk với Phú Yên vừa hướng tới tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý vừa tạo động lực phát triển KT-XH theo quy mô lớn. Phú Yên - Đắk Lắk không chỉ cộng gộp địa lý, mà tạo ra một vùng kinh tế liên hoàn có đầy đủ yếu tố để phát triển bền vững. Dẫu còn những khó khăn trước mắt nhưng chúng ta đã có thể hình dung ra một tương lai sáng tươi.

Đường ven biển TP Tuy Hòa. Ảnh: NGỌC THẮNG

Nối rừng với biển

Tại buổi làm việc giữa Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đắk Lắk và Ban Thường vụ Tỉnh ủy Phú Yên, lãnh đạo hai địa phương thống nhất báo cáo Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành trung ương chấp thuận cho phép triển khai thực hiện đầu tư xây dựng dự án nâng cấp, mở rộng tuyến quốc lộ 29 kết nối Phú Yên - Đắk Lắk với điểm đầu từ nút giao quốc lộ 1 (TX Đông Hòa), điểm cuối nút giao quốc lộ 14 (TX Buôn Hồ) có tổng chiều dài khoảng 146,76km. Đồng thời kiến nghị bổ sung dự án này vào danh mục dự án đầu tư từ nguồn vốn ngân sách trung ương (từ nguồn vốn trái phiếu chính phủ) giai đoạn 2025-2030 với nguồn kinh phí 11.820 tỉ đồng để hai địa phương triển khai thực hiện.

Quốc lộ 29 hiện hữu được xem là trục xương sống kết nối hai tỉnh Đắk Lắk với Phú Yên. Tuyến đường này sẽ kết nối với các trục giao thông trọng yếu như: đường bộ ven biển Việt Nam, quốc lộ 1, cao tốc Bắc - Nam phía Đông, quốc lộ 14; kết nối cảng biển, cảng hàng không, cửa khẩu…

Với góc độ của doanh nghiệp, ông Lê Đức Huy, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu 2-9 Đắk Lắk kỳ vọng việc nâng cấp, mở rộng quốc lộ 29 sẽ được triển khai. Khi tuyến đường rộng hơn, an toàn hơn, việc kết nối biển và rừng rất thuận lợi. Người dân, doanh nghiệp cũng được hưởng lợi từ tuyến đường huyết mạch này nhờ giao thương.

Phú Yên - Đắk Lắk còn kiến nghị xây dựng đường bộ cao tốc có điểm đầu Cảng Bãi Gốc (Phú Yên), điểm cuối Cửa khẩu Đắk Ruê (Đắk Lắk). Chiều dài tuyến cao tốc khoảng 220km, với quy mô 4-6 làn xe. Đây được xem là tuyến đường thuận lợi để tạo điều kiện phát triển các hành lang kinh tế theo hướng Tây - Đông của tỉnh Đắk Lắk mới nói riêng, khu vực lân cận nói chung.

Theo ông Y Khút Niê, nguyên Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk, khu vực Tây Nguyên có đường biên giới giáp các nước bạn Lào, Campuchia nhưng không có biển. Nếu các tỉnh Tây Nguyên kết hợp phát triển với các tỉnh vùng biển sẽ tạo động lực phát triển không chỉ riêng cho địa phương, mà còn tạo điều kiện cho các nước bạn Lào, Campuchia phát triển hướng ra biển. Do đó, việc hợp nhất Đắk Lắk - Phú Yên sẽ mở rộng không gian phát triển KT-XH trọn vẹn, đầy đủ hơn.

Việc hợp nhất Đắk Lắk - Phú Yên là chủ trương mang tính chiến lược. Mục đích nhằm tái cấu trúc không gian phát triển KT-XH theo hướng liên vùng, liên kết vùng, khai thác hiệu quả hơn các tiềm năng địa lý, tài nguyên và vị trí chiến lược; phát huy tổng hợp nội lực sẵn có của hai địa phương, cộng hưởng với xu thế phát triển chung của cả nước trong thời đại vươn mình của dân tộc. Dễ dàng nhận thấy, sản phẩm hàng hóa của địa phương có thể thông thương ra thế giới qua cảng biển ở phía Đông hoặc cửa khẩu biên giới đất liền ở phía Tây. Khi hàng hóa lưu thông nhiều sẽ thúc đẩy sản xuất phát triển, từ lợi thế so sánh chuyển thành lợi thế cạnh tranh và hiệu quả kinh tế.

