Sam Altman, Bill Gates bàn về mối đe dọa của AI với bầu cử năm 2024

Vì vậy, hai chủ đề này liên tục được đề cập đến tại các sự kiện bên lề Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) ở thị trấn Davos, Thụy Sĩ tuần này.

Nhà báo Brad Stone thuộc hãng tin Bloomberg đã nói chuyện với một số nhà lãnh đạo trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) tại Davos hôm 16.1. Tất cả đều nói rằng họ lo lắng về mối đe dọa của AI với bầu cử nhưng lại chia rẽ về khả năng công nghệ này gây rối.

Satya Nadella (Giám đốc điều hành Microsoft) phần nào đánh giá thấp rủi ro do AI gây ra. Ông nói: “Đây không phải là cuộc bầu cử đầu tiên mà tin đồn, thông tin sai lệch và can thiệp bầu cử sẽ là thách thức thực sự mà chúng ta phải giải quyết”.

Cuối ngày 16.1, Sam Altman (Giám đốc điều hành OpenAI) lặp lại quan điểm đó nhưng bày tỏ sự không chắc chắn hơn. “Tôi không nghĩ điều này sẽ giống như trước đây. Luôn luôn là sai lầm khi cố gắng dùng chiến thuật cũ trong trận chiến mới”.

Bill Gates, người đồng sáng lập Microsoft, dự đoán “kẻ xấu sẽ làm việc hiệu quả hơn” với AI.

Trong khi đó, Marc Benioff (Giám đốc điều hành Salesforce) cho rằng phương tiện truyền thông xã hội gây ra rủi ro lớn hơn cho quá trình dân chủ so với AI. Ông nói: “Các cơ quan quản lý đã không thực hiện công việc của họ”.

OpenAI tập trung khá nhiều vào việc giảm thiểu khả năng các công cụ của mình như ChatGPT và Dall-E bị lạm dụng cho mục đích chính trị.

Sam Altman và Satya Nadella từng tham dự cuộc họp vào tháng 5.2023 với Phó tổng thống Mỹ - Kamala Harris để thảo luận về các rủi ro của AI. OpenAI thông báo sẽ sớm phát hành để thử nghiệm công cụ có thể xác định nội dung do AI tạo và sẽ tạo hình mờ kỹ thuật số cho ảnh do Dall-E tạo.

OpenAI nhắc lại rằng việc sử dụng các mô hình ngôn ngữ lớn của hãng cho chiến dịch chính trị là không được phép.

“Tâm trí của chúng tôi không thoải mái. Chúng ta sẽ phải theo dõi điều này cực kỳ chặt chẽ trong năm nay”, Sam Altman nói.

Về việc chính trị sẽ tác động đến AI như thế nào, Sam Altman ít quan tâm hơn. “Tôi tin rằng nước Mỹ sẽ ổn dù có chuyện gì xảy ra trong cuộc bầu cử này. Tôi tin rằng AI sẽ ổn dù có chuyện gì xảy ra sau cuộc bầu cử này”, ông nói.

Anna Makanju, Phó chủ tịch phụ trách các vấn đề toàn cầu của OpenAI, nói bà được khuyến khích bởi quy định do Tổng thống Joe Biden và Liên minh châu Âu (EU) đề xuất. Bà nói: “Điều khiến tôi ấn tượng và thực sự đáng chú ý là cuộc trò chuyện xung quanh AI vẫn mang tính chất lưỡng đảng.

Sam Altman góp mặt tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos - Ảnh: Bloomberg

Theo hãng Pitchbook, các nhà đầu tư đã bơm 27 tỉ USD vào các công ty khởi nghiệp generative AI (AI tạo sinh) trong năm 2023, dẫn đầu là khoản đặt cược nhiều tỉ USD của Microsoft vào OpenAI.

Cuộc chiến giành quyền tối cao về AI, vốn diễn ra giữa các hãng công nghệ lớn trong nhiều năm, đột nhiên trở thành tâm điểm, khi Alphabet, Meta Platforms và Amazon đều công bố những cột mốc quan trọng mới.

Tháng 3.2023, hàng ngàn nhà khoa học và chuyên gia AI, gồm cả Elon Musk, đã ký một bức thư ngỏ yêu cầu tạm dừng đào tạo các hệ thống AI mạnh hơn mô hình ngôn ngữ lớn GPT-4 để nghiên cứu tác động của chúng và mối nguy hiểm tiềm tàng với nhân loại. Bước đi này gợi nhớ đến bộ phim ăn khách Oppenheimer của đạo diễn Christopher Nolan, trong đó nhà sản xuất bom nguyên tử Oppenheimer cảnh báo rằng việc theo đuổi tiến bộ không ngừng có thể dẫn đến sự tuyệt chủng của loài người.

