Sáp nhập tỉnh sẽ mở rộng không gian phát triển cho doanh nghiệp

TS. TÔ HOÀI NAM, Phó Chủ tịch Thường trực, kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam:
Cộng đồng doanh nghiệp rất đồng tình, ủng hộ

Với chủ trương nghiên cứu sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập xã, cộng đồng doanh nghiệp rất đồng tình, ủng hộ. Việc này nhằm cải thiện tính minh bạch và tăng cường hiệu suất quản lý trong cơ quan Nhà nước. Nếu triển khai tốt sẽ tác động tích cực và sâu rộng đến cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp nhỏ và vừa - đang chiếm 98% tổng số doanh nghiệp ở Việt Nam.

Ưu điểm rõ ràng là cộng đồng doanh nghiệp sẽ có nhiều cơ hội giảm chi phí hành chính, tăng thuận lợi trong các thủ tục. Việc tăng cường chuẩn hóa, số hóa sẽ giúp người dân, doanh nghiệp tiếp cận dịch vụ công dễ dàng hơn. Về sâu xa, lâu dài sẽ tạo ra không gian phát triển mới, nhiều dư địa cho cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp nhỏ, vừa và tư nhân mở rộng quy mô. Đồng thời định hình lại môi trường kinh doanh theo hướng tích cực. Đơn cử, nếu các đơn vị hành chính nhỏ hợp nhất thành khu vực lớn, quy hoạch tốt hơn thì hạ tầng sẽ tốt hơn (bao gồm giao thông, thương mại, chuỗi cung ứng...); cơ hội cho doanh nghiệp tiếp cận với khách hàng, các nhà đầu tư ở các thị trường lớn hơn, thay vì giới hạn trong quy mô nhỏ.

Tuy nhiên, trong ngắn hạn, doanh nghiệp vẫn phải đối mặt với một số khó khăn như có thể bị gián đoạn hoạt động kinh doanh do địa giới hành chính thay đổi. Câu hỏi đặt ra rằng: doanh nghiệp có phải cập nhật lại giấy phép đăng ký kinh doanh, có gây tốn kém chi phí, địa chỉ trụ sở có phải sửa lại hay không? Một số địa phương đang có chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp nhỏ và vừa - liệu rằng có bị điều chỉnh, cắt giảm hay dừng? Hay những chính sách về thuế, miễn giảm phí, hỗ trợ đào tạo lao động có bị ảnh hưởng - tỉnh mới sau khi sáp nhập có duy trì không?

Bên cạnh đó, khi hợp nhất một số tỉnh, thành phố sẽ gia tăng số lượng doanh nghiệp trên địa bàn, liệu doanh nghiệp có phải đối mặt với sự cạnh tranh mạnh hơn từ doanh nghiệp lớn hơn không? Ngoài ra còn ảnh hưởng đến lao động và chi phí vận hành.

Vì vậy, các chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ cần hết sức chú ý, không nên để gián đoạn. Câu chuyện sáp nhập tỉnh, thành phố, bỏ cấp huyện thay đổi lớn nhất là chính sách pháp luật; do đó cần hỗ trợ pháp lý và đơn giản hóa thủ tục hành chính kinh doanh. Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa đã có, Chính phủ phải ban hành hướng dẫn chi tiết cụ thể ngay về quy trình cập nhật giấy phép kinh doanh, thay đổi địa điểm, giảm thiểu thủ tục không cần thiết; miễn giảm lệ phí thay đổi các giấy tờ cho doanh nghiệp.

Ngoài ra, vẫn phải duy trì những chính sách đang có như hỗ trợ về tài chính, tín dụng... cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, đổi mới sáng tạo trong thời gian chuyển đổi; từ đó tăng niềm tin doanh nghiệp yên tâm kinh doanh, sản xuất. Tiếp tục xây dựng các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ để thích ứng môi trường mới.

TS. TRẦN HỮU HIỆP, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch đồng bằng sông Cửu Long:
Triển khai quyết liệt, khẩn trương, tránh rủi ro cho doanh nghiệp

Việc tiếp tục tinh gọn bộ máy hành chính, trong đó có định hướng bỏ cấp huyện, sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh thể hiện quyết tâm cải cách mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước. Đây là bước tiến lớn trong hiện đại hóa nền hành chính công, nhằm xây dựng bộ máy tinh gọn hiệu lực, hiệu quả, giảm bớt tầng lớp trung gian, tận dụng công nghệ để nâng cao chất lượng, phục vụ Nhân dân.

Thực tế, tổ chức lại hệ thống hành chính không phải là điều hoàn toàn mới mà đã được nhiều quốc gia áp dụng để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Tại Việt Nam, việc sáp nhập đơn vị hành chính đã được triển khai trong các giai đoạn trước đây, như từ 2019 đến 2021 đã giảm số lượng xã, phường, thị trấn.

