Suy thận nặng vì nhiễm loại vi khuẩn lây lan từ chuột
Người phụ nữ nhập viện với các biểu hiện mơ hồ. Các bác sĩ buộc phải chạy đua với thời gian để thực hiện nhiệm vụ kép: giữ tính mạng của bệnh nhân và truy tìm bệnh lý gốc rễ.
Mới đây, các bác sĩ tại Bệnh viện Nhân dân 115 đã điều trị thành công trường hợp nhiễm khuẩn Leptospira diễn tiến thành hội chứng Weil.
Trước nhập viện 2 ngày, bà H.T.N. (41 tuổi, Long An) có triệu chứng ớn lạnh, mệt mỏi. Khi nhập viện, bệnh nhân thường đau bụng mơ hồ, nôn ói, chán ăn. Chụp cắt lớp vi tính (CT) ổ bụng chỉ phát hiện có sỏi bùn túi mật.
Người bệnh được chẩn đoán viêm tụy cấp và nhập viện theo dõi. Trong quá trình điều trị tại khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Nhân dân 115, bà N. có tình trạng khó thở nhiều, vàng da nhẹ, suy thận nặng, nhiễm toan chuyển hóa nặng.
Dù chưa rõ bệnh lý căn nguyên, thế nhưng, nhận định tình trạng người bệnh có thể diễn tiến phức tạp, các bác sĩ đã thống nhất chuyển bà đến khoa Hồi sức tích cực và Chống độc, Bệnh viện Nhân dân 115. Mục tiêu điều trị của các bác sĩ lúc này xoay quanh 2 vấn đề chính: Nâng đỡ chức năng cơ quan và phải tìm ra bệnh lý gốc rễ.
Về nâng đỡ chức năng cơ quan, bệnh nhân được nhanh chóng đặt ống thở máy và lọc máu để kiểm soát tình trạng suy thận, ổn định nội môi. Dù đã dùng kháng sinh mạnh nhưng tình trạng vàng da ngày càng tăng, các chỉ số cận lâm sàng hướng nhiễm trùng không cải thiện.
Do bức tranh lâm sàng của người bệnh không phù hợp với viêm tụy, đội ngũ chuyên gia khoa Hồi sức Tích cực và Chống độc phải đặt ra hàng loạt chẩn đoán phân biệt khác, trong đó có sốt rét và bệnh nhiễm khuẩn Leptospira – các bệnh lý không hiếm ở Việt Nam nhưng dễ bị bỏ sót trong tiếp cận ban đầu.
Khai thác kỹ lại bệnh sử, người bệnh làm công nhân dập hộp đựng cơm tại một nhà máy ở Long An, nguồn nước sử dụng là nước giếng bơm. Theo quan sát của bà N., môi trường làm việc không có chuột hay loài động vật khác.
Về thói quen sinh hoạt, người bệnh chỉ thỉnh thoảng uống bia với bạn, không hút thuốc lá, không dùng bất kỳ loại thuốc nào.
Đến ngày nhập viện thứ 3, trong khi các kết quả tầm soát sốt rét âm tính thì bệnh nhân diễn tiến xuất huyết kết mạc. Khi đó, tất cả mảnh ghép cùng khớp với nhau tạo nên bức tranh hoàn chỉnh, chỉ ra bệnh nhân nhiễm Leptospira nặng.
Ngay lập tức, người bệnh được sử dụng ceftriaxone đường tiêm - loại kháng sinh đặc trị Leptospira. Bà N. còn được xét nghiệm tìm kháng thể IgG và IgM trong máu của Leptospira bằng kỹ thuật ELISA. Kết quả giúp chẩn đoán xác định tình trạng nhiễm cấp tính Leptospira với IgM > 100 U/L và IgG 14,6 U/L.
Trong vòng 7 ngày sau đó, bà tỉnh táo hơn, tình trạng viêm kết mạc và vàng da cải thiện đáng kể. Người bệnh được rút ống nội khí quản và cai máy thở thành công. Tuy nhiên, chức năng thận của bệnh nhân vốn đã suy nặng trước đó không có sự cải thiện rõ.
Leptospirosis là bệnh nhiễm khuẩn do vi khuẩn Leptospira gây ra, lây truyền từ động vật sang người. Đây là bệnh lý phổ biến ở các khu vực có điều kiện vệ sinh kém, khu vực đô thị đông dân cư.
Leptospirosis có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi và trong nhiều môi trường khác nhau, nhưng dễ thấy nhất ở những người thường tiếp xúc với môi trường hoặc động vật bị nhiễm bệnh.
Con người bị nhiễm bệnh chủ yếu do tiếp xúc với nguồn nước hoặc môi trường có chứa vi khuẩn từ nước tiểu chuột và các loài động vật khác.
Leptospirosis có thể được phòng ngừa bằng cách tránh tiếp xúc với nguồn nước ô nhiễm hoặc các khu vực có nguy cơ nhiễm khuẩn:
Đeo găng tay, ủng khi làm việc trong môi trường có nước ô nhiễm.
Tránh tiếp xúc với nước mưa, nước bẩn hoặc nước đọng lâu ngày, đặc biệt là ở các khu vực có chuột.
Vệ sinh cơ thể sau khi tham gia các hoạt động ngoài trời hoặc làm việc ở các khu vực nguy cơ cao.
Giữ vệ sinh nơi sinh sống, làm việc, không tạo điều kiện cho chuột sinh sôi và tích cực diệt chuột.