“Đây là một rủi ro hiện hữu. Nó đủ gần để chúng ta phải nỗ lực ngay bây giờ và dồn nhiều nguồn lực vào việc tìm hiểu những gì có thể làm được”, theo Geoffrey Hinton, một trong những “cha đẻ AI”, người rời Alphabet vào tháng 5.2023.

Công ty tư vấn PwC ước tính tác động kinh tế liên quan đến AI có thể đạt 15.700 tỉ USD trên toàn cầu vào năm 2030, gần bằng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc.

Điểm mấu chốt thúc đẩy sự lạc quan về tăng trưởng là thực tế rằng gần như mọi ngành nghề, từ tài chính và pháp lý đến sản xuất và giải trí, đều đã coi AI là một phần trong chiến lược dự kiến của mình.

Những người ủng hộ dân quyền đã nêu lên mối lo ngại về sự thiên vị tiềm ẩn trong AI ở các lĩnh vực, chẳng hạn tuyển dụng, trong khi các liên đoàn lao động cảnh báo về sự gián đoạn sâu sắc với việc làm khi AI đe dọa cắt giảm hoặc loại bỏ một số công việc, gồm cả lập trình và soạn thảo nội dung giải trí.

Vào tháng 11.2023, hội đồng quản trị OpenAI bất ngờ sa thải Giám đốc điều hành Sam Altman vì “không thường xuyên giao tiếp thẳng thắn với họ”.

Trong cơn bối rối không có lời giải thích, sự việc đã trở thành cuộc trưng cầu dân ý về niềm tin vào AI, được đại diện bởi một bên là Sam Altman – chuyên thúc đẩy thương mại hóa AI, đối lập những người hoài nghi và bi quan mong muốn một cách tiếp cận chậm rãi và cẩn thận hơn với công nghệ này.

Những người lạc quan về AI và Sam Altman đã thắng. Vị CEO bị lật đổ hôm 17.11.2023 đã được phục hồi chức vụ chỉ vài ngày sau đó, một phần không nhỏ nhờ vào hầu hết nhân viên OpenAI đe dọa nghỉ việc nếu không có ông lãnh đạo.

Khi giải thích điều gì đã đưa công ty đến bờ vực, Sam Altman cho biết nhiều người đang lo lắng về những rủi ro cao khi phát triển AI có thể vượt qua trí tuệ con người.

"Tôi nghĩ rằng tất cả đã bùng nổ", doanh nhân người Mỹ 38 tuổi nói tại một sự kiện ở thành phố New York (Mỹ) vào tháng 12.2023.

Một số nhà nghiên cứu OpenAI đã cảnh báo về một bước đột phá AI mới trước khi Sam Altman bị sa thải, thông qua mô hình tuyệt mật có tên Q*, Reuters đưa tin vào tháng 11.2023.

Một câu hỏi được đặt ra bởi câu chuyện về OpenAI: Liệu tương lai AI và tác động của công nghệ này đến xã hội có tiếp tục được thảo luận sau cánh cửa đóng kín bởi một số ít người có đặc quyền ở Thung lũng Silicon không?

Các cơ quan quản lý do EU đứng đầu đã quyết tâm đóng vai trò chủ chốt trong năm 2024 với một kế hoạch toàn diện để xây dựng bức tường an ninh cho công nghệ dưới hình thức của Đạo luật AI. Các chi tiết của dự thảo sẽ được công bố trong vài tuần tới.

Các quy tắc này, cùng với những quy định đang được soạn thảo ở Vương quốc Anh và Mỹ, xuất hiện trong bối cảnh thế giới bước vào năm bầu cử lớn nhất trong lịch sử, gây lo ngại về thông tin sai lệch do AI tạo ra nhắm đến cử tri.

Chỉ riêng trong năm 2023, NewsGuard (công ty thiết lập hệ thống xếp hạng cho các trang web tin tức và thông tin) đã theo dõi 614 trang web “không đáng tin cậy” do AI tạo ra bằng 15 ngôn ngữ từ tiếng Anh, tiếng Ả Rập đến tiếng Trung.

Dù tốt hay xấu, hãy kỳ vọng AI, vốn đã được đưa vào sử dụng để thực hiện các cuộc kêu gọi vận động tranh cử ở Mỹ, sẽ đóng một vai trò to lớn trong nhiều cuộc bầu cử diễn ra trong năm 2024.

Sơn Vân