Sự trỗi dậy của thần đồng Philippines và nỗi buồn của quần vợt Việt Nam

Hiện tượng toàn cầu

Alexandra Eala sinh ngày 23/5 năm 2005 tại Philippines, trong một gia đình có truyền thống thể thao xuất sắc và tình yêu đặc biệt với quần vợt. Mẹ Eala, Rizza Maniego-Eala từng giành huy chương vàng SEA Games ở môn bơi lội. Cô bắt đầu cầm vợt từ năm 4 tuổi, được truyền cảm hứng từ ông nội - một người chơi và huấn luyện viên cấp câu lạc bộ - cùng anh trai Miko, người sau này thi đấu cho đội quần vợt của Đại học Pennsylvania State. Chính môi trường gia đình đã khơi dậy đam mê và đặt nền móng cho sự nghiệp của Eala.

Alexandra Eala và huyền thoại quần vợt Rafael Nadal.

Năm 13 tuổi, Eala đưa ra quyết định táo bạo: chuyển đến học viện quần vợt của Rafael Nadal tại Mallorca, Tây Ban Nha. May mắn thay, anh trai Miko cũng được nhận vào học viện cùng thời điểm, giúp cô phần nào thích nghi với cuộc sống mới. Tại đây, Eala được tiếp cận với cơ sở vật chất hàng đầu và sự hướng dẫn từ các huấn luyện viên giàu kinh nghiệm, bao gồm cả Rafael Nadal. Năm 2023, cô tốt nghiệp học viện với sự hiện diện của Nadal và Iga Swiatek – tay vợt nữ số 1 thế giới lúc bấy giờ, người sau này trở thành “bại tướng” của cô tại vòng tứ kết Miami Open 2025.

Trước khi vượt qua Iga Swiatek, Eala khiến thế giới quần vợt ngỡ ngàng qua từng vòng đấu. Đầu tiên là chiến thắng trước tay vợt số 25 thế giới và nhà vô địch French Open 2017 Jelena Ostapenko với tỷ số 7-6 (2), 7-5. Cô trở thành tay vợt Philippines đầu tiên đánh bại một đối thủ nằm trong top 30 thế giới trong lịch sử.

Không dừng lại ở đó, Eala thực sự vượt qua mọi nghi ngờ khi đánh bại đương kim vô địch Australia Open - Madison Keys với tỷ số chóng vánh 6-4, 6-2. Cần biết rằng Madison Keys đang đạt phong độ rất cao trong năm 2025. Ngoài danh hiệu Grand Slam, tay vợt người Mỹ còn vô địch Adelaide WTA và vào đến bán kết India Wells WTA. Trước khi thua Eala, Keys đã thắng 17/18 trận đấu kể từ đầu tháng 1.

Tại vòng bán kết, Eala cũng chỉ chịu thua tay vợt kỳ cựu Pegula 1-2 (6-7, 7-5, 3-6) sau gần 2 tiếng rưỡi đồng hồ. Cho dù câu chuyện cổ tích của Eala kết thúc không có hậu nhưng cô cũng đi vào lịch sử. Sau giải đấu, cô nhảy vọt 65 bậc trên bảng xếp hạng WTA, từ hạng 140 lên hạng 75, lần đầu tiên đưa cô vào top 100 thế giới. Eala cũng là tay vợt đầu tiên của Philippines - cả nam lẫn nữ đạt được thành tích này.

Trước cô, tay vợt nữ Philippines có thứ hạng cao nhất là Maricris Gentz, chỉ đạt hạng 284 thế giới vào năm 1999. Eala đã phá vỡ mọi giới hạn, trở thành người tiên phong và là niềm tự hào của đất nước.

Tại Philippines, sự nổi tiếng của Eala đã tạo nên làn sóng yêu quần vợt chưa từng có. Các buổi xem chung trận đấu của cô thu hút hàng nghìn người hâm mộ, với một buổi phát trực tiếp trên Youtube đạt hơn 170.000 lượt xem vào sáng sớm. Điều này cho thấy cô không chỉ là một vận động viên mà còn trên đường trở thành biểu tượng văn hóa mới, truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ theo đuổi môn thể thao này. Hiện tượng mà Eala tạo ra còn đặc biệt hơn khi quần vợt vốn là bộ môn bị “ghẻ lạnh” tại Philippines, nơi bóng rổ và quyền anh là “vua”.

Nỗi buồn của quần vợt Việt Nam

Trong lúc một quốc gia Đông Nam Á sản sinh ra “ngọc quý”, môn quần vợt tại Việt Nam lại đối mặt với nhiều khó khăn. Cách đây 2 tuần, tay vợt nam số 1 của Việt Nam - Lý Hoàng Nam tuyên bố tạm dừng thi đấu quần vợt chuyên nghiệp ở tuổi 28 để chính thức chuyển hướng sang môn pickleball.

Cho dù “cơn sốt” pickleball đã hạ nhiệt nhưng nhiều vận động viên quần vợt ở Việt Nam - từ nghiệp dư đến chuyên nghiệp quyết định chuyển hẳn sang bộ môn này. Lý Hoàng Nam không thi đấu quần vợt từ lâu và rơi xuống hạng 744 thế giới. Tuy nhiên, anh vẫn là tay vợt Việt Nam có thứ hạng cao nhất ở ATP World Tour. Đây là thực tế đáng buồn nhưng quen thuộc của quần vợt Việt Nam.

Chia sẻ với báo giới, Lý Hoàng Nam thừa nhận pickleball là môn thể thao phù hợp hơn với thể trạng của người Việt Nam, đồng thời dễ tiếp cận hơn so với tennis. Anh cho biết: “Sau khi cân nhắc kỹ lưỡng, tôi đã quyết định tạm dừng thi đấu tennis chuyên nghiệp để chuyển sang tập trung cho pickleball”.

Ở sân chơi dành cho nữ, Savanna Lý Nguyễn cũng giữ vị trí số 1 Việt Nam từ lâu. Tay vợt sinh năm 2000 này từng giành huy chương bạc SEA Games vào năm 19 tuổi nhưng cô cũng sớm chững lại. Thứ hạng đơn nữ cao nhất mà Savanna Lý Nguyễn đạt được là 808 vào tháng 7/2023. Hiện tại, Savanna Lý Nguyễn đã rơi xuống hạng 1309 thế giới và hiếm khi xuất hiện trên truyền thông.

Có rất nhiều lý do khiến quần vợt Việt Nam không thể phát triển cho dù từng sở hữu những tài năng trẻ tiềm năng không kém gì Eala. Trong đó, đáng kể nhất vẫn là tài chính. Kinh phí đầu tư cho các vận động viên quần vợt cực lớn, chưa kể các yếu tố khách quan khác ảnh hưởng đến sự tiến bộ của họ.

An Khánh