Sản xuất mắc ca đạt tiêu chuẩn VietGAP gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm
Thị trường trong nước còn dư địa lớn cho mắc ca, song sản phẩm nội địa chưa đủ sức cạnh tranh về sản lượng, chất lượng và giá thành. Việc sản xuất còn nhỏ lẻ, manh mún, liên kết chuỗi chưa bền vững… là những rào cản lớn khiến mắc ca chưa thể bứt phá.
Sáng 11/8, tại Đà Lạt, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường Lâm Đồng tổ chức diễn đàn sản xuất mắc ca đạt tiêu chuẩn VietGAP gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm. Nhiều vấn đề bất cập trong sản xuất và phát triển vùng nguyên liệu được đề cập.

Diễn đàn thu hút hơn 300 đại biểu là các nhà quản lý, các chuyên gia, nhà khoa học, cùng đại diện các HTX, doanh nghiệp và nông dân các tỉnh Lâm Đồng, Đắk Lắk, Gia Lai và Quảng Ngãi tham dự
Hiện cả nước có hơn 46.000ha mắc ca, chủ yếu trồng ở khu vực Tây Nguyên và Tây Bắc, ước tính sản lượng trong năm 2025 đạt hơn 20.000 tấn hạt tươi. Năm 2024, cả nước xuất khẩu khoảng 600 tấn nhân mắc ca nhưng cũng nhập khẩu 3.500 - 4.000 tấn hạt mắc ca thô để phục vụ chế biến và tiêu dùng nội địa.

Các đại biểu tham gia thảo luận, góp ý tại diễn đàn
Theo ông Nguyễn Huy Thuấn, Phó trưởng Phòng Khuyến nông Trồng trọt và Lâm nghiệp, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, thị trường trong nước còn dư địa lớn cho mắc ca, song sản phẩm nội địa chưa đủ sức cạnh tranh về sản lượng, chất lượng và giá thành. Việc sản xuất còn nhỏ lẻ, manh mún, liên kết chuỗi chưa bền vững… là những rào cản lớn khiến mắc ca chưa thể bứt phá.

Gặp gỡ, trao đổi giữa nhà quản lý và các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh mắc ca bên lề diễn đàn
“Hiện nay, các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình đang có đầu tư phát triển gặp khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn, ít có doanh nghiệp đầu tư chế biến, tiêu thụ sản phẩm. Đặc biệt, chưa hình thành tổ hợp tác, HTX liên kết, phát triển cây mắc ca. Khâu chế biến, tiêu thụ cũng chưa ổn định, các tỉnh trọng điểm chưa có cơ sở chế biến sâu. Diện tích trồng mắc ca còn manh mún, nhỏ lẻ nên các máy móc, thiết bị còn thô sơ và giá bán không ổn định”, ông Thuấn nói.
Diễn đàn dành nhiều thời gian thảo luận, đóng góp nhiều ý kiến hướng tới thúc đẩy liên kết chuỗi và nâng cao vai trò của HTX trong vùng nguyên liệu mắc ca đạt tiêu chuẩn, phục vụ chế biến và xuất khẩu; Cung cấp thông tin về thị trường, cơ hội, thách thức của ngành mắc ca Việt Nam; một số kết quả nghiên cứu về giống, kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hái mắc ca; các chính sách và cơ chế hỗ trợ; vai trò hệ thống khuyến nông…

Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phát biểu tại diễn đàn
Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia khẳng định rằng, đây là những thách thức lớn cần sớm được tháo gỡ, nhất là phải xây dựng cho được chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm mắc ca.

Trước đó, lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông Quốc và các đại biểu tham quan trực tiếp một mô hình sản xuất mắc ca tại tỉnh Lâm Đồng
“Cần phải dứt khoát thay đổi quá trình sản xuất mắc ca theo liên kết chuỗi. Sản phẩm mắc ca nhiều khi bị thị trường ép giá, bởi các chủ thể không liên kết với nhau một cách bài bản. Qua diễn đàn ngày hôm nay ghi nhận sự đồng lòng và quyết tâm xây dựng chuỗi mắc ca. Còn những vấn đề thuộc về cơ chế chính sách, những vấn đề tồn tại trong quy trình công nghệ, thông tin… trung tâm sẽ tiếp thu và sẽ có những giải pháp”, ông Lê Quốc Thanh nhận định.