Rộn ràng câu hát mùa xuân

Mùa xuân dường như đã chạm ngõ, bởi những làn điệu ví, giặm, ca trù, trò Kiều đã vang lên trên “miền đất hát” Nghi Xuân. Trong làn mưa bụi lất phất, câu dân ca quê hương càng thêm thấm đẫm, bồi hồi tâm tư du khách xa gần. Chiều tháng Chạp, hoa lá trong khuôn viên Khu di tích Đại thi hào Nguyễn Du (thị trấn Tiên Điền) dường như thắm tươi hơn, để cùng hòa vào điệu ví, giặm mừng Đảng, mừng xuân sôi nổi của các thành viên CLB Dân ca ví, giặm xã Xuân Giang.

Mỗi mùa xuân đến, làn điệu ví giặm lại ngân vang trên quê hương núi Hồng sông La. Ảnh: CLB Dân ca ví, giặm Xuân Giang (Nghi Xuân) thực hiện chương trình phục vụ Tết Nguyên đán tại Khu di tích Nguyễn Du.

Nghệ nhân Ưu tú Nguyễn Trọng Tuấn - Chủ nhiệm CLB Dân ca ví, giặm xã Xuân Giang cho biết: “Mừng Đảng, mừng xuân và nhằm phục vụ bà con nhân dân, chúng tôi đã phối hợp với Đài PT-TH tỉnh xây dựng chương trình văn nghệ với nhiều tiết mục đặc sắc. Đây đều là những bài dân ca ví, giặm được soạn lời mới, lần đầu tiên biểu diễn, tập trung vào chủ đề ca ngợi Đảng, Bác Hồ, những thành tựu đổi mới của quê hương đất nước… Chương trình có thời lượng 30 phút, với 5 tiết mục: “Mừng Đảng - mừng xuân - mừng quê hương đổi mới”, “Câu ví, giặm vào xuân”, “Xuân về trên miền địa linh nhân kiệt”, “Em về Hà Tĩnh cùng anh” và “Bài ca dâng Bác”.

Các tiết mục do nhiều nghệ nhân trẻ như: Thùy Diễm, Thu Hà, Nguyễn Thị Noọng, Trọng Hùng, Ngọc Thái và Nghệ nhân Ưu tú Nguyễn Trọng Tuấn thể hiện sẽ được phát sóng trên Đài PT-TH tỉnh dịp tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 sắp tới.

Nghệ nhân Thu Hà bày tỏ: “Tôi cảm thấy rất vui khi mỗi dịp Tết đến, xuân về lại có cơ hội mang những làn điệu ví, giặm mừng Đảng, mừng xuân đến với khán giả. Những bài hát ví, giặm dịp tết Nguyên đán luôn tạo cho tôi nhiều cảm hứng, từ làn điệu cho đến lời ca đều toát lên sự sôi nổi, khí thế, hơi thở rộn ràng của niềm tin thắng lợi trước thềm xuân mới”.

Với nghệ nhân Thu Hà, được biểu diễn trong chương trình dân ca ví, giặm phục vụ Nhân dân dịp xuân Ất Tỵ 2025 này mang lại cho chị nhiều cảm xúc hạnh phúc.

Dịp này, CLB Ca trù xã Cổ Đạm (Nghi Xuân) cũng lên kế hoạch tập luyện chương trình văn nghệ “Mừng Đảng, mừng xuân Ất Tỵ 2025” do xã tổ chức vào tối 25 tháng Chạp sắp tới. Nghệ nhân Ưu tú Trần Văn Đài - Chủ nhiệm CLB Ca trù Cổ Đạm cho biết: “Chương trình dự kiến có 10 tiết mục ca nhạc, trong đó, CLB chúng tôi tham gia 2 tiết mục ca trù với nội dung mừng Đảng, mừng xuân, mừng quê hương đổi mới. Chúng tôi đang tập trung tập luyện để biểu diễn phục vụ bà con nhân dân”.

Mùa xuân đang về mang theo câu ví, giặm, ca trù đượm tình đất, tình người quê hương núi Hồng - sông La tỏa khắp mọi miền quê Hà Tĩnh. Nhiều CLB dân ca ví, giặm tại các xã Tùng Lộc, Kim Song Trường (Can Lộc); phường Tân Giang, CLB Dân ca Thành Sen (TP Hà Tĩnh); Kỳ Lợi (TX Kỳ Anh); Yên Hồ (Đức Thọ)… cũng đã lên kế hoạch thực hiện các chương trình văn nghệ để biểu diễn phục vụ Nhân dân trong dịp Tết.

