Sự trở lại của rock

Phóng viên: Ngũ Cung là một trong những nhóm nhạc đã tham gia Hà Nội Rock của Đài Hà Nội vào cuối tháng 11 vừa qua và tiết mục của Ngũ Cung đã khiến khán giả vô cùng thích thú bởi sự máu lửa. Hãy cho chúng tôi biết về cảm xúc lúc đó của các bạn?

Drummer Trần Hoàng Đức: Tôi thấy rất lâu rồi ở Hà Nội mới có một show mà ở đấy rất động người xem và chất lượng như vậy.

Vocalist Lê Hồng Phi: Mọi người thường nói rằng rock đang ở trên bờ vực nguy hiểm và đêm Hà Nội Rock chính là câu trả lời cho vấn đề này. Mình không có đếm số lượng khán giả tham gia vì quá đông, nhưng mình ước lượng phải lên đến hàng nghìn người. Cảm xúc của Phi khi hát xong show chỉ mong rằng có thêm nhiều những chương trình như vậy để mình cũng như cả ban nhạc có thể hát nhiều hơn, chia sẻ nhiều hơn với khán giả.

Phóng viên: Có thể thấy rock đang trở lại sau một khoảng thời gian có độ chìm lắng, tuy nhiên thông qua show rock Việt cho thấy khán giả vẫn yêu rock cuồng nhiệt, chỉ có điều làm thế nào để có thêm nhiều sân chơi cho rock khi những dòng nhạc hip-hop, pop, EDM hoặc K-pop đang phổ biến. Khán giả trẻ ngày nay có xu hướng yêu thích các thể loại nhạc dễ tiếp cận, dễ "viral" trên mạng xã hội như TikTok hoặc YouTube. Các bài hát pop hoặc hip-hop thường có giai điệu đơn giản, bắt tai, dễ lan truyền, trong khi rock thường đòi hỏi sự chú ý và cảm nhận sâu sắc hơn. Vậy có lúc nào các bạn cảm thấy mình muốn bước sang một ngã rẽ khác?

Vocalist Lê Hồng Phi: Âm nhạc rock với Phi là những gì thật nhất của một con người. Mỗi một thứ âm nhạc đều có một màu sắc riêng và mình cũng không nên so sánh.

Quản lý Bùi Thanh Hà: Để tồn tại cho đến bây giờ là 17-18 năm, đó không phải là điều dễ dàng đối với band nhạc rock Ngũ Cung. Chúng tôi tự hào khi là một trong những ban nhạc cũng gọi là đắt show. Điển hình trong những giai đoạn vừa qua, chúng tôi phải vào Sài Gòn 3 lần trong 1 tháng. Với Đài Hà Nội, chúng tôi có dịp làm việc với ít nhất 3 sự kiện của Đài tính từ năm 2024 đến đầu năm 2025. Rất cảm ơn Đài Hà Nội đã ưu ái cho Ngũ Cung để cho Ngũ Cung có cơ hội thể hiện âm nhạc của mình. Chúng tôi mong muốn Đài sẽ có nhiều chương trình đặc biệt như Hà Nội Rock để không chỉ có Ngũ Cung mà các anh em nhạc rock có một sân chơi đúng nghĩa.

Phóng viên: Nếu Hà Nội Rock do Đài Hà Nội tổ chức sẽ trở thành một điểm hẹn cho những khán giả Thủ đô thì Ngũ Cung sẽ chuẩn bị một tinh thần như thế nào để tham gia sự kiện?

Vocalist Lê Hồng Phi: Chúng tôi đã chuẩn bị sẵn sàng 50 ca khúc nhạc cách mạng phối sang rock để biểu diễn cho mọi người rồi và bây giờ chỉ cần đợi show thôi. Thậm chí là nhạc cải lương, bolero để phối sang rock.

Rock vẫn luôn có một lượng fan trung thành ở khắp mọi nơi. Có thể rock sẽ không quay trở lại thời hoàng kim như trước, nhưng rock sẽ tìm thấy chỗ đứng mới, một phần nhờ vào sự kết hợp với các thể loại khác (như rap-rock, electro-rock).

