Sẽ có cơ chế quản lý chặt hơn hoạt động quảng cáo sản phẩm của người nổi tiếng
Dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo đề xuất một số quy định nhằm quản lý chặt hơn hoạt động quảng cáo sản phẩm của người nổi tiếng.
Theo Bộ trưởng Bộ Văn hóa,Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng, dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo hướng đến hoàn thiện cơ chế, chế tài xử lý nghiêm hành vi vi phạm pháp luật về quảng cáo, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, nhất là đối với quảng cáo từ người nổi tiếng, quảng cáo trên nền tảng mạng xã hội.
Điểm mới trong dự luật trình lần này so với hồi tháng 8 là quy định cụ thể sản phẩm mà người quảng cáo phải sử dụng trực tiếp, bao gồm mỹ phẩm, thực phẩm bảo vệ sức khỏe và thực phẩm bổ sung, nhằm đảm bảo tính minh bạch và chính xác của thông tin quảng cáo. Người có ảnh hưởng khi quảng cáo sản phẩm, dịch vụ có nghĩa vụ bảo đảm chất lượng và tuân thủ quy định bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Dự thảo cũng quy định người chuyền tải sản phẩm quảng cáo có trách nhiệm như: Cung cấp tài liệu liên quan đến nội dung quảng cáo, doanh thu, tên sản phẩm, số lượng của từng sản phẩm phát sinh từ hoạt động quảng cáo định kỳ theo yêu cầu của cơ quan thuế hoặc khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
Dự thảo luật cũng quy định người chuyển tải sản phẩm quảng cáo còn phải chịu trách nhiệm liên đới trong trường hợp nội dung quảng cáo không bảo đảm các yêu cầu theo quy định.
Với người có ảnh hưởng, ngoài có nghĩa vụ như người chuyển tải sản phẩm quảng cáo, còn có trách nhiệm như: Thông báo trước cho người tiêu dùng về việc mình đang thực hiện hoạt động quảng cáo.
Bên cạnh đó, khi đăng tải ý kiến, cảm nhận về kết quả sử dụng mỹ phẩm, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm bổ sung trên mạng xã hội người chuyền tải sản phẩm quảng cáo là người có ảnh hưởng phải là người đã trực tiếp sử dụng sản phẩm.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng nhận định rằng, hiện nay quy định về quảng cáo đã khá đầy đủ, song tình trạng quảng cáo sai sự thật, thổi phồng công dụng vẫn diễn ra phổ biến, gây thiệt hại cho người tiêu dùng. Ông đề nghị làm rõ hơn trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước để tránh tình trạng đổ trách nhiệm cho nhau, đồng thời tăng cường xử lý nghiêm các hành vi vi phạm nhằm bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.
Còn Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh thì đề nghị ban soạn thảo cần làm rõ trách nhiệm của doanh nghiệp cung cấp các sản phẩm, từ đó có chế tài khi nội dung thông tin về sản phẩm cung cấp không đúng như thực tế.
Bộ Văn hóa,Thể thao và Du lịch cho hay nhiều sản phẩm quảng cáo được chuyển tải theo hướng ý kiến, cảm nhận của người trực tiếp sử dụng để thu hút sự quan tâm của người tiếp nhận. Hình thức quảng cáo thông qua cảm nhận cá nhân của người có ảnh hưởng (Influencer) đã trở nên phổ biến, tác động lớn đến xã hội.
Luật Quảng cáo được Quốc hội khóa 13 thông qua tháng 6/2012. Tuy nhiên, luật hiện không quy định quyền và nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo mà tập trung vào trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh. Luật chưa có chế tài hoặc ràng buộc đối với người nổi tiếng quảng cáo không đúng sự thật hoặc yêu cầu họ tìm hiểu, sử dụng sản phẩm, có trách nhiệm về nội dung mình cung cấp.
Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp tháng 10/2024.
Theo số liệu của công ty nghiên cứu thị trường Statista, chi tiêu cho Influencer Marketing tại Việt Nam tăng từ 8 triệu USD năm 2017 lên 71 triệu USD năm 2022 (gấp đôi chi tiêu quảng cáo trên báo in) và dự kiến đạt 134 triệu USD vào năm 2026. Thời gian gần đây, ngày càng nhiều người dùng mạng xã hội (đặc biệt là nghệ sĩ nổi tiếng) giới thiệu, mời chào, quảng cáo cho sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ không đảm bảo chất lượng, gây bức xúc cho đông đảo người tiêu dùng.