Bà Võ Thị Kiều Thanh - Chủ nhiệm CLB Dân ca Thành Sen (TP Hà Tĩnh) cho biết: “Dịp xuân Ất Tỵ 2025, chúng tôi xây dựng một số tiết mục để biểu diễn tại các chương trình mừng Đảng, mừng xuân do các đơn vị và địa phương tổ chức. Trong đó, vào ngày 20/1 tới, chúng tôi sẽ tham gia 2 tiết mục trong chương trình văn nghệ kêu gọi ủng hộ Tết vì người nghèo do xã Nam Phúc Thăng (Cẩm Xuyên) và một số đơn vị tổ chức. Chúng tôi luôn cống hiến hết mình để không chỉ mang lời ca, điệu ví quê hương cổ vũ động viên tinh thần bà con mà qua đó còn góp phần kêu gọi hỗ trợ các hoàn cảnh khó khăn có cái tết ấm cúng”.

CLB Dân ca Thành Sen (TP Hà Tĩnh) biểu diễn tại Hội thảo khoa học Truyện Kiều và những giá trị vượt thời gian (tháng 12/2024).

Để câu hát dân ca ngân vang mãi, dịp Tết đến, xuân về trong náo nức lễ hội, nhiều địa phương cũng đã sáng tạo nên nhiều “đất diễn” để di sản ông cha được thêm tỏa sáng trong cộng đồng. Năm nay, tại lễ hội chùa Hương Tích (khai hội từ mùng 6 tháng Giêng) và Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông (khai hội từ mùng 8 tháng Giêng), huyện Can Lộc và Hương Sơn đều xây dựng kế hoạch tạo không gian biểu diễn dân ca ví, giặm và ca trù. Trong đó, cùng với huy động các CLB tại địa bàn, 2 địa phương còn mời một số CLB đến từ các huyện, thành phố, thị xã trên toàn tỉnh tham gia giao lưu, biểu diễn phục vụ Nhân dân và du khách gần xa.

Ông Nguyễn Tiến Dũng - Phó Chủ tịch UBND huyện Can Lộc cho biết: “Việc tổ chức không gian biểu diễn dân ca ví, giặm và ca trù tại lễ hội chùa Hương Tích năm nay, ngoài có thêm sản phẩm hấp dẫn cho điểm đến, chúng tôi còn mong muốn tạo sân chơi để các CLB thể hiện, giao lưu… Qua đó, góp phần bảo tồn di sản của quê hương”.

Ngoài các giải thi đấu thể thao, trò chơi dân gian, Lễ khai hội chùa Hương Tích mở đầu năm du lịch Hà Tĩnh 2025 sẽ có không gian biểu diễn dân ca ví giặm, ca trù...

Những ngày xuân sắp về cũng là lúc các thành viên trong phường hát sắc bùa thuộc CLB Dân ca ví, giặm xã Kỳ Bắc (huyện Kỳ Anh) lại rộn ràng tập bài hát “Chúc xuân” quen thuộc, đồng thời sắm sửa trang phục, trống, sênh… chuẩn bị cho tiết mục của mình.

Nghệ nhân Nhân dân Trần Khánh Cẩm cho biết: “Phường hát sắc bùa của Kỳ Bắc hiện có 12 thành viên, duy trì hoạt động thường xuyên, nhất là vào dịp tết Nguyên đán. Năm nay, chúng tôi chủ trương sau giao thừa sẽ ưu tiên đến hát chúc mừng tại gia đình người có công… Qua đó, mang những lời chúc tốt đẹp, mong một năm mới đất nước bình an, nhà nhà no ấm đến với mọi người”.

Phường hát sắc bùa mừng xuân của CLB Dân ca ví, giặm xã Kỳ Bắc (huyện Kỳ Anh).

Để các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch trong dịp tết Nguyên đán và xuân Ất Tỵ 2025 diễn ra vui tươi, sôi nổi, đảm bảo an toàn, tiết kiệm, cuối tháng 12/2024, Sở VH-TT&DL đã ban hành văn bản hướng dẫn các huyện, thành phố, thị xã xây dựng các chương trình, kế hoạch cụ thể để tăng cường quản lý, giám sát các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch trên địa bàn; các huyện, thành phố, thị xã trên toàn tỉnh đã ban hành kế hoạch tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch dịp tết Nguyên đán và xuân Ất Tỵ 2025. Theo đó, ngoài những hoạt động văn hóa do cấp huyện tổ chức, các địa phương cũng chỉ đạo các xã, phường, thị trấn tổ chức các chương trình văn nghệ hái hoa dân chủ, mừng Đảng, mừng xuân đảm bảo sôi nổi, vui tươi, ý nghĩa, an toàn và tiết kiệm.

Trong không khí hân hoan chào xuân mới, phấn khởi trước nhiều thành tựu của quê hương, những câu ví, điệu hò, lời ca càng khiến nhịp sống của mỗi người dân Hà Tĩnh thêm rộn rã vui tươi. Qua đó, gieo niềm lạc quan, yêu đời, để mỗi người dân núi Hồng - sông La luôn hướng về phía trước, góp sức mình xây dựng quê hương, đất nước ngày càng tươi đẹp hơn.

Thiên Vỹ