Sắp vận hành thử Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá hơn 16.000 tỉ đồng

Ngày 22.11, ông Nguyễn Trọng Đông, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó chủ tịch UBND TP.Hà Nội đã chủ trì kiểm tra tiến độ Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá.

Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá TP.Hà Nội - Ảnh: IT

Báo cáo tiến độ 4 gói thầu xây lắp chính của Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá, ông Chu Mạnh Tuấn, Phó giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp (Ban QLDA) cho biết: Gói thầu số 1, do Liên danh JFE - TSK (Nhật Bản) thi công, đã hoàn thành. Ngày 1.12.2024, Ban QLDA sẽ bắt đầu tổ chức vận hành thử nhà máy theo giấy phép môi trường được duyệt. Hiện đang báo cáo UBND TP gia hạn thời gian thực hiện của hợp đồng để phục vụ vận hành thử nghiệm nhà máy theo quy định hợp đồng.

Gói thầu số 2, do Công ty TEKKEN (Nhật Bản) thi công, đã hoàn thành khoảng 98%, trong đó, đã cơ bản hoàn thành toàn bộ tuyến ống. Hiện đang hoàn trả mặt bằng và dự kiến hoàn thành toàn bộ gói thầu trong tháng 12.2024.

Đối với gói thầu số 3, Ban QLDA đã tiến hành các thủ tục chấm dứt hợp đồng với nhà thầu thi công. Hiện đang hoàn thiện hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ xin chấp thuận chủ trương điều chỉnh nguồn vốn từ ODA sang ngân sách TP để đảm bảo tiến độ.

Còn gói thầu số 4, Ban QLDA đã ký phụ lục hợp đồng gia hạn từ tháng 11.2023 và thi công trở lại ngoài công trường từ tháng 2.2024. Hiện đã thi công hoàn thành khoảng 22% khối lượng công việc. Ban QLDA đang tập trung đôn đốc nhà thầu thi công đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành trong năm 2025.

Về giải ngân, năm 2024, dự án được bố trí vốn ODA là 1.083 tỉ đồng. Dự kiến đến tháng 11.2024 sẽ giải ngân đạt 534,71 tỉ đồng (49,4%). Thực tế, cơ bản các khối lượng đã thi công hoàn thành đảm bảo việc giải ngân hết vốn năm 2024 được giao. Tuy nhiên, do nhiều khác biệt giữa quy định hợp đồng FIDIC và quy định của Việt Nam, Ban QLDA đang nỗ lực phối hợp với nhà thầu, tư vấn để tháo gỡ các vướng mắc và phấn đấu giải ngân hết vốn 2024 được giao.

Hiện nay, Sở Kế hoạch - Đầu tư TP.Hà Nội đã có văn bản báo cáo HĐND TP thông qua nghị quyết về điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án. Theo Ban QLDA, hiện còn vướng mắc chưa thống nhất được về việc áp dụng chi phí quản lý và tiền lãi của nhà thầu dẫn đến nhiều khối lượng công việc đã hoàn thành nhưng chưa thể thực hiện thanh toán. Để tháo gỡ vướng mắc, Ban QLDA đã có văn bản xin ý kiến Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) và báo cáo UBND TP.

Để sớm phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư, Ban QLDA đề xuất thực hiện theo quy định về thẩm quyền được quy định tại Luật Thủ đô. Sau khi Luật Thủ đô có hiệu lực (vào ngày 1.1.2025), Ban QLDA sẽ tiến hành điều chỉnh dự án trên cơ sở ý kiến thông qua của HĐND tại kỳ họp tháng 12.2024.

