Sửng sốt bộ não người biến thành thủy tinh độc nhất thế giới

Nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Scientific Reports do các nhà khoa học Italy thực hiện hé lộ bí mật về một bộ não của người đàn ông La Mã được khai quật tại Herculaneum - thành phố gần Pompeii. Cả Herculaneum và Pompeii đều bị thiệt hại lớn khi núi lửa Vesuvius phun trào dữ dội vào năm 79 sau Công nguyên. Ảnh: Pier Paolo Petrone.

Theo nhóm nghiên cứu, vào gần 2.000 năm trước, chàng trai trẻ đang nằm ngủ trên giường vào ban đêm thì một đám mây tro nóng tràn xuống. Sự việc này khiến người đàn ông nhanh chóng tử vong và não của ông biến thành thủy tinh. Ảnh: Giordano, G et al./Science.

Trong suốt thời gian dài kể từ khi phát hiện bộ não gần 2.000 tuổi trên, giới khoa học tranh luận quá trình não người biến thành thủy tinh xảy ra như thế nào. Theo họ, luồng mạt vụn núi lửa bao gồm mảnh đá vỡ, khí và gas chôn vùi người đàn ông không đủ nóng và cũng không nguội đủ nhanh để não biến thành thủy tinh. Ảnh: Giordano, G et al./Science.

Sau một thời gian nghiên cứu, nhóm chuyên gia tin rằng đã tìm ra lời giải. Họ cho hay xuất hiện ngay trước dòng mạt vụn là một đám mây tro siêu nóng, đầu tiên nung nóng nhanh, sau đó làm nguội nhanh não của người đàn ông khi nó tản ra rồi biến bộ não thành thủy tinh. Ảnh: Giordano, G et al./Science.

Nghiên cứu mới cung cấp thêm bằng chứng cho thấy có dấu tích tế bào não cho thấy vật liệu này là mô não bị thủy tinh hóa. Giả thuyết mới được củng cố khi các chuyên gia nghiên cứu mảnh vụn than củi tìm thấy gần xác người đàn ông được tìm thấy ở Herculaneum. Ảnh: Giordano, G et al./Science.

Trưởng nhóm nghiên cứu Guido Giordano, nhà địa chất và núi lửa học ở Đại học Roma Tre tại Italy cùng các đồng nghiệp phát hiện mảnh vụn than củi đã trải qua nhiều sự kiện nung nóng và nhiệt độ cao nhất gắn liền với đám mây tro siêu nóng ban đầu. Ảnh: ZME Science/Midjourney.

Đám mây tro như vậy hình thành trong những vụ phun trào núi lửa gần đây có luồng mạt vụn, bao gồm vụ phun trào của núi lửa Unzen ở Nhật Bản năm 1991 và núi lửa Fuego ở Guatemala năm 2018. Ảnh: Pier Paolo Petrone.

Đám mây tro ban đầu chứa rất ít vật liệu núi lửa và dường như có ít tác động tự nhiên. Thế nhưng, chúng vẫn có thể gây chết người do nhiệt độ siêu nóng. Ảnh: phys.

Các nhà nghiên cứu ước tính đám mây tro bao trùm Herculaneum có nhiệt độ hơn 510 độ C, đủ nóng lúc đầu và nguội nhanh sau đó để thủy tinh hóa não người. Phân tích vi mô của họ cho thấy sự tồn tại của tế bào não và nhiều cấu trúc não khác bên trong vật liệu thủy tinh. Ảnh: phys.

Mời độc giả xem video: Đến thăm thành phố La Mã, nơi thời gian ngừng trôi gần 2.000 năm.

Tâm Anh (theo LS, Ancient origins)