Số hóa để bứt phá chăn nuôi

Nhiều tiềm năng, cơ hội

Bình Phước sở hữu điều kiện tự nhiên lý tưởng với đất đai màu mỡ, khí hậu nhiệt đới gió mùa và nguồn nước dồi dào, là điều kiện thuận lợi cho việc chăn nuôi và phát triển đàn gia súc, gia cầm. Đặc biệt, Bình Phước có nhiều tuyến đường giao thông đi các tỉnh khá thuận lợi cho việc giao thương và xuất khẩu sản phẩm ra các thị trường trọng điểm khu vực Đông Nam Á. Chính những yếu tố này đã góp phần giúp chăn nuôi trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh.

Thị trường tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi trong nước đang có xu hướng chuyển từ số lượng sang chất lượng. Người tiêu dùng ngày càng chú trọng đến xuất xứ, quy trình sản xuất và chất lượng sản phẩm. Trong khi đó, các thị trường quốc tế, đặc biệt là các nước châu Âu, châu Á cũng đặt ra những tiêu chuẩn cao về vệ sinh, an toàn thực phẩm. Đây chính là cơ hội để ngành chăn nuôi Bình Phước khẳng định thương hiệu thông qua việc đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng và xuất xứ sản phẩm.

Công nghệ số đang tạo nên một cuộc cách mạng trong lĩnh vực chăn nuôi. Việc áp dụng các giải pháp công nghệ như internet vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Bigdata) và công nghệ chuỗi khối (blockchain) giúp quản lý chuỗi cung ứng, giám sát quá trình chăn nuôi và truy xuất nguồn gốc sản phẩm một cách minh bạch. Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả sản xuất mà còn tạo niềm tin cho người tiêu dùng. Bình Phước có thể tận dụng xu hướng chuyển đổi số để tạo ra một hệ sinh thái sản xuất hiện đại và minh bạch, từ đó tạo lợi thế cạnh tranh mạnh mẽ trên thị trường.

Chính phủ Việt Nam luôn chú trọng phát triển nông nghiệp và chăn nuôi, đặc biệt là ở các tỉnh vùng sâu, vùng xa như Bình Phước. Nhiều chính sách hỗ trợ về tài chính, kỹ thuật và đào tạo đã được đưa ra nhằm giúp các doanh nghiệp nông nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh. Bên cạnh đó, việc ký kết các hiệp định thương mại tự do (FTA) với các nước lớn tạo ra những cơ hội xuất khẩu mới, giúp doanh nghiệp chăn nuôi mở rộng thị trường tiêu thụ ra quốc tế và gia tăng giá trị thương hiệu.

Thách thức trong xây dựng thương hiệu

Một trong những thách thức lớn nhất đối với ngành chăn nuôi hiện nay là vấn đề đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm. Nếu không có quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt từ khâu chăn nuôi, chăm sóc đến chế biến và phân phối, các doanh nghiệp sẽ khó lòng xây dựng được thương hiệu bền vững. Việc thiếu hụt các chứng nhận quốc tế và tiêu chuẩn kiểm soát chất lượng cũng là rào cản lớn đối với việc mở rộng thị trường xuất khẩu.

Mặc dù có nhiều tiềm năng nhưng ngành chăn nuôi tại Bình Phước vẫn gặp những hạn chế nhất định về nguồn nhân lực chuyên môn cao và ứng dụng công nghệ hiện đại. Nhiều nông dân và doanh nghiệp nhỏ vẫn áp dụng các phương pháp chăn nuôi truyền thống, thiếu kiến thức và kỹ năng về quản lý hiện đại. Sự chênh lệch giữa các mô hình chăn nuôi hiện đại và truyền thống dẫn đến sự phân hóa về chất lượng sản phẩm, gây khó khăn trong việc xây dựng một thương hiệu đồng nhất và uy tín.

Ngành chăn nuôi không chỉ chịu tác động từ yếu tố kinh tế mà còn từ những biến động của tự nhiên. Biến đổi khí hậu, hạn hán, mưa bão và các dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm luôn là những mối nguy cơ tiềm ẩn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất chăn nuôi. Việc không có những biện pháp ứng phó kịp thời và hiệu quả đối với các rủi ro tự nhiên sẽ gây ra thiệt hại lớn, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và uy tín của sản phẩm trên thị trường.