Về vướng mắc các nội dung sai khác giữa quy định của hợp đồng theo mẫu FIDIC và quy định của Việt Nam, kiến nghị UBND TP xem xét giao cơ quan chức năng hướng dẫn Ban QLDA thanh toán theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Về việc vay vốn hiệp định 2, kiến nghị UBND TP có ý kiến với JICA sớm trả lời ý kiến về việc áp dụng "Thủ tục hoàn trả" theo quy định đối với các khoản tạm ứng vốn đối ứng để thanh toán cho khối lượng xây lắp và tư vấn, giải quyết khó khăn vướng mắc về nguồn vốn thanh toán cho nhà thầu trong thời gian chờ thực hiện thủ tục đàm phán, thương thảo, ký kết hiệp định vay số 2. Đồng thời, phối hợp với Chính phủ Việt Nam rút ngắn quy trình thủ tục vay hiệp định 2 cho phần còn thiếu của dự án sau khi nhận được yêu cầu từ phía Việt Nam.

Phó chủ tịch Nguyễn Trọng Đông nhấn mạnh: "Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá rất quan trọng đối với việc xử lý môi trường của Hà Nội. Hiện gói số 1, cảnh quan nhà máy cơ bản đã hoàn thành. Về thu gom nước thải có 3 gói thầu, trong đó, gói số 2 đã cơ bản hoàn thành".

Tuy nhiên, qua quan sát thực tế, khi nhà máy vận hành sẽ chưa thể thu gom triệt để nước thải vào sông, nhất là đoạn thượng lưu do còn 8 cửa xả chưa được thu gom vào hệ thống. Do đó, Phó chủ tịch TP yêu cầu bổ sung thu gom ngay 8 cửa xả vào hệ thống để đấu nối triệt để, xử lý triệt để ô nhiễm môi trường.

"Đề nghị Sở Xây dựng tham mưu TP, bổ sung đấu nối 8 cửa xả vào hệ thống thu gom của nhà máy. Nếu không kịp, phải có phương án bịt hết các cửa, tuyệt đối không để xả thải trực tiếp vào sông Tô Lịch chưa qua xử lý. Cùng với đó, có phương án bổ cập nước sạch để cải thiện môi trường sông Tô Lịch", Phó chủ tịch UBND TP Nguyễn Trọng Đông chỉ đạo.

Nhấn mạnh khi nhà máy vận hành, sơ bộ sẽ phát sinh khoảng 200 tấn bùn thải/ngày, ông Đông yêu cầu cần phải sớm tính vị trí đổ bùn thải, không chỉ phục vụ cho riêng nhà máy này mà còn đối với các nhà máy xử lý khác. Lãnh đạo TP giao Sở Xây dựng sớm đề xuất xây dựng nhà máy xử lý bùn của TP tại huyện Thường Tín, để đáp ứng được nhu cầu xử lý bùn thải, (từ nay đến năm 2030, phải đáp ứng tỷ lệ xử lý nước thải đô thị đạt 100%).

Thời gian thử nghiệm Nhà máy trong vòng 6 tháng, Phó chủ tịch UBND TP đề nghị Sở Xây dựng sớm tham mưu xây dựng và ban hành đơn giá xử lý nước thải để tổ chức đấu thầu, vận hành nhà máy xử lý nước thải hiệu quả.

Về điều chỉnh chủ trương đầu tư, Phó chủ tịch UBND TP Nguyễn Trọng Đông đề nghị tiếp tục trình HĐND TP thông qua và hoàn thiện các thủ tục để trình Thủ tướng Chính phủ, theo đó phải đảm bảo phê duyệt sớm, báo cáo Bộ Tài chính để có hiệp định vay thứ 2. Ông cũng yêu cầu Sở Kế hoạch - Đầu tư, Sở Tài chính và các sở, ngành liên quan vừa trình các quy trình vừa làm song song các thủ tục liên quan hiệp định vay thứ 2 để Bộ Tài chính sớm có ý kiến chỉ đạo.

"Sở Xây dựng sớm nghiên cứu, đề xuất sớm dự án cải tạo cảnh quan dọc bờ sông Tô Lịch, đảm bảo khi sông đã được xử lý môi trường, cảnh quan phải sạch, đẹp", ông Đông nhấn mạnh.

Tuyết Nhung