Tại sao nên hạn chế tục đốt vàng mã?

Đốt vàng mã liệu còn phù hợp với cuộc sống hiện đại?

Trên mâm cỗ cúng, vàng mã là một phong tục đã tồn tại trong văn hóa tín ngưỡng lâu đời của người Việt Nam. Với quan niệm "trần sao âm vậy", nhiều người đã cố gắng thể hiện tấm lòng của mình với người đã khuất qua những xấp tiền vàng, nhà giấy, ô tô giấy, thậm chí là tivi, điện thoại, tủ lạnh… cũng được làm từ giấy với mẫu mã và kích thước tương đương đồ thật.

Thói quen đốt vàng mã trong dịp lễ, tết đã thành truyền thống của các gia đình Việt Nam qua nhiều thế hệ.

Sau đó, tất cả đều theo ngọn lửa hóa thành tro bụi, đây cũng là cách mà nhiều người tin rằng, ở đâu đó tại thế giới bên kia, người đã khuất sẽ được hưởng cuộc sống đầy đủ và thấy được lòng thành của người còn sống.

Khoảng 3 năm nay, gia đình chị Hạnh (trú tại Ba Đình) đã bỏ dần tục đốt vàng mã vào các lễ quan trọng trong năm. Theo chị Hạnh, việc đốt vàng mã ngày nay đang gây ra không ít hậu quả cho môi trường. Chị Hạnh chia sẻ: “Với tôi, việc đốt vàng mã là phong tục lưu truyền rất nhiều đời với mong muốn là người đã khuất cũng được no đủ. Tuy nhiên, ở thành thị và với xã hội hiện đại bây giờ, việc hạn chế đốt vàng mã cũng là điều cần bàn. Nếu như đốt vàng mã quá nhiều ở trong khu dân cư sẽ gây ra khí độc, có nguy cơ gây cháy nổ, nhất là trong những tháng hè nóng nực”.

Vụ việc đốt vàng mã ở khu tập thể D1 Thành Công, phường Thành Công gây nguy cơ cháy nổ đã bị lực lượng chức năng xử lý.

Việc đốt vàng mã trong nhà tập thể hay chung cư đang ẩn chứa nguy cơ mất an toàn và nguy cơ cháy nổ. Cuối tháng 5 vừa qua, Ban chỉ huy Công an quận Ba Đình đã chỉ đạo lực lượng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và Cứu hộ, cứu nạn và Công an phường Thành Công xử lý một hộ gia đình cố tình đốt vàng mã ngay tại lối đi thang bộ, tại khu tập thể D1 Thành Công, phường Thành Công.

Mỗi năm, người Việt Nam đốt 5.800 tỷ đồng mua vàng mã

Theo Tiến sĩ Vũ Thế Khanh, Tổng giám đốc Liên hiệp Khoa học công nghệ tin học ứng dụng (UIA), việc nhiều người lạm dụng đốt vàng mã như hiện nay là do chưa hiểu biết về phong tục cúng lễ của nước ta. Từ đó dẫn đến suy nghĩ sai lệch, tranh nhau "hối lộ" cõi âm, mặc cho việc hao phí tiền của, ô nhiễm môi trường và mất an toàn phòng cháy, chữa cháy.

Thay đổi thói quen đốt vàng mã sẽ giảm hao phí tiền của, ô nhiễm môi trường và phòng mất an toàn phòng cháy, chữa cháy.

Tiến sĩ Vũ Thế Khanh cho biết thêm, ước tính mỗi năm người Việt Nam đốt gần 60.000 tấn vàng mã, tương đương gần 5.800 tỷ đồng. Đây là số tiền rất lớn, nếu được dùng vào việc từ thiện, có ích cho xã hội thì sẽ giúp đỡ được rất nhiều người dân vượt qua khó khăn.

Người xưa đã dạy “Lễ bạc tâm thành”, vì vậy người cúng lễ chẳng cần mâm cao cỗ đầy, đốt nhiều vàng mã, mà quan trọng hơn là thành tâm, hành thiện mới trọn vẹn được ý nghĩa thiêng liêng của những ngày Rằm tháng 7, ngày lễ, Tết cổ truyền của dân tộc Việt Nam.

Bài, ảnh: TUẤN SƠN – HẢI BẰNG