Nếu có thêm những nghệ sĩ hoặc ban nhạc đột phá về ý tưởng và cách tiếp cận như Ngũ Cung chẳng hạn thì rock hoàn toàn có thể hồi sinh theo cách riêng. Và chắc chắn, thông qua sức sống mãnh liệt của rock, khán giả sẽ cảm nhận được năng lượng mới từ dòng chảy của di sản, của những làn điệu dân ca để từ đó là mạch nguồn chảy trong huyết quản của những người yêu rock, thêm yêu văn hóa, yêu những giá trị tự ngàn đời.

Phóng viên: Rõ ràng tôi thấy Ngũ Cung đang đi đúng hướng khi thổi một làn gió mới vào rock. Điều đặc biệt là thông qua những tác phẩm của mình, các anh đã giới thiệu những di sản, những địa danh, kể những câu chuyện văn hóa của vùng đất và con người Việt Nam trên khắp dải đất hình chữ S. Vậy các di sản đã mang lại cảm hứng âm nhạc cho Ngũ Cung như thế nào?

Guitar Lead Trần Thắng: Từ những ngày đầu thành lập, ban nhạc Ngũ Cung vẫn theo tiêu chí chuyển thể các tác phẩm của dân gian, những câu hò điệu ví dặm hay những câu của đàn then đàn tính. Bản thân tôi là một người con của vùng chiến khu Việt Bắc. Ông nội tôi là nhạc sĩ Trần Tuấn Long, là phó trưởng đoàn Quân khu 1. Tôi sinh ra trong môi trường giáo dục của gia đình là toàn về âm nhạc. Bà tôi là nghệ sĩ múa, chú tôi là nghệ sĩ guitar Thanh Phương. Mẹ tôi cũng là thanh nhạc và ông nội tôi là nhà biên kịch. Tôi được đi săn bắn cùng cha mẹ từ thời nhỏ. Cha tôi dẫn tôi vào những bản làng thì tôi được nghe những câu đàn then rất hay, đàn tính tẩu của Cao Bằng hoặc của Lạng Sơn.

Tôi được nuôi dưỡng bằng âm nhạc từ bé. Khi xuống nhạc viện học năm 2007, lúc đấy chúng tôi học nhạc cụ phương Tây thì khó lắm. Nhưng mà tôi thấy mình sao kém thế nhỉ. Mình chạy ngón cũng không bằng các bạn. Mình chơi không hay bằng các bạn, không nhớ bằng các bạn. Nhưng mà đột nhiên một ngày thì chú tôi, nghệ sĩ Thanh Phương bảo là thôi cứ sáng tác đi. Sáng tác theo cách của mình, theo cách của gia đình mình, truyền thống của gia đình mình, thì tôi đột nhiên sáng tác được ngay một bài là "Cướp vợ - tục lệ người Mông". Thế nhưng lúc đấy chỉ có giai điệu thôi. Xong, ông nội tôi bắt đầu mới chắp lời. Ông tôi thì vừa là nhà thơ, vừa là nhà kịch nên ông viết lời và soạn ra 5 bản nhạc. Có cả "Cướp vợ - tục lệ người Mông", rồi là "Nhảy lửa cầu mưa", "Giã cốm đêm trăng", "Nụ hôn trên đỉnh Phanxipăng". Tất cả đều hướng về Tây Bắc, Việt Bắc. Trong tôi ngấm những nét giai điệu văn hóa đấy vào người từ nhỏ thì tôi luôn mong muốn là lúc nào mình cũng giữ và duy trì được, bảo tồn được nét di sản đó. Không những của truyền thống gia đình mà của cả hồn cốt dân tộc Việt Nam. Khi anh em chơi nhạc thì làm sao phải mang tính vừa thời đại, vừa dân gian mà lại mang hơi thở của những nhạc cụ mình được học. Khi chúng tôi chơi xong rồi, lúc mà viết thành tác phẩm thì chúng tôi nghĩ nó phải kết nối với các thế hệ, cái đấy là quan trọng nhất.

