Sáng tạo để việc giảng dạy được tốt hơn
Một môn học vốn khó bởi những công thức, số liệu đã được cô giáo Nguyễn Hà Như Trúc lồng ghép khéo léo phần mềm đồ họa để thiết kế các học liệu hay giảng dạy một số nội dung bằng tiếng Anh để nâng cao hiệu quả học tập và tăng sự hứng thú, yêu thích môn Hóa học cho học sinh.
Năm học 2024-2025 là năm học kế tiếp đưa vào áp dụng dạy và học chương trình Hóa học lớp 10 theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, có khá nhiều nội dung mới được cập nhật so với nền tảng kiến thức Hóa học ở lớp 8, 9 THCS chương trình cũ 2006, tuy nhiên số lượng các học liệu để đáp ứng việc dạy và học chương trình mới vẫn còn hạn chế. Giảng dạy bộ môn Hóa học tại Trường Trung học phổ thông (THPT) Hoàng Hoa Thám (huyện Đức Trọng) từ năm 2011, là một giáo viên trẻ, cô gái Nguyễn Hà Như Trúc luôn muốn những tiết học khô khan trở nên thu hút với học trò. Chính vì thế, cô đã tự mày mò để có sáng kiến Sử dụng phần mềm đồ họa trực tuyến Canva để thiết kế các học liệu nhằm nâng cao hiệu quả học tập và tăng sự hứng thú, yêu thích môn Hóa học cho học sinh lớp 10 Trường THPT Hoàng Hoa Thám năm học 2023-2024.
Theo cô Trúc, Hóa học với đặc thù là một bộ môn khoa học tự nhiên với lượng kiến thức cần truyền tải lớn, rất cần hình thành kỹ năng tổng hợp, khái quát kiến thức. Do vậy, việc xây dựng và thiết kế các học liệu bằng công cụ thiết kế đồ họa đơn giản, dễ sử dụng, đẹp mắt như Canva là giải pháp thực sự cần thiết để làm tăng hứng thú học tập, giúp học sinh yêu thích môn Hóa học, từ đó nâng cao chất lượng và hiệu quả học tập. Đồng thời còn kích thích tính tư duy, khả năng sáng tạo, kĩ năng tin học theo đúng lộ trình giáo dục định hướng phát triển năng lực phẩm chất của người học.
Giải pháp được Ban Giám hiệu thẩm định và thông qua, đưa vào áp dụng đại trà trong trường từ tháng10/2023. Theo kết quả đối sánh về khả năng vận dụng công cụ Canva, không chỉ giáo viên mà học sinh có thể tự thao tác, sáng tạo và thiết kế các học liệu số một cách tương tự. Bên cạnh đó, học sinh cũng đánh giá cao tính hiệu quả của bảng tuần hoàn mini được tác giả thiết kế hoàn toàn trên Canva, bản thân các em cũng có thể đưa ra những thiết kế tương tự tùy vào năng lực và sáng tạo của bản thân để phục vụ cho việc ghi nhớ kiến thức nền, từ đó biết cách vận dụng vào bài tập đạt kết quả cao.
Đối với lớp thực nghiệm áp dụng giải pháp, học sinh thể hiện rõ hứng thú học tập ngay từ hoạt động trải nghiệm - kết nối. Nhiều học sinh tỏ ra hào hứng với nhiệm vụ thiết kế infographic trong các hoạt động luyện tập, hệ thống hóa kiến thức, vận dụng hoặc tìm tòi mở rộng, bởi đây là dịp để các em được thể hiện khả năng công nghệ thông tin của bản thân. Nhiều sản phẩm của các nhóm học sinh thiết kế rất công phu, được giáo viên và các bạn đánh giá cao về nội dung, chất lượng và hình thức. Những học sinh được phân công báo cáo thuyết trình sản phẩm học tập đã cho thấy sự tự tin và thành thạo các thao tác trên các phần mềm thiết kế, trình chiếu, vô cùng sáng tạo.
Bên cạnh đó, phát huy lợi thế về sử dụng ngôn ngữ, cô Trúc cũng đã sử dụng tiếng Anh để nghiên cứu tài liệu và giảng dạy một số nội dung Hóa học từ năm học 2021-2022 và 2022-2023. Việc thử nghiệm dạy học Hóa học bằng tiếng Anh, trong đó học sinh và giáo viên tương tác, thảo luận bằng tiếng Anh vừa giúp học sinh tăng tính chủ động trao đổi với nhau, học cách sử dụng các thuật ngữ Hóa học chuyên ngành, điều này phù hợp với xu hướng phát triển hiện nay, khi mà tiếng Anh là ngôn ngữ phổ biến nhất trên thế giới. “Qua các tiết học, mình thấy học sinh ban đầu các em hơi e ngại, dè dặt, song khi có sự đồng hành, hỗ trợ rất kĩ ở khâu chuẩn bị về các mẫu câu hỏi - đáp, các từ vựng chuyên ngành sử dụng trong bài học. Khi vào tiết học, mặc dù có các thầy cô dự giờ ở dưới lớp song các bạn vẫn thể hiện sự tự tin, sôi nổi trong tiết học”, cô Trúc chia sẻ.
Cô giáo Nguyễn Hà Như Trúc cũng thường xuyên khuyến khích học sinh đề xuất các ý tưởng, sáng kiến, giải pháp, nhất là trong nghiên cứu khoa học, kết hợp việc tạo lập môi trường, sân chơi để phát huy tính sáng tạo để vận dụng các kiến thức khoa học vào thực tiễn cuộc sống. Năm 2022, cô Trúc và học sinh có 1 công trình được tuyên dương công trình sáng tạo tiêu biểu toàn quốc năm 2022. Cô Trúc cũng có 3 giải Ba, 1 giải Khuyến khích Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Lâm Đồng các năm 2021, 2022, 2023, 2024; 2 giải Ba và một giải Tư Cuộc thi Khoa học kĩ thuật dành cho học sinh trung học tỉnh Lâm Đồng.