Sáp nhập hoặc giải thể trường đại học không đạt chuẩn

Hướng tới các trường đại học đạt chuẩn

Như vậy, sau 18 năm, Việt Nam mới có bản quy hoạch mạng lưới trường ĐH lần thứ hai. Điểm khác biệt giữa hai bản quy hoạch là lần này, những mục tiêu đưa ra gắn với yêu cầu của thực tế.

PGS.TS Nguyễn Anh Dũng – Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH (Bộ GDĐT) cho biết, đối tượng quy hoạch là các cơ sở giáo dục ĐH theo quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục ĐH (Luật số 34/2018/QH14) và các trường cao đẳng sư phạm, không bao gồm các cơ sở giáo dục ĐH thuộc Bộ Công an và Bộ Quốc phòng.

Mục tiêu là phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục ĐH và sư phạm đồng bộ và hiện đại với quy mô, cơ cấu và phân bố hợp lý. Trong đó, hình thành các trung tâm giáo dục ĐH lớn, đào tạo chất lượng cao, trình độ cao gắn với nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo tại 4 vùng đô thị gồm Hà Nội, Đà Nẵng, TP Hồ Chí Minh và Cần Thơ, tạo động lực phát triển các vùng kinh tế trọng điểm và cả nước.

Về phương án sắp xếp, phát triển các cơ sở giáo dục ĐH, quy hoạch đưa ra các định hướng phát triển của mạng lưới đến năm 2030 sẽ củng cố, sắp xếp và tăng cường năng lực đối với các cơ sở giáo dục ĐH hiện có; sắp xếp, thu gọn số đầu mối cơ sở giáo dục ĐH công lập; sắp xếp, củng cố hoạt động của các phân hiệu của cơ sở giáo dục ĐH. Sắp xếp, phát triển các cơ sở giáo dục ĐH trực thuộc bộ, ngành, cơ quan trung ương (trừ Bộ GDĐT) và các cơ sở giáo dục ĐH trực thuộc UBND cấp tỉnh. Khuyến khích thành lập mới, mở rộng mạng lưới cơ sở giáo dục ĐH tư thục, phân hiệu của cơ sở giáo dục ĐH tư thục, phân hiệu của cơ sở giáo dục ĐH nước ngoài có uy tín, nhất là các cơ sở giáo dục ĐH chuyên đào tạo các ngành khoa học, kỹ thuật và công nghệ…

Thứ trưởng Bộ GDĐT Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh, một trong những kỳ vọng lớn nhất của quy hoạch mạng lưới các cơ sở giáo dục ĐH lần này không phải để giải thể hay trừng phạt, làm các trường tổn thương. Mục tiêu đầu tiên của quy hoạch là để được đầu tư, củng cố và hiện đại hóa, hướng tới năm 2030 không có trường nào không đạt chuẩn.

Để đại học tư thục phát triển đúng hướng

Thực tế cho thấy, từ năm 1988, Trường ĐH dân lập Thăng Long ra đời đánh dấu sự phát triển của ĐH dân lập, sau đó là ĐH tư thục ở Việt Nam. Đến nay số ĐH tư đã lên tới hơn 60 trường, thu hút hàng trăm nghìn sinh viên, học viên. Điều này thể hiện chính sách xã hội hóa giáo dục của Đảng, Nhà nước đã phát huy tác dụng.

Theo TS Lê Viết Khuyến - Phó Chủ tịch Hiệp hội các trường ĐH - cao đẳng Việt Nam, thay vì phát triển theo chuẩn mực quốc tế và trở thành những cơ sở giáo dục có chất lượng, ĐH tư thục ở Việt Nam, với cách hoạt động như một doanh nghiệp do tư nhân góp vốn và sở hữu, đã bị chi phối bởi mục đích vì lợi nhuận nhiều hơn là phục vụ giáo dục.

Đó là chưa kể, những điểm nghẽn trong phát triển ĐH tư thục cũng từng nhiều lần được chỉ ra. Theo ThS Phùng Kim Anh - Trường Cao đẳng FPT Polytechnic, những hạn chế có thể chi ra bao gồm: Cơ chế, chính sách vẫn còn thiếu bình đẳng giữa các trường ĐH công lập và trường ĐH tư thục; còn thiếu chính sách và những quy định cụ thể hóa, quán triệt quyền tài sản ở các trường ĐH tư thục; công tác thanh tra, kiểm tra của cơ quan nhà nước đối với quá trình đào tạo của ĐH tư thục còn nhiều bất cập, đôi khi còn lỏng lẻo, dẫn đến những sai phạm của một số trường ĐH tư thục thời gian qua.

Do đó, theo ThS Phùng Kim Anh, để tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với ĐH tư thục trong thời gian tới cần xây dựng và hoàn thiện chính sách, pháp luật về trường ĐH tư thục; đổi mới cơ chế phân bổ nguồn lực tài chính cho giáo dục ĐH; tăng cường quản lý chất lượng giáo dục của các trường ĐH tư thục; hoàn thiện hệ thống kiểm định chất lượng giáo dục ĐH.

Dung Hòa