Sớm có phương án tôn tạo, bảo vệ ngôi đền cổ 200 năm tuổi ở Tượng Sơn

Đền Phú Sơn thuộc xã Tượng Sơn (TP Hà Tĩnh) được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ XVIII, là công trình kiến trúc nghệ thuật gắn với nhiều giá trị văn hóa phi vật thể của cộng đồng cư dân nông nghiệp lúa nước.

Nằm ở vị trí “non nước hữu tình”, phía trước là sông Rào Cái (Hoàng Hà), phía sau là núi Tượng Sơn, đền Phú Sơn thờ cúng các vị thần Tam Lang và thần Nông, Thánh Mẫu, là những vị thần gắn với tín ngưỡng của cư dân nông nghiệp lúa nước Việt Nam từ xưa. (Trong ảnh: Đền Phú Sơn trước khi lợp tôn bao quanh).

Trải qua hàng trăm năm, các hạng mục của đền Phú Sơn in hằn dấu vết bị ăn mòn, nứt vỡ. Những mảng tường, cột trụ đã mục nát, có nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào.

"Sau thời gian chống chọi với thời tiết, thiên tai, hệ thống nhà từ đường, thượng điện và cổng chính của đền đều bị hư hỏng, nứt gãy, rêu mốc phủ bám. Những hoa văn điêu khắc, chạm trổ tinh xảo đã bị ăn mòn hoàn toàn. Nhiều lớp gạch vữa tại nhà thượng điện bị vỡ vụn, sụt lún, khoét sâu vào bên trong", ông Bùi Kim Tịnh - bảo vệ đền Phú Sơn cho biết.

Trước nguy cơ đổ sập do đền xuống cấp, năm 2022, chính quyền địa phương phối hợp với một mạnh thường quân để dựng mái tôn che kín các hạng mục của đền, xây dựng hệ thống tiểu cảnh bao quanh. Đến ngày 13/1/2023, UBND tỉnh Hà Tĩnh quyết định công nhận đền Phú Sơn là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh.

Việc quây tôn bao quanh nhằm mục đích bảo vệ ngôi đền cổ, tránh di tích trở thành phế tích. Tuy nhiên đây chỉ là phương án tạm thời. Về lâu dài sẽ làm mất đi vẻ tôn nghiêm cùng mỹ quan của ngôi đền hàng trăm năm tuổi.

Sau khi "phủ" tôn, hệ thống bàn thờ để hương khói các vị thần tại đền được khôi phục nhằm phục vụ tín ngưỡng tâm linh của người dân địa phương.

Theo người dân địa phương, nếu không có lớp tôn che chắn thì chỉ cần trải qua vài đợt mưa lớn, ngôi đền sẽ chỉ còn là vết tích.

Ông Dương Kim Huy - Chủ tịch UBND xã Tượng Sơn cho hay: "Cách dựng mái tôn che chắn ngôi đền chỉ là phương án tạm thời để bảo vệ di tích trước sự tác động của thời tiết. Chính quyền địa phương đã họp bàn và làm tờ trình lên cấp trên, các cơ quan bảo vệ di sản văn hóa để tìm nguồn kinh phí hỗ trợ tôn tạo, phục dựng, bảo tồn cụm di tích kiến trúc này".

Thanh Bình - Bình An