Sắp xếp, sử dụng hiệu quả tài sản công
Sau khi Nghị quyết số 202/2025/QH15 về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh được ban hành, cả nước hiện có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, gồm sáu thành phố trực thuộc Trung ương và 28 tỉnh.

Cả nước đang tồn tại nhiều cơ sở đất công không sử dụng, sử dụng sai mục đích hoặc kém hiệu quả.
Theo báo cáo của Chính phủ, tại 52 tỉnh, thành phố thuộc diện sắp xếp, tổng số trụ sở công cấp tỉnh là 38.182; trong đó, dự kiến có 4.226 trụ sở dôi dư. Cả nước cũng đang tồn tại khoảng 11 nghìn cơ sở nhà đất công không sử dụng, sử dụng sai mục đích hoặc kém hiệu quả.
Để giải quyết những vấn đề đặt ra trong quá trình cải cách, ngay từ cuối tháng hai năm nay, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 50/2025/NĐ-CP sửa đổi các quy định liên quan đến việc xử lý tài sản công trong trường hợp sáp nhập, hợp nhất cơ quan nhà nước. Bộ Tài chính cũng kịp thời có Công văn số 2454/BTC-QLCS hướng dẫn cụ thể về xử lý tài sản khi sắp xếp lại tổ chức bộ máy.
Tuy nhiên, cần thẳng thắn nhìn nhận - việc xử lý trụ sở, nhà đất công không thể là việc “một sớm một chiều”. Đây là lĩnh vực phức tạp, chịu chi phối của nhiều yếu tố như quy hoạch tổng thể, định hướng đầu tư công, thay đổi chức năng nhiệm vụ của các cơ quan, thậm chí cả pháp lý đất đai. Bất kỳ quyết định nào liên quan tới tài sản công cũng phải đặt dưới sự kiểm soát chặt chẽ của pháp luật.
Trong quá trình sắp xếp lại đơn vị hành chính, việc chậm trễ xử lý trụ sở và cơ sở nhà đất có thể dẫn đến lãng phí kéo dài, thậm chí gây xáo trộn hoạt động của hệ thống chính quyền và đời sống người dân. Vì vậy, nhiều ý kiến cho rằng, cần đẩy nhanh việc rà soát, phân bổ, bố trí lại trụ sở làm việc cho các cơ quan tại địa phương mới. Điều này là đòi hỏi thực tiễn để không chỉ các cơ quan sớm ổn định tổ chức, mà còn giúp người dân dễ dàng tiếp cận, định vị các đầu mối xử lý công việc hằng ngày.
Cùng với đó, một khâu dễ bị bỏ sót là việc vận hành thiết bị, máy móc, phương tiện công vụ tại các trụ sở cũ. Nếu chỉ dừng lại ở việc kiểm kê, niêm phong, không có phương án sử dụng sớm và hợp lý, nguy cơ hư hỏng, lãng phí là khó tránh khỏi – trong khi phần lớn thiết bị này vẫn đang hoạt động tốt và có thể tái sử dụng hiệu quả.
Thực tế cho thấy, ở nhiều địa phương, việc rà soát, lên phương án sử dụng lại tài sản công đã được chuẩn bị từ trước thời điểm sáp nhập. Đây là bước đi cần thiết, giúp chính quyền mới nhanh chóng ổn định về cơ sở vật chất, tránh tình trạng gián đoạn hoạt động. Quan trọng hơn, cách làm này tạo nền tảng vững chắc để bộ máy hành chính mới đi vào hoạt động nhịp nhàng, hiệu quả ngay từ đầu, từ đó nâng cao chất lượng phục vụ người dân.
Xử lý tài sản công hiệu quả không chỉ là câu chuyện kỹ thuật, mà còn là yêu cầu về kỷ cương quản lý, minh bạch trong điều hành, và ý thức tiết kiệm vì lợi ích chung. Mỗi địa phương, mỗi đơn vị nếu thực hiện tốt nhiệm vụ này, sẽ góp phần tích cực vào việc ngăn ngừa thất thoát, lãng phí – một trong những thách thức lớn trong giai đoạn hiện nay.
Bởi thế, nhiệm vụ sắp xếp, xử lý trụ sở, cơ sở nhà đất, tài sản công không thể là việc riêng lẻ của một ngành hay một cấp chính quyền. Đó là công việc đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ, đồng thuận từ trung ương đến địa phương, giữa các ngành, các cấp. Song song với đó, cũng cần sự linh hoạt trong xử lý tình huống, để vừa tuân thủ pháp luật, vừa bảo đảm hiệu quả và tính thực tiễn trong quá trình triển khai.