Sáng tạo, bản sắc, chuyên nghiệp: Động lực phát triển công nghiệp văn hóa
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký ban hành Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 về việc thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa tại Việt Nam.
Chỉ thị nêu rõ, trên toàn cầu, các ngành công nghiệp văn hóa đang phát triển mạnh mẽ, được xác định là yếu tố quan trọng giúp thu hút nguồn lực, tạo lợi thế cạnh tranh và đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, cũng như định vị thương hiệu quốc gia. Việt Nam sở hữu tiềm năng lớn để phát triển các ngành công nghiệp này, góp phần thúc đẩy đất nước theo xu thế hiện đại.
Tuy nhiên, Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức trong việc phát triển các ngành công nghiệp văn hóa: thiếu các quy định pháp lý rõ ràng, cơ chế chính sách chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, và cơ chế phối hợp còn thiếu đồng bộ. Các lĩnh vực trọng tâm chưa được xác định rõ ràng, cùng với việc vi phạm bản quyền vẫn chưa được xử lý triệt để.
Thủ tướng yêu cầu phát triển công nghiệp văn hóa cần đảm bảo tính sáng tạo, bản sắc độc đáo và chuyên nghiệp trên nền tảng văn hóa dân tộc, khoa học và đại chúng.
Để vượt qua những thách thức này, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu đẩy nhanh việc ứng dụng công nghệ, nâng cao năng lực sáng tạo, và khai thác triệt để nguồn vốn văn hóa và quyền sở hữu trí tuệ. Các sản phẩm và dịch vụ được tạo ra phải đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, đồng thời đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.
Phát triển công nghiệp văn hóa cần đảm bảo tính sáng tạo, bản sắc độc đáo, và chuyên nghiệp trên nền tảng văn hóa dân tộc, khoa học và đại chúng. Việc phát triển phải đi đôi với tư duy sắc bén, hành động quyết liệt và hiệu quả, nhằm tạo dựng thương hiệu quốc gia và tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Trong giai đoạn mới, ngành công nghiệp văn hóa cần phát triển bền vững, tương xứng với tiềm năng của đất nước. Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành và địa phương tập trung vào một số nhiệm vụ, trong đó có việc ban hành các chính sách hỗ trợ phát triển công nghiệp văn hóa, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của ngành này trong phát triển kinh tế - xã hội, và thúc đẩy quảng bá văn hóa Việt Nam.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được giao chủ trì các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vai trò của công nghiệp văn hóa, xây dựng kế hoạch phát triển các lĩnh vực có ưu thế của Việt Nam như điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, thiết kế, và du lịch văn hóa. Đến năm 2030, một số lĩnh vực này sẽ được triển khai thí điểm.
Đồng thời, Bộ cũng sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu về công nghiệp văn hóa và hình thành bản đồ số vào năm 2025. Các sản phẩm và dịch vụ công nghiệp văn hóa đặc trưng gắn với từng vùng miền cũng sẽ được phát triển.
Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành liên quan phối hợp xây dựng cơ chế hợp tác, liên kết giữa các tổ chức và cá nhân trong lĩnh vực này. Đặc biệt, cần thúc đẩy việc sử dụng các nền tảng số của Việt Nam để tạo ra sản phẩm công nghiệp văn hóa, và đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực này.
Các cơ quan báo chí và truyền thông sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền và giới thiệu các ngành công nghiệp văn hóa. Bộ Công Thương sẽ chủ trì các hoạt động khuyến khích người dân sử dụng các sản phẩm văn hóa Việt Nam và phối hợp hỗ trợ phát triển các lĩnh vực có tiềm năng xuất khẩu như thủ công mỹ nghệ, thời trang, thiết kế.
UBND các tỉnh, thành phố được giao ban hành các cơ chế, chính sách để phát triển công nghiệp văn hóa tại địa phương, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đầu tư vào lĩnh vực này. Liên kết vùng và phát triển thị trường nội địa cũng được khuyến khích, nhằm tạo ra cộng đồng người tiêu dùng sản phẩm văn hóa trong nước và quốc tế.
Cuối cùng, các địa phương cần tăng cường truyền thông, quảng bá để tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức trong cộng đồng về vai trò của công nghiệp văn hóa. Trước năm 2026, các tỉnh, thành phố sẽ hoàn thành việc xây dựng và duy trì hoạt động của các chuyên trang nội dung về công nghiệp văn hóa.