Cải cách lần này mang quy mô lớn hơn không chỉ phát động đến các cấp cơ sở mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống chính trị, bộ máy nhà nước cũng như với cộng đồng doanh nghiệp. Về thuận lợi, doanh nghiệp có thể tiếp cận nhanh hơn với chính quyền địa phương, giảm bớt khâu xét duyệt trung gian khi xin thủ tục cấp phép, đăng ký kinh doanh hoặc các dịch vụ hành chính diễn ra nhanh hơn. Việc giảm bớt tầng lớp trung gian đồng nghĩa với hạn chế cơ chế “xin - cho”, giảm tiêu cực, ngăn ngừa nhũng nhiễu và giúp môi trường kinh doanh minh bạch hơn. Đồng thời, có thể tạo ra các địa phương có quy mô, không gian kinh tế phát triển rộng hơn, quy hoạch trở nên hiệu quả, từ đó mở rộng thị trường cho doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, quá trình sáp nhập, sắp xếp có thể dẫn đến chậm trễ trong giải quyết thủ tục kinh doanh, đầu tư, xây dựng, đất đai...; có sự xáo trộn về chính sách và hệ thống quản lý. Khi sáp nhập các đơn vị hành chính thì các quy định của Trung ương và địa phương có thể thay đổi, khiến doanh nghiệp phải thích ứng với môi trường pháp lý mới.

Việc sáp nhập các tỉnh, thành phố cần có lộ trình rõ ràng, không gây gián đoạn, có kế hoạch chi tiết từng giai đoạn thực hiện để bảo đảm hoạt động tư pháp, hành chính, kinh doanh không bị đình trệ. Nhanh chóng ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục hành chính; đẩy mạnh chuyển đổi số, chính quyền số. Tăng cường phân quyền cho các xã; làm rõ cơ chế trách nhiệm, thẩm quyền, đặc biệt là mối quan hệ công tác giữa cấp tỉnh và cấp xã.

Các quy định pháp lý hiện hành, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, văn bản luật liên quan cần khẩn trương nghiên cứu sửa đổi sao cho đồng bộ. Quan trọng nhất là triển khai cần quyết liệt, khẩn trương, nhưng cũng phải cẩn trọng, tránh khoảng trống pháp lý gây rủi ro cho doanh nghiệp.

Ông NGUYỄN THẾ ĐIỆP, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội:
Cần hỗ trợ doanh nghiệp trong giai đoạn chuyển đổi

Đất nước phát triển tốt như bây giờ là nhờ có những chính sách “đúng và trúng” của Đảng và Nhà nước; cơ chế, chính sách đã có những bước tiến rất lớn, vừa đúng lòng dân, vừa đúng với giai đoạn lịch sử. Trong giai đoạn mới, chủ trương nghiên cứu sáp nhập các tỉnh, thành là rất sáng suốt và mang tính đột phá.

Thực tế, công nghệ đã thay đổi cuộc sống, giao thông đi lại thuận lợi hơn; vì vậy việc bỏ cấp trung gian, sáp nhập các tỉnh, thành phố sẽ giúp gọn nhẹ bộ máy, hiệu quả, đỡ rườm rà cho doanh nghiệp, người dân. Tuy nhiên, cuộc cải cách này cũng mang lại cả cơ hội lẫn thách thức, vì đây không chỉ là câu chuyện thay đổi về mặt hành chính mà còn tác động trực tiếp tới nhiều lĩnh vực kinh tế, trong đó có bất động sản.

Về cơ hội, nếu giảm bớt các tỉnh, thành phố, hành chính ba cấp thì về cơ chế chính sách sẽ bỏ đi rất nhiều thủ tục hành chính rườm rà. Nếu 2 hoặc 3 địa phương sáp nhập vào thì địa phương đó sẽ mở rộng về quy mô, kéo theo dư địa phát triển tăng lên; thu hút đầu tư từ doanh nghiệp trong và ngoài nước tới với thị trường bất động sản, cùng các chiến lược lâu dài thay vì ngắn hạn. Từ đó, chính quyền các địa phương cũng có thể tập trung đầu tư mạnh mẽ hạ tầng giao thông, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh và xuất khẩu của các lĩnh vực.

Tuy vậy, trong quá trình sáp nhập, việc điều chỉnh địa giới hành chính, thay đổi chính sách của các tỉnh, thành có thể gây ra sự chậm trễ trong cấp phép đầu tư đầu tư. Bên cạnh đó, mỗi tỉnh, thành lại có chính sách thu hút đầu khác nhau dẫn đến việc đồng nhất chính sách có thể mất nhiều thời gian.

Quá trình nghiên cứu, triển khai sáp nhập tỉnh, thành phố cần rõ ràng, có chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp trong giai đoạn chuyển đổi. Đồng thời, phải có sự chỉ đạo sát sao, chỉ huy thống nhất và tránh gây xáo trộn lớn đến chính quyền địa phương, doanh nghiệp và đời sống người dân.

Tôi tin tưởng rằng, nếu quá trình sáp nhập được thực hiện hợp lý, có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về quy hoạch và chính sách thì đất nước sẽ phát triển rất nhanh, không chỉ tăng trưởng kinh tế 8% trong năm 2025 mà còn hướng tới 2 con số từ năm 2026. Từ trợ lực đó, thị trường bất động sản cũng trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết. Về phía cộng đồng doanh nghiệp bất động sản thời gian tới cũng cần theo dõi sát các chính sách quy hoạch của địa phương để có quyết định chính xác, tránh rủi ro.

Hạnh Nhung