Tấm khiên bảo vệ và bệ phóng tăng trưởng của nhà băng

VIB đã được chấp thuận tăng VĐL lên 34.040 tỷ đồng.

Làn sóng tăng vốn ngày càng mạnh mẽ

Đầu tháng 6, NHNN chấp thuận phương án tăng VĐL thêm tối đa 3.780,3 tỷ đồng của Vietbank. Kế hoạch bao gồm hai phần: phát hành cổ phiếu từ nguồn vốn chủ sở hữu trị giá tối đa 1.070,9 tỷ đồng và phát hành cho cổ đông hiện hữu tối đa 2.709,4 tỷ đồng.

Nếu thực hiện thành công, VĐL của NH này sẽ tăng mạnh từ hơn 7.139 tỷ đồng lên gần 10.920 tỷ đồng, một bước tiến đáng kể để cải thiện chỉ số an toàn vốn và mở rộng quy mô hoạt động.

Trước đó trong tháng 5, nhiều nhà băng cũng được NHNN phê duyệt kế hoạch tăng VĐL quy mô lớn. VIB được chấp thuận tăng thêm gần 4.249 tỷ đồng, trong đó khoảng 4.171 tỷ đồng đến từ việc phát hành 417,1 triệu cổ phiếu thưởng (tỷ lệ 14%), và 78 tỷ đồng từ phát hành 7,8 triệu cổ phiếu ESOP cho người lao động. Sau tăng vốn, VĐL dự kiến chạm mốc 34.040 tỷ đồng tính từ mức 29.791 tỷ đồng hiện tại.

ACB cũng được NHNN chấp thuận tăng VĐL thêm gần 6.700 tỷ đồng thông qua hình thức phát hành cổ phiếu để trả cổ tức. Cụ thể, ACB dự kiến phát hành gần 670 triệu cổ phần mới, tương ứng tỷ lệ 15%, kế hoạch này đã được thông qua tại ĐHCĐ thường niên 2025 và dự kiến triển khai trong quý III năm nay. Sau khi phát hành thành công, VĐL của ACB sẽ tăng từ 44.667 tỷ đồng lên tối đa 51.367 tỷ đồng.

NCB cũng được NHNN chấp thuận tăng VĐL, nhà băng này gây ấn tượng với kế hoạch tăng vốn tối đa 7.500 tỷ đồng thông qua phát hành 750 triệu cổ phiếu riêng lẻ, giá chào bán không thấp hơn 10.000 đồng/cổ phiếu. Sau phát hành, VĐL có thể tăng từ 11.780 tỷ đồng lên 19.280 tỷ đồng, mức tăng tới 63,7%.

Ghi nhận từ ĐHCĐ của các NH, năm nay nhiều nơi cũng lên kế hoạch tăng vốn khủng. Chẳng hạn, BIDV đã được cổ đông thông qua kế hoạch tăng VĐL từ 70.213,6 tỷ đồng lên 91.869,7 tỷ đồng, tương đương mức tăng 30,8%. Vietcombank đã thông qua phương án phát hành cổ phiếu riêng lẻ, cụ thể dự kiến chào bán tối đa 6,5% số cổ phiếu đang lưu hành cho không quá 55 nhà đầu tư.

Sau khi hoàn tất phương án này, VĐL sẽ tăng từ gần 83.557 tỷ đồng lên gần 88.988 tỷ đồng, tiếp tục giữ vững vị thế là NH có VĐL lớn nhất Việt Nam. VietinBank đã thông qua phương án chia cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ 44,6%. NH dự kiến phát hành gần 2,4 tỷ cổ phiếu để chi trả cho cổ đông, qua đó tăng VĐL từ 53.700 tỷ đồng lên 77.671 tỷ đồng.

Nam A Bank cũng đã thông qua kế hoạch tăng vốn hơn 4.281 tỷ đồng, từ 13.736 tỷ đồng lên 18.017 tỷ đồng thông qua phát hành cổ phiếu để trả cổ tức và ESOP. MSB dự kiến phát hành tối đa 520 triệu cổ phiếu để chia cổ tức, qua đó tăng vốn từ 26.000 tỷ đồng lên 31.200 tỷ đồng.

OCB dự kiến tăng vốn từ 24.658 tỷ đồng lên 26.631 tỷ đồng, bằng hình thức phát hành cổ phiếu từ nguồn vốn chủ sở hữu cho cổ đông hiện hữu với tỷ lệ 8%. SHB có kế hoạch tăng vốn thêm 5.300 tỷ đồng, từ 40.657 tỷ đồng lên gần 45.942 tỷ đồng, thông qua phát hành cổ phiếu trả cổ tức.

