Startup AI của tỷ phú Trung Quốc Kai-Fu Lee trở thành kỳ lân sau chưa đầy 8 tháng

Nhà khoa học máy tính Kai-Fu Lee

Lee cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng startup 01.AI đã đạt mức định giá hơn 1 tỷ USD sau vòng cấp vốn của các nhà đầu tư, trong đó có đơn vị đám mây của Alibaba Group Holding Ltd. Giám đốc điều hành của công ty liên doanh Sinovation Ventures cũng sẽ là Giám đốc điều hành của công ty khởi nghiệp mới. Đội ngũ lãnh đạo của 01.AI được hình thành vào tháng 3 và bắt đầu hoạt động vào tháng 6.

TÍCH HỢP CẢ TIẾNG ANH VÀ TIẾNG TRUNG, VƯỢT XA SẢN PHẨM AI CỦA META

01.AI đã ra mắt mô hình ngôn ngữ lớn nền tảng Yi-34B, hiện có sẵn cho các nhà phát triển trên toàn thế giới bằng tiếng Trung và tiếng Anh. Mô hình ngôn ngữ lớn, hay LLM, là các thuật toán máy tính được đào tạo trên số lượng lớn dữ liệu để đọc, hiểu và tạo ra văn bản, hình ảnh và mã giống con người.

Theo Bloomberg, Yi-34B vượt trội so với các mô hình nguồn mở hàng đầu hiện có trên thị trường, bao gồm cả Llama 2 của Meta. Hugging Face, công ty chuyên xếp hạng các LLM hoạt động tốt nhất trong nhiều danh mục khác nhau, đã xếp hạng mô hình Trung Quốc ở vị trí số 1.

“Llama 2 đã trở thành tiêu chuẩn vàng và đóng góp lớn cho cộng đồng nguồn mở”, Lee, 61 tuổi, cho biết. “Chúng tôi muốn cung cấp một giải pháp thay thế ưu việt không chỉ cho Trung Quốc mà còn cho thị trường toàn cầu.”

OpenAI có trụ sở tại San Francisco đã thu hút sự quan tâm điên cuồng đến AI sau khi công bố chatbot ChatGPT vào năm ngoái. Alphabet Inc., Microsoft Corp. và Meta đã rót hàng tỷ USD vào hoạt động nghiên cứu và phát triển, tìm kiếm vị trí dẫn đầu trong lĩnh vực mới nổi là AI sáng tạo và hơn thế nữa. Elon Musk vừa tiết lộ một chatbot có tên Grok.

Tại Trung Quốc, những gã khổng lồ công nghệ và doanh nhân cũng đã nhảy vào lĩnh vực này, với công ty dẫn đầu về tìm kiếm là Baidu giới thiệu một phiên bản Ernie LLM mà họ tuyên bố là ngang bằng với công nghệ của OpenAI. Alibaba đã hỗ trợ ít nhất ba liên doanh trong lĩnh vực này, bao gồm 01.AI. Theo các chuyên gia, các công ty AI của Mỹ và Trung Quốc phần lớn không cạnh tranh với nhau vì công nghệ Mỹ không có ở Trung Quốc.

Tuy nhiên, căng thẳng chính trị ngày càng gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc đã làm phức tạp thêm sự phát triển của AI. Chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cấm bán chất bán dẫn AI tiên tiến nhất của Nvidia Corp. cho khách hàng Trung Quốc vào năm ngoái. Tháng trước, Mỹ còn thắt chặt những hạn chế đó hơn nữa, cấm Nvidia bán những con chip kém tiên tiến hơn một chút mà hãng này thiết kế dành riêng cho Trung Quốc.

Lee gọi tình huống này là “đáng tiếc” nhưng cho biết 01.AI đã dự trữ số chip cần thiết cho tương lai gần. Công ty khởi nghiệp này đã bắt đầu tích lũy chất bán dẫn vào đầu năm nay, thậm chí còn vay tiền từ Sinovation Ventures để mua hàng.

CỐNG HIẾN CẢ CUỘC ĐỜI MÌNH CHO NGHIÊN CỨU AI

Lee từng làm việc tại Google, Microsoft và Apple Inc. trước khi chuyển sang đầu tư mạo hiểm. Ông đã xây dựng một đội ngũ hơn 100 người tại 01.AI, thu hút các đồng nghiệp cũ từ các công ty Hoa Kỳ và công dân Trung Quốc đang làm việc ở nước ngoài. Ông nói, nhóm này không chỉ bao gồm các chuyên gia AI mà còn bao gồm những doanh nhân giàu kinh nghiệm, những người có thể trợ giúp mọi việc, từ mua bán và sáp nhập đến phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng.

01.AI đã vạch ra chiến lược kinh doanh của mình ngoài mô hình nguồn mở vừa được giới thiệu. Công ty khởi nghiệp sẽ làm việc với khách hàng về các lựa chọn thay thế những giải pháp độc quyền, được điều chỉnh cho một ngành cụ thể hoặc tình huống cạnh tranh. Ví dụ: Yi-34B lấy tên từ 34 tỷ tham số được sử dụng trong đào tạo, nhưng công ty khởi nghiệp này hiện đang làm việc trên mô hình hơn 100 tỷ tham số.

Lee cho biết, việc cung cấp một hệ thống bằng tiếng Anh và tiếng Trung sẽ là một lợi thế cho các công ty toàn cầu như ngân hàng, công ty bảo hiểm và công ty thương mại. Công ty khởi nghiệp có kế hoạch bổ sung thêm nhiều ngôn ngữ hơn trong tương lai.

Công việc của Lee về AI đã có từ nhiều thập kỷ trước. Trong đơn xin học cao học tại Đại học Carnegie Mellon năm 1982, ông viết rằng ông muốn cống hiến cả cuộc đời mình cho nghiên cứu AI vì công nghệ này sẽ giúp con người hiểu bản thân mình hơn. Ông tiếp tục viết hai cuốn sách bán chạy nhất, “Siêu cường AI: Trung Quốc, Thung lũng Silicon và Trật tự thế giới mới” và “AI 2041: Mười tầm nhìn cho tương lai của chúng ta”.

Ông thường xuyên tự hỏi liệu lời hứa của công nghệ này có thành hiện thực trong suốt cuộc đời ông hay không - cho đến khi ông nhìn thấy sức mạnh của thế hệ LLM mới nhất. Ông quyết định rời bỏ vai trò thông thường của mình là nhà đầu tư mạo hiểm và trở thành CEO của một công ty khởi nghiệp vì hứa hẹn về công nghệ và cơ hội kết nối các vai trò với tư cách là nhà khoa học máy tính, tác giả và giám đốc điều hành.

01.AI chọn xây dựng mô hình nguồn mở vì đại đa số các nhà phát triển AI không đủ khả năng hoặc không cần những mô hình lớn nhất, đắt tiền nhất. Các hệ thống AI nguồn mở giống như phần mềm nguồn mở, nơi mã nguồn có thể được sửa đổi và nâng cao.

Kích thước của hệ thống AI vừa ra mắt, 34 tỷ thông số, đã được lựa chọn cẩn thận để có thể chạy trên các máy tính có giá thành không quá đắt. Công ty cũng đang phát hành mô hình 6B để thu hút nhiều nhà phát triển hơn. “Đó là một quyết định có tính toán cao,” Lee nói. “Thế giới không cần một mô hình độc đoán nào khác, thế giới cần chúng ta.”

Thanh Minh