Sự nguy hiểm của ma túy tổng hợp và nguy cơ lây nhiễm HIV

1. Ma túy tổng hợp nguy hiểm như thế nào?

Những chất kích thích tâm thần dạng amphetamin là chất ma túy tổng hợp bất hợp pháp được sử dụng phổ biến trên toàn thế giới, ở nhiều đối tượng khác nhau và trong nhiều khu vực khác nhau.

Ma túy tổng hợp này được chia làm hai loại:

- Methamphetamines: Bao gồm amphetamine sulphate, amphetamine hydrochloride, methamphetamine và methcathinone. Có một vài tên gọi trong giới sử dụng thay đổi tùy theo từng nơi "crystal," "speed," "ice," "crank," "batu," "glass," "chalk" và "go-fast".

- Ecstasy: Bao gồm MDMA (3,4-methylenedioxy-N-methylamphetamine) và những chất tương tự. Ecstasy là tên gọi phổ biến cho nhóm hoạt chất MDMA.

Cả hai nhóm này là chất kích thích tâm thần được tổng hợp và sử dụng dưới các dạng uống, tiêm, hút hít hoặc đặt hậu môn. Thuốc ngay lập tức có tác dụng kích thích về cơ thể và tâm thần. Tác dụng này kéo dài 10 đến 12 tiếng với nhóm meth/amphetamines hoặc 3–6 tiếng với nhóm ecstasy.

Ma túy tổng hợp làm tổn thương não bộ không thể phục hồi.

Tác hại của ma túy tổng hợp:

- Gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người dùng: Tức ngực, hay ngáp, khó thở, tổn thương phổi, tim đập nhanh, huyết áp tăng, nhồi máu cơ tim… Việc sử dụng ma túy tổng hợp còn làm lây truyền HIV và nhiều bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.

- Ảnh hưởng lên hệ thống tim mạch: Khi sử dụng ma túy tổng hợp, chất này tác động vào các tế bào thần kinh trong não, giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh (bao gồm dopamine, norepinephrine, và serotonin), gây ảnh hưởng đến hệ thống tim mạch và hệ thống thần kinh trung ương. Ma túy tổng hợp làm tổn thương não bộ không thể phục hồi.

- Tác động đến tâm thần: Tác động cấp tính của ma túy tổng hợp đến tâm thần người sự dụng như tăng sự tự tin, tỉnh táo, tăng năng lượng, giảm đi sự buồn chán tiêu cực là vấn đề hàng đầu dẫn đến việc mong muốn sử dụng các chất này.

Người nghiện ma túy tổng hợp kéo dài sẽ bị loạn thần với các ảo giác, hoang tưởng, hung bạo, mất ngủ, run tay, yếu cơ, khô miệng, trầm cảm, rối loạn hành vi, tăng nhu cầu tình dục, không còn khả năng suy xét, phán đoán…

- Không những thế, việc nghiện ma túy tổng hợp còn làm ảnh hưởng đến danh dự, sự nghiệp và tương lai người sử dụng, đồng thời ảnh hưởng đến trật tự an ninh xã hội.

2. Sử dụng ma túy tổng hợp làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV

Ma túy tổng hợp dùng chủ yếu qua đường hít, không qua tiêm chích, chính vì thế nhiều người cho rằng việc dùng ma túy tổng hợp nên không lây truyền HIV. Tuy nhiên, thống kê cho thấy, tỉ lệ lây nhiễm HIV liên quan đến quan hệ tình dục, đặc biệt là quan hệ tình dục đồng giới sau khi sử dụng ma túy tổng hợp có xu hướng gia tăng.

Những người sử dụng ma túy tổng hợp thường không kiểm soát được hành vi, có ham muốn về tình dục rất lớn, nên dễ quan hệ tình dục mà không có biện pháp bảo vệ, quan hệ tập thể, quan hệ với nhiều bạn tình… Đây là nguyên nhân gây lây nhiễm HIV nếu bạn tình có HIV.

Các chất ma túy tổng hợp này có ảnh hưởng khác nhau đến nhu cầu về tình dục: Làm tăng nhu cầu tình dục, tăng sự sung sướng, thỏa mãn khi quan hệ tình dục, dễ dàng thực hiện hành vi tình dục và làm giảm sự ức chế về nhu cầu tình dục. Do đó khi sử dụng thuốc làm tăng thời gian quan hệ tình dục, đặc biệt làm cho việc quan hệ tình dục qua đường hậu môn trở lên dễ dàng hơn và ít đau hơn.

Chính vì vậy, việc sử dụng ma túy tổng hợp thường thấy nhiều hơn ở những cộng đồng những người đồng tính, nhất là đồng tính nam.

Những người sử dụng ma túy tổng hợp thường kèm theo sử dụng một hoặc nhiều loại ma túy khác như cần sa, chất dạng thuốc phiện, rượu, hoặc những chất an thần khác làm tăng nguy cơ nhiễm và lây truyền HIV hơn.

Bên cạnh việc làm tăng nhu cầu ham muốn tình dục, nếu sử dụng những loại ma túy tổng hợp này kéo dài có thể gây ra rối loạn chức năng tình dục, không thể đạt được sự cương cứng hoặc duy trì cương cứng, xuất tinh chậm.

Ma túy tổng hợp - Con đường dẫn đến HIV.

TS.BS Trịnh Thị Bích Huyền