TPBank cũng không nằm ngoài cuộc đua, với kế hoạch phát hành hơn 132 triệu cổ phiếu trả cổ tức tỷ lệ 5%, qua đó nâng VĐL thêm 1.320,9 tỷ đồng, lên hơn 27.740 tỷ đồng…

Ngoài các phương án trên, NH cũng tích cực phát hành trái phiếu để tăng vốn cấp 2 trong thời gian qua. Ghi nhận từ các thống kê được công bố, lũy kế 5 tháng đầu năm 2025, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp đạt hơn 80.500 tỷ đồng, tăng 26,2% so với cùng kỳ năm trước, trong đó, riêng nhóm NH phát hành khoảng 66.836 tỷ đồng trái phiếu.

Điều kiện quan trọng để tăng trưởng?

Theo thống kê, đến cuối năm 2024, tổng VĐL của Agribank và 27 NH niêm yết đã đạt mức 823.522 tỷ đồng (tương đương khoảng 33 tỷ USD), tăng 15,23% so với cuối năm 2023, khi đã có tới 20/28 NHTM thực hiện tăng VĐL. Đây là mức tăng trưởng VĐL cao nhất trong nhiều năm gần đây, cho thấy sự quyết liệt của hệ thống NH trong việc củng cố “bộ đệm” vốn tự có.

Năm nay, tiếp tục có hơn 20 NH công bố kế hoạch tăng vốn, với tổng giá trị vốn tăng thêm được ước tính gần 167.000 tỷ đồng, với các phương án phát hành cổ phiếu để trả cổ tức, chào bán cho cổ đông hiện hữu, phát hành riêng lẻ đến phát hành trái phiếu dài hạn để tăng vốn cấp 2.

Chia sẻ với cổ đông, Tổng giám đốc VietinBank Nguyễn Trần Mạnh Trung cũng cho biết, về chính sách cổ tức, mọi quyết định, từ tỷ lệ cho tới hình thức chia tiền mặt hay cổ phiếu đều phải chờ ý kiến của các bộ chủ quản, cổ đông lớn, đặc biệt là các cơ quan quản lý Nhà nước.

Tuy nhiên năm 2025, VietinBank chưa có kế hoạch chia cổ tức bằng tiền mặt, mà sẽ tăng vốn bằng cổ phiếu từ nguồn lợi nhuận giữ lại. Lý do là ngành NH hiện rất cần tăng vốn để đáp ứng yêu cầu của Basel II, hướng đến Basel III. Trong bối cảnh như vậy, giữ lại lợi nhuận để tăng vốn là điều phù hợp và cần thiết.

Đồng thời, việc tăng VĐL không chỉ giúp cải thiện tỷ lệ an toàn vốn (CAR), mà còn là nền tảng để các NH mở rộng đầu tư công nghệ thông tin, nâng cấp tài sản, xây dựng cơ bản, bổ sung nguồn vốn kinh doanh, đầu tư và cho vay trong bối cảnh ngày càng có nhiều yêu cầu khắt khe hơn về quản trị rủi ro.

Theo đánh giá của các chuyên gia, hệ thống NH Việt Nam dự kiến vẫn sẽ duy trì tốc độ tăng trưởng tín dụng ở mức 12-15% trong trung hạn (3-5 năm tới). Song song đó, ngành NH còn đối mặt với việc huy động tăng trưởng chậm hơn tín dụng, huy động 10 đồng thì đã dùng hết 9 đồng để cho vay, thậm chí nhiều NH cho vay cả trên 10 đồng, tức là phải sử dụng cả vốn tự có, VĐL, vốn tái cấp vốn của NHNN hỗ trợ để cho vay nhiều hơn so với số vốn huy động được.

Ngoài ra, áp lực tăng vốn còn đến từ câu chuyện chất lượng tài sản NH. Nợ xấu tại nhóm các NH niêm yết trong quý I-2025 tiếp tục xu hướng gia tăng, với tổng giá trị vượt 265.000 tỷ đồng, tăng hơn 16% so với cuối năm 2024, tương đương mức tăng khoảng 37.000 tỷ đồng. Vậy nên, các nhà băng sẽ phải cố gắng tăng mạnh vốn tự có để đảm bảo tỷ lệ nợ xấu trong ngưỡng cho phép.

THIÊN MINH