Sang tên sổ đỏ sớm cho con, cha mẹ có nguy cơ bị 'ra đường' sống: Những lưu ý cần nắm rõ

Theo Vietnamnet, mới đây, vợ chồng bà N.T.T. (75 tuổi, ngụ tại Ba Vì, Hà Nội) quyết định sang tên sổ đỏ căn nhà duy nhất cho con trai là anh K.V.H. (34 tuổi), do anh này làm ăn thua lỗ, cần vốn gây dựng lại sự nghiệp.

Tuy nhiên, thay vì chuyên tâm làm ăn, anh H. lại lao vào cờ bạc rồi phá sản, bỏ đi biệt tích. Căn nhà bị ngân hàng siết nợ, vợ chồng già rơi vào cảnh trắng tay, không chốn nương thân.

Cảnh báo rủi ro trong giao dịch chuyển nhượng tài sản cho con

Luật sư Hoàng Tùng (Văn phòng Luật sư Trung Hòa, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) phân tích, theo quy định tại Điều 117, Bộ luật Dân sự năm 2015, giao dịch dân sự được coi là hợp pháp khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện về chủ thể, nội dung, mục đích và hình thức.

Điều 459 quy định tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu theo quy định.

Trong trường hợp trên, vợ chồng bà T. đã thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ cho con trai theo đúng quy định pháp luật. Do đó, giao dịch này là hợp pháp, quyền sử dụng đất đã được chuyển giao đầy đủ cho anh H.

Sau khi hoàn tất thủ tục chuyển nhượng, anh H. trở thành chủ sở hữu hợp pháp đối với tài sản, có đầy đủ quyền chiếm hữu, sử dụng và định đoạt đối với tài sản của mình.

Ảnh minh họa

Vì vậy, hành vi đem tài sản đi thế chấp ngân hàng của anh H. về mặt pháp lý không cấu thành vi phạm nghĩa vụ dân sự đối với cha mẹ. Mặc dù mục đích sử dụng tài sản (chơi cờ bạc) là tiêu cực và đáng lên án về mặt đạo đức.

Theo luật sư, việc cha mẹ tự nguyện chuyển nhượng toàn bộ quyền sử dụng đất, tài sản cho con cái đồng nghĩa với việc từ bỏ quyền sở hữu, quyền kiểm soát tài sản đó.

Khi đã hoàn tất thủ tục chuyển nhượng, cha mẹ sẽ không còn bất kỳ quyền pháp lý nào đối với tài sản, kể cả trong trường hợp con cái sử dụng tài sản vào mục đích sai trái hoặc làm mất tài sản.

Pháp luật hiện hành không can thiệp vào việc sử dụng tài sản của chủ sở hữu hợp pháp, trừ trường hợp có vi phạm pháp luật hình sự hoặc các căn cứ dân sự để tuyên giao dịch vô hiệu.

Do đó, việc tin tưởng tuyệt đối mà không thiết lập biện pháp bảo vệ lợi ích cho mình có thể dẫn đến rủi ro mất trắng tài sản, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của cha mẹ khi về già.

Trường hợp của vợ chồng bà T. cũng là bài học thực tế cho nhiều gia đình. Khi cha mẹ muốn hỗ trợ con cái khởi nghiệp hoặc giúp đỡ tài chính, việc lựa chọn hình thức cho vay có điều kiện, đặt thỏa thuận bằng văn bản hoặc bảo lưu quyền sử dụng, quyền định đoạt tài sản có thể giúp tránh rủi ro mất tài sản vĩnh viễn.

Bên cạnh đó, luật sư cũng khuyến cáo, các bậc cha mẹ khi muốn để lại tài sản cho con có thể tham khảo Điều 462, Bộ Luật Dân sự.

Theo đó, bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho. Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Lưu ý quan trọng khi bố mẹ sang tên sổ đỏ cho con

Bố mẹ sang tên sổ đỏ cho con cần công chứng, chứng thực hợp đồng chuyển nhượng, cho tặng

- Phía bố mẹ, cần chuẩn bị những giấy tờ như:

+ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở.

+ Giấy tờ tùy thân.

+ Giấy đăng ký kết hôn.

- Phía con:

+ Giấy tờ tùy thân.

+ Giấy tờ chứng minh quan hệ hôn nhân (nếu có).

Cả bố mẹ, và con cái chuẩn bị phiếu yếu cầu công chứng chứng thực và hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho (Thông thường, những giấy tờ này, điểm công chứng sẽ có văn bản mẫu sẵn).

Tiếp theo, bố mẹ và con cùng tới Ủy ban nhân dân (UBND) xã, phường, thị trấn nơi có đất để thực hiện việc công chứng viên thực hiện công chứng hợp đồng.

Khai thuế, lệ phí trước bạ và đăng ký biến động

Nếu bố mẹ tặng nhà đất cho con được miễn thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ.

Trường hợp bố mẹ chuyển nhượng thì chỉ được miễn thuế thu nhập cá nhân.

Trong thời hạn 30 ngày, kể từ khi công chứng hoặc chứng thực hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho thì phải đăng ký biến động (sang tên sổ đỏ), nếu không sẽ bị phạt tiền.

Việc khai thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ sẽ thực hiện cùng với thời điểm nộp hồ sơ đăng ký biến động.

Các bước khai thuế, lệ phí và đăng ký biến động

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

+ Đơn đăng ký biến động theo Mẫu số 09/ĐK;

+ Hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho nhà, đất có công chứng hoặc chứng thực.

+ Bản gốc sổ đỏ đã cấp.

+ Tờ khai thuế thu nhập cá nhân theo Mẫu số 03/BĐS-TNCN.

+ Các giấy tờ làm căn cứ xác định thuộc đối tượng được miễn thuế, lệ phí trước bạ.

+ Bản chính Tờ khai lệ phí trước bạ theo Mẫu số 01.

Bước 2: Nộp hồ sơ

Người dân nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai chi nhánh huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh nơi có đất hoặc bộ phận một cửa liên thông. Hoặc nộp tại UBND cấp xã nơi có đất nếu có nhu cầu.

Bước 3: Tiếp nhận, giải quyết

Bước 4: Trả kết quả

Thời hạn thực hiện thủ tục sang tên không quá 10 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ; không quá 20 ngày đối với các xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn.

Minh Khuê (t/h)