Sẵn sàng sản xuất, phát triển các loại vaccine thú y hiện đại

100% các mẫu vaccine kiểm tra đạt yêu cầu về chất lượng, an toàn, hiệu quả. Ảnh: Thanh Trà.

Tự chủ được nhiều loại vaccine

Trong bối cảnh dịch bệnh ngày càng gia tăng và biến đổi nhanh chóng, vaccine thú y là biện pháp cần thiết để ngăn bệnh truyền nhiễm trên đàn vật nuôi, đặc biệt với những bệnh do virus gây ra và không có thuốc chữa. Xuất phát từ thực tế này, bằng cách tích cực hợp tác, chuyển giao công nghệ từ quốc tế, Việt Nam đã nhanh chóng gia nhập cuộc đua chế tạo các loại vaccine thú y; từ đó sản xuất được 218 loại vaccine. Trong đó, có một số loại vaccine phòng bệnh quan trọng như: Vaccine cúm gia cầm từ năm 2012; vaccine phòng bệnh tai xanh từ năm 2015; vaccine lở mồm long móng từ năm 2018; vaccine phòng bệnh dại từ năm 2019 và gần đây nhất là vaccine phòng dịch tả lợn châu Phi (NAVET-ASFVAC và AVAC ASF LIVE) năm 2022.

Ông Lê Toàn Thắng - Trưởng phòng Quản lý thuốc thú y (Cục Thú y, Bộ NNPTNT) thông tin, hiện nay Việt Nam có 92 cơ sở sản xuất thuốc thú y đạt GMP-WHO, trong đó có 12 cơ sở sản xuất vaccine cho vật nuôi; mức đầu tư khoảng 30 - 40 triệu USD/nhà máy. Đặc biệt, Việt Nam đã có 2 loại vaccine dịch tả lợn châu Phi được cấp giấy chứng nhận lưu hành tlợn đúng quy định của Luật Thú y và thông lệ thế giới.

Năm 2024, các doanh nghiệp đã sản xuất và cung ứng 739 triệu liều vaccine phòng cúm gia cầm, hơn 46 triệu liều vaccine lở mồm long móng, 34 triệu liều vaccine phòng bệnh tai xanh, gần 2 triệu liều vaccine viêm da nổi cục, đặc biệt là 5,9 triệu liều vaccine dịch tả lợn châu Phi. Đây là bước tiến quan trọng, khẳng định khả năng tự chủ trong lĩnh vực vaccine thú y của Việt Nam.

TS Nguyễn Hữu Vũ - Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Công ty Hanvet cho hay, năng lực sản xuất vaccine của Việt Nam đều vượt trội so với các quốc gia Đông Nam Á. Chẳng hạn, cả nước hiện có 12 doanh nghiệp nghiên cứu, sản xuất vaccine cho động vật đạt tiêu chuẩn GMP-WHO, trong khi con số này của Indonesia là 2, Malaysia là 1, còn Thái Lan thậm chí không có nhà máy nào.

Nâng cao hiệu quả vaccine nội địa

Thực tế, riêng với dịch tả lợn châu Phi, Việt Nam đã xuất khẩu thành công vaccine AVAC ASF LIVE sang 5 quốc gia, đánh dấu cột mốc quan trọng. Đặc biệt, các công ty như AVAC và Navetco không chỉ cung ứng hàng triệu liều vaccine trong nước mà còn xuất khẩu, khẳng định uy tín của Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Bà Nguyễn Thị Thanh Thủy - Vụ trưởng Vụ Khoa học, Công nghệ và Môi trường (Bộ NNPTNT) đánh giá, Việt Nam đã sản xuất thành công các loại vaccine quan trọng như Navet-Vifluvac (phòng cúm gia cầm), vaccine tai xanh, gần đây là vaccine phòng dịch tả lợn châu Phi. Với sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp, ngành chăn nuôi và thú y đã sẵn sàng ứng dụng công nghệ tiên tiến để phát triển các loại vaccine mới, đảm bảo an ninh dịch bệnh và an toàn thực phẩm.

“Việt Nam có tiềm năng trong việc sản xuất và xuất khẩu các loại vaccine mới. Với sự hỗ trợ của Bộ NNPTNT, các doanh nghiệp trong nước sẽ tiếp tục phát triển sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế. Từ đó, Việt Nam không chỉ đáp ứng tốt nhu cầu nội địa mà còn nâng cao vị thế của mình trên thị trường quốc tế, đóng góp vào sự phát triển bền vững của ngành chăn nuôi toàn cầu” - bà Thủy nói.

Hiện nay, Việt Nam không ngừng hợp tác quốc tế để chuyển giao công nghệ và nghiên cứu các loại vaccine thế hệ mới. Các đơn vị nghiên cứu như Học viện Nông nghiệp Việt Nam và Viện Thú y đã triển khai giám sát virus, phân tích gen và chọn lựa chủng giống phù hợp, từ đó nâng cao hiệu quả của vaccine nội địa.

Bên cạnh những thành tựu, Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức trong kiểm soát dịch bệnh lây lan qua đường biên giới, việc gia tăng trao đổi thương mại giữa các quốc gia đã tạo điều kiện cho các dịch bệnh mới bùng phát. Ông Nguyễn Văn Long - Cục trưởng Cục Thú y (Bộ NNPTNT) cho rằng: Hiện nay dịch tả lợn châu Phi và dịch bệnh trên trâu bò cơ bản được kiểm soát. Tuy nhiên, dịch bệnh trên các loài gia súc, gia cầm và động vật hoang dã vẫn gia tăng. Để ứng phó, ông Long khuyến nghị các chi cục chăn nuôi, thú y, thủy sản và các doanh nghiệp liên quan cần hợp tác chặt chẽ trong công tác kiểm soát dịch bệnh, đặc biệt là các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Đồng tình với ý kiến trên, bà Thủy cũng cho rằng, trong bối cảnh nhiều biến thể dịch bệnh như hiện nay, việc kiểm soát dịch bệnh trong chuồng trại và đàn vật nuôi phải được thực hiện một cách chặt chẽ và bảo vệ nghiêm ngặt. Vaccine là một biện pháp hiệu quả trong việc giảm thiểu thiệt hại, giúp sản phẩm đầu ra đạt tiêu chuẩn an toàn dịch bệnh và an toàn thực phẩm. Sử dụng vaccine không chỉ giúp giảm bệnh truyền nhiễm mà còn bảo đảm quy trình chăn nuôi an toàn cho vật nuôi.

Lê Bảo