Phóng viên: Theo tôi thấy thì hiện nay các tác phẩm rock mang âm hưởng dân gian của Ngũ Cung mới chỉ dừng lại ở việc các anh phát hành những album hoặc là biểu diễn trên sân khấu thôi. Không biết là các anh có dự kiến sẽ sản xuất những video âm nhạc hay là phim, tài liệu âm nhạc, MV về di sản, sau đó thì phát hành trên các nền tảng khác như là Spotify hay là Youtube chẳng hạn. Vì chúng ta đang thấy giới thiệu di sản đến khán giả rất là nhiều nơi, những MV, những cảnh quay đẹp ở những di tích lịch sử hoặc là những lễ hội truyền thống.

Vocalist Lê Hồng Phi: Những sản phẩm đó thì chúng tôi rất là thích. Chúng tôi luôn mong muốn rằng sẽ có những hình ảnh minh họa cho những ca khúc mà mình phát hành ra. Nhưng mà chủ yếu là anh Hà, là do sức chịu đựng của anh Hà thôi. Anh Hà còn cho quay hay không!

Quản lý Bùi Thanh Hà: Thực ra Ngũ Cung cũng đã đóng máy được 4 MV với toàn bộ những tác phẩm của album 3 và một MV thì đã phát hành rồi. Đó là bài "Chung một ước mơ" kết hợp cùng với ca sĩ Phương Thanh. MV này phát hành trên nền tảng Youtube cũng như trên tất cả nền tảng khác. Còn 4 MV, đúng ra là 5 MV thì đúng hơn, chúng tôi cũng đã đóng máy và đang trong giai đoạn hậu kỳ để mà hoàn thiện. Hy vọng rằng đối tác của chúng tôi làm nhanh để cho chúng tôi còn phát hành.

Thực ra làm MV là một xu thế bởi vì cho đến hiện tại bây giờ tất cả các nghệ sĩ cũng đều mong muốn làm MV. Nhưng mà để làm một MV đúng nghĩa, đầu tư khá là tốn kém. Chúng tôi mong muốn được mở cơ hội của mình ra để làm những việc đó. Còn để đầu tư một MV mà quay những cảnh sắc về Tây Bắc và tất cả mọi thứ thì Ngũ Cung cũng tính đến rất là nhiều rồi. Chúng tôi cũng có ý tưởng kịch bản nhưng mà tất cả đang dừng lại ở mức độ chờ xin tài trợ.

Trước đây thì cũng có rất là nhiều anh em, những người đã hỗ trợ Ngũ Cung rất nhiều trong việc quay MV. Đặc biệt một MV chúng tôi quay từ năm 2014 cũng khá là tuyệt vời, chất lượng. Đó là bài "Cao nguyên đá". Lúc đấy cũng có một sự hỗ trợ rất lớn của một người anh lớn mà chúng tôi không tiện nêu tên ở đây. Thực sự là chúng tôi đã có một tác phẩm để đời. Thời gian tới, công chúng sẽ thấy sự xuất hiện nhiều MV ở dạng studio session của Ngũ Cung. Trước khi chúng tôi đóng gói hoàn thiện thì chúng tôi sẽ phát hành trên tất cả các nền tảng.

Phóng viên: Dù không dễ dàng nhưng sự kết hợp giữa rock và các đề tài văn hóa dân gian vẫn mang lại những giá trị độc đáo, tạo ra các tác phẩm âm nhạc phá cách và giàu cảm xúc. Cách làm của Ngũ Cung không chỉ làm sống lại những làn điệu dân gian mà còn đem lại sinh khí và hơi thở mới cho chính rock. Những nỗ lực như vậy góp phần bảo tồn và làm mới văn hóa dân gian trong bối cảnh hiện đại, đồng thời mở rộng giới hạn của âm nhạc đương đại. Dù trong dòng nhạc thị trường hiện nay, rock đối mặt với nguy cơ mất dần sức hút, nhưng trong trái tim người yêu nhạc, rock vẫn ở đó, sống mãnh liệt và có lý tưởng. Sự trở lại hay hồi sinh của rock được thể hiện rất rõ qua đêm nhạc rock được Đài Hà Nội tổ chức vào cuối tháng 11 năm vừa qua.

Hoàng Phương