Tác động sâu rộng từ gói kích cầu của Đức đối với thị trường trái phiếu toàn cầu

Đồng tiền giấy mệnh giá 100 euro (trái) và 100 USD tại Paris (Pháp). Ảnh: AFP/TTXVN

Một sự thay đổi lớn trong chính sách tài khóa của Đức đang nhanh chóng định hình lại thị trường trái phiếu toàn cầu, khi dự kiến sẽ làm tăng nguồn cung trái phiếu an toàn có xếp hạng cao, đồng thời đưa Đức bước vào một kỷ nguyên mới với lợi suất trái phiếu chính phủ cao hơn.

Các đảng phái chính trị chủ chốt của Đức đã đạt được thỏa thuận vào tuần trước về việc thành lập một quỹ cơ sở hạ tầng trị giá 500 tỷ euro (543 tỷ USD) và sửa đổi các quy định vay mượn.

Phản ứng lại thông tin trên, thị trường trái phiếu Đức đã trải qua đợt bán tháo lớn nhất kể từ những năm 1990, đẩy lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm tăng hơn 40 điểm cơ bản lên khoảng 2,9%. Diễn biến này xảy ra khi nhà đầu tư dự đoán lượng trái phiếu phát hành sẽ tăng để tài trợ chi tiêu.

Nhiều người cho rằng, bất chấp khó khăn trong việc thông qua cải cách tại Quốc hội, kết quả cuối cùng sẽ là sự thay đổi lâu dài đối với trái phiếu Chính phủ Đức – vốn là chuẩn mực của Khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu (Eurozone).

Một số ngân hàng ước tính lợi suất trái phiếu Chính phủ Đức kỳ hạn 10 năm có thể đạt 3%, cao hơn hơn 20 điểm cơ bản so với mức ghi nhận ngày 10/3. Lợi suất này chưa từng vượt quá 3% kể từ khủng hoảng tài chính toàn cầu và khi Đức áp dụng "phanh nợ" năm 2009 để cân bằng ngân sách. Lợi suất đã giảm xuống dưới 0% trong giai đoạn 2019-2022 và kết thúc năm ngoái ở mức chỉ trên 2%.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư đột nhiên phải đối mặt với triển vọng một nền kinh tế Đức năng động hơn với tăng trưởng cao hơn và vay mượn nhiều hơn.

Ông Kal El-Wahab, một lãnh đạo của ngân hàng BofA, nhận xét động lực tài khóa bất ngờ này từ Đức đã khiến khách hàng của ông thay đổi nhận định về triển vọng khu vực này. Ông lưu ý rằng trong phần lớn sự nghiệp kéo dài 20 năm của mình, triển vọng đối với nền kinh tế châu Âu tương đối "làng nhàng".

Ông El-Wahab cho biết vẫn còn quá sớm để thực hiện những thay đổi danh mục đầu tư mang tính cấu trúc lớn. Nhưng hoạt động giao dịch cho đến nay cho thấy giới đầu tư có niềm tin vào triển vọng tăng trưởng kinh tế châu Âu.

Theo ước tính của ngân hàng BNP Paribas, các kế hoạch của Đức và việc tăng cường chi tiêu quốc phòng của châu Âu có thể đẩy tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) tiềm năng thêm 1,5% ở Đức và 0,8% ở Eurozone vào năm 2030.

Trong khi đó, ngân hàng Commerzbank dự kiến các biện pháp này có thể dẫn tới việc phát hành thêm hơn 1.000 tỷ euro trái phiếu trong 10 năm tới, làm tăng đáng kể nguồn cung trái phiếu xếp hạng cao mà các nhà đầu tư trên toàn cầu săn đón.

Nhìn chung, công ty xếp hạng tín nhiệm S&P Global Ratings nhận định mức xếp hạng AAA của Đức được hưởng lợi từ tính linh hoạt tài khóa cao.

Những thay đổi trong động lực giá cả tại Đức đã lan tỏa khắp châu Âu. Hơn thế nữa, giới đầu tư toàn cầu kỳ vọng lợi suất cao hơn ở những nơi khác nếu lợi suất trái phiếu Đức đạt gần 3%.

Chi phí đi vay của Pháp và Italy cũng tăng khoảng 40 điểm cơ bản vào tuần trước, một tin xấu cho các chính phủ mắc nhiều nợ hơn.

Trái phiếu kho bạc Mỹ phần lớn đi theo con đường riêng khi vật lộn với tình trạng tăng trưởng kinh tế chậm lại của Mỹ. Nhưng lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Anh đã tăng gần 20 điểm cơ bản lên mức cao nhất trong bảy tuần, còn lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Nhật Bản đã chạm mức cao nhất trong 16 năm là 1,53%.

Ông Ales Koutny, Giám đốc lãi suất quốc tế của tập đoàn tư vấn đầu tư Vanguard, cho biết trái phiếu chính phủ Nhật Bản sẽ cần cạnh tranh với trái phiếu của Đức về lợi suất. Dự kiến trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Nhật Bản có thể đạt 2% là thực tế, vì dòng vốn chảy ra khỏi châu Âu sẽ bị điều chỉnh đáng kể bởi sự thay đổi trong chính sách của Đức.

Các công ty bảo hiểm nhân thọ - thuộc nhóm nhà đầu tư lớn nhất của Nhật Bản - thường cân đối tài sản của họ để phù hợp với các khoản nợ phải trả và không phải là những nhà giao dịch "lướt sóng". Họ có xu hướng phòng ngừa rủi ro tiền tệ, có nghĩa là trái phiếu Đức kỳ hạn 10 năm với lợi suất 2,9% chỉ có thể lời được khoảng 1,2%, ít hơn so với trái phiếu Nhật Bản kỳ hạn 10 năm.

Tuy nhiên, các công ty này nắm giữ khối tài sản trị giá tới gần 430.000 tỷ yen (2.920 tỷ USD) với 25% trong số đó ở nước ngoài. Những thay đổi nhỏ trong phân bổ tài sản của họ đều có thể có tác động đáng kể đến những thị trường khác, đặc biệt là các thị trường châu Âu.

Ngân hàng Goldman Sachs ước tính lợi suất của Đức có thể tăng cao hơn nữa, với các kế hoạch chi tiêu dự kiến phạm vi tiềm năng 3,0-3,75% cho lợi suất trái phiếu chính phủ nước này.

Bà Monica Defend, Giám đốc Viện Đầu tư Amundi, cho biết có một số rủi ro về dòng vốn chảy khỏi thị trường Mỹ. Bởi vì trái phiếu Đức có lợi suất cao sẽ có sức hấp dẫn đối với các nhà đầu tư không kém trái phiếu kho bạc Mỹ.

Trong khi đó, bà Laura Cooper, chiến lược gia đầu tư toàn cầu của công ty quản lý tài sản Nuveen, cảnh báo rằng những bất ổn về thuế quan của Mỹ có thể hạn chế đà tăng lợi suất trái phiếu của Đức nhưng động lực tăng vẫn còn.

Về phần mình, ông Vasileios Gkionakis, chuyên gia kinh tế cấp cao của công ty tư vấn Aviva Investors, ước tính giá trị hợp lý cho lợi suất trái phiếu Đức là khoảng 3,1-3,2% và con số này có thể tăng thêm 0,5 điểm phần trăm. Theo ông, thị trường có thể cố gắng dự đoán về tốc độ thay đổi của thị trường Đức, nhưng thực tế là những gì đang diễn ra rất khó đoán định.

Hương Thủy (Theo Reuters)