Đồng bộ nhiều giải pháp

Để vượt qua các thách thức về quản lý chất lượng và nâng cao năng lực sản xuất, các doanh nghiệp cần tăng cường đầu tư vào công nghệ hiện đại. Việc áp dụng chuyển đổi số như quản lý tự động, quản lý số, hệ thống camera giám sát và truy xuất nguồn gốc sản phẩm không chỉ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất mà còn tạo thuận lợi cho việc chứng nhận các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Đồng thời, việc tổ chức các chương trình đào tạo, hội thảo và hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu sẽ góp phần nâng cao trình độ chuyên môn cho người lao động trong ngành.

Các doanh nghiệp cần đầu tư xây dựng hệ thống quản lý chất lượng từ khâu nuôi trồng, chăm sóc đến chế biến, phân phối sản phẩm. Trong đó bao gồm cả việc áp dụng các chứng nhận quốc tế như HACCP, ISO… nhằm khẳng định cam kết về chất lượng đối với người tiêu dùng trong và ngoài nước. Hệ thống này cần được giám sát thường xuyên và cải tiến không ngừng để phù hợp với yêu cầu của thị trường.

Song song đó, việc đầu tư vào nghiên cứu và phát triển cũng là yếu tố then chốt giúp tạo ra các sản phẩm chăn nuôi có giá trị gia tăng cao. Doanh nghiệp cần hợp tác với các viện nghiên cứu, trường đại học để cải tiến giống vật nuôi, phát triển thức ăn chăn nuôi hữu cơ và nghiên cứu các giải pháp bảo vệ môi trường. Qua đó, sản phẩm không chỉ đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng mà còn trở thành “sản phẩm xanh”, thân thiện với môi trường - một yếu tố ngày càng được người tiêu dùng quốc tế ưa chuộng.

Một cơ sở chăn nuôi gà công nghiệp khép kín ở Bình Phước - Ảnh: Dương Bình

Ngoài ra, doanh nghiệp chăn nuôi cần hợp tác chặt chẽ với các đối tác trong chuỗi cung ứng, từ sản xuất, chế biến đến phân phối và marketing. Việc này không chỉ giúp đảm bảo chất lượng sản phẩm được kiểm soát ở mọi khâu mà còn tạo ra một hệ sinh thái kinh doanh đồng bộ, từ đó nâng cao uy tín và nhận diện thương hiệu trên thị trường.

Để thương hiệu chăn nuôi Bình Phước có thể khẳng định vị thế trên thị trường, các doanh nghiệp cần có chiến lược quảng bá bài bản. Việc xây dựng hình ảnh thương hiệu thông qua các chiến dịch marketing trực tuyến và truyền thống, tham gia hội chợ, triển lãm quốc tế sẽ giúp nâng cao độ nhận diện của sản phẩm. Ngoài ra, việc hợp tác với các đối tác chiến lược trong và ngoài nước sẽ mở ra nhiều cơ hội giao thương, đặc biệt là trong bối cảnh các hiệp định thương mại tự do đang tạo ra nhiều cơ hội mới cho ngành chăn nuôi Việt Nam.

Để vượt qua những thách thức cần có sự đầu tư bài bản vào công nghệ, đào tạo nhân lực và xây dựng hệ thống kiểm soát chất lượng minh bạch. Đồng thời, việc xây dựng chuỗi giá trị liên kết chặt chẽ từ sản xuất đến tiêu thụ sẽ không chỉ đảm bảo chất lượng sản phẩm mà còn góp phần tạo dựng niềm tin vững chắc từ người tiêu dùng trong nước lẫn quốc tế. Tin rằng, số hóa trong chăn nuôi sẽ mở ra nhiều cơ hội mới, góp phần tạo ra một nền kinh tế nông nghiệp hiện đại và năng động cho tỉnh Bình Phước trong tương lai.

Hữu Công - Thụy Hạnh