Trung tâm công nghiệp mới

Hội nghị Trung ương lần thứ 8, khóa XII đã ban hành Nghị quyết 36-NQ/TW về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Nghị quyết đặt ra mục tiêu tổng quát đến năm 2030 đưa Việt Nam trở thành quốc gia biển mạnh; đạt cơ bản các tiêu chí về phát triển bền vững kinh tế biển. Chủ trương của Đảng cùng với quy hoạch phát triển của tỉnh Phú Yên và tỉnh Đắk Lắk sẽ thúc đẩy khu vực này thành trung tâm công nghiệp mới có cửa khẩu quốc tế và cảng biển.

Đồng chí Lê Tấn Hổ, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Phú Yên cho biết, địa phương xác định chọn lọc, ưu tiên các đề xuất dự án có hàm lượng công nghệ cao, có quy mô lớn; thu hút các nhà đầu tư chiến lược, tạo hiệu ứng tốt cho môi trường đầu tư. Các lĩnh vực được xúc tiến đầu tư phải có ưu thế phù hợp với định hướng và chiến lược phát triển kinh tế xanh bền vững của tỉnh, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong dài hạn.

Việc kêu gọi đầu tư vào tỉnh Phú Yên được phân theo 3 khu vực trọng điểm gồm: khu vực phía Bắc định hướng phát triển du lịch, kinh tế biển; khu vực phía Nam được định hướng phát triển công nghiệp luyện kim, lọc, hóa dầu, hóa dược, các ngành năng lượng sạch, sản xuất sản phẩm...; khu vực phía Tây định hướng phát triển thương mại dịch vụ, nông nghiệp công nghệ cao, các vùng nguyên liệu gắn với các nhà máy chế biến; trở thành đầu mối giao thương với các tỉnh khu vực Tây Nguyên...

Hiện nay đã có nhiều nhà đầu tư lớn nghiên cứu đề xuất đầu tư dự án hạ tầng KCN công nghệ cao; khu đô thị, dịch vụ, du lịch sinh thái ven biển... Đồng chí Huỳnh Lữ Tân, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Quản lý KKT Phú Yên cho biết, Tập đoàn Hòa Phát đang đề xuất đầu tư 3 dự án, gồm: hạ tầng KCN Hòa Tâm (giai đoạn 1) với quy mô diện tích 491,87ha, tổng vốn đầu tư khoảng 4.470 tỉ đồng; cảng Bãi Gốc với quy mô diện tích khoảng 400ha, tổng vốn đầu tư khoảng 24.000 tỉ đồng; Khu liên hợp Gang thép tại KCN Hòa Tâm với tổng vốn đầu tư khoảng 86.000 tỉ đồng.

Ban Quản lý KKT Phú Yên đang thu hút kêu gọi các dự án: Trung tâm dữ liệu và cơ sở kết nối cáp viễn thông biển trên bờ (DATA CENTER), Trung tâm Logistics gắn với cảng cạn (IDC)... Liên danh Becamex - VSIP nghiên cứu đề xuất đầu tư Dự án KCN - Đô thị - Dịch vụ Becamex Vsip Phú Yên với quy mô diện tích dự kiến 1.920ha (bao gồm các KCN khoảng 1.400ha; khu đô thị - dịch vụ khoảng 520ha)…

Đắk Lắk cũng đang quy hoạch 5 KCN và 26 cụm công nghiệp, tạo thuận lợi thu hút đầu tư vào lĩnh vực chế biến, nhất là chế biến nông sản - thế mạnh của tỉnh. KCN Hòa Phú có diện tích khoảng 332ha, hiện có 44 doanh nghiệp hoạt động, tổng doanh thu hàng năm đạt khoảng 6.000 tỉ đồng. Tại 9 cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh đã có 175 dự án đăng ký đầu tư, tỉ lệ lấp đầy đạt 92%. Đặc biệt, năng lượng tái tạo từng bước khai thác được tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, góp phần thúc đẩy chuyển đổi xanh, phát triển bền vững.

“Đây là cơ hội để tạo lập một trung tâm phát triển mới, đa ngành, có chiều sâu và có khả năng kết nối quốc tế mạnh mẽ hơn. Thuận lợi là cơ bản, nhưng cũng không thiếu những khó khăn, thách thức, nhất là trong giai đoạn đầu sau khi hợp nhất. Để chủ trương này thành công, cần sự chuẩn bị kỹ lưỡng về quy hoạch, cơ chế đặc thù, đầu tư hạ tầng và đặc biệt là sự đồng thuận của người dân và bộ máy quản lý ở cả hai tỉnh”, TS Nguyễn Duy Thụy, Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, Viện trưởng Viện Khoa học xã hội vùng Trung Bộ và Tây Nguyên, nhấn mạnh.

ANH DŨNG - XUÂN TRIỆU - HOÀI THU