Robert Hải phim 'Cánh đồng hoang' và cuộc đời lạ lùng của 'ông Tây khét tiếng màn ảnh Việt'

Robert Hải và cơ duyên với điện ảnh Việt

Khi xem những bộ phim nhựa đen trắng thập niên 1980-1990, khán giả rất quen thuộc với gương mặt một diễn viên Tây. Người này có vóc dáng cao to, mắt xanh và thường vào vai sỹ quan ác ôn Mỹ, cố vấn quân sự Mỹ trong chiến tranh hoặc những ông Tây lịch lãm, giàu có, phong lưu. Dù luôn đóng vai phụ nhưng vẻ ngoài đặc biệt và diễn xuất ấn tượng khiến ông luôn được khán giả nhớ tới.

Diễn viên Robert Hải

Robert Hải sinh năm 1940 tại Hải Phòng, cha là người Pháp, mẹ là người Italy. Năm 1945, Nhật đảo chính Pháp. Cả cha và mẹ ông đều chết trong cuộc hỗn loạn này. Ông được người vú nuôi cưu mang, đem vào Sài Gòn lúc 6 tuổi. Từ đó, người vú này nuôi ông khôn lớn, trưởng thành. Robert Hải rất biết ơn và có tình cảm sâu nặng với vợ chồng người này.

Ông có tên khai sinh là Trần Văn Hải (lấy họ của người cha nuôi). Ai hỏi, Robert Hải đều nói mình là người Việt Nam như tất thảy mọi người Việt Nam khác. Và ông có một tình yêu đặc biệt đối với xứ sở mình sinh ra, lớn lên và trưởng thành.

Sau năm 1975, khi chuẩn bị làm phim "Mối tình đầu", nhà quay phim Đường Tuấn Ba tìm kiếm diễn viên vào vai một người Mỹ giàu có, sang trọng say mê cô gái trẻ Diễm Hương – một trong hai vai chính của phim. Một lần, tình cờ, ông gặp một anh chàng Tây rất đẹp trai đang ngồi câu cá ở chân cầu Bình Lợi. Nhà quay phim ngỏ lời mời và Robert Hải nhận lời vào vai Henry Jackson một cố vấn người Mỹ.

Diễn viên Robert Hải trong phim "Mối tình đầu".

Không cần phải thử gì, Robert Hải vào luôn vai khiến đoàn làm phim lẫn đạo diễn đều hết sức hài lòng. Đây là lần đầu tiên trong đời, Robert Hải làm diễn viên, đứng trước ống kính. Người xem hoàn toàn không thể nghĩ đó là bộ phim đầu tiên Robert Hải tham gia mà cứ tưởng ông đã thuần thục lắm.

Thế là từ đó, Robert Hải liên tục xuất hiện trong các phim nhựa rất nổi tiếng: "Cánh đồng hoang", "Ván bài lật ngửa", "Biệt động Sài Gòn", "Mùa nước nổi", "Người đẹp Tây Đô", "Kỳ án ba bông hồng", "Viên ngọc Côn Sơn"... Thậm chí, có dạo trên màn ảnh hễ có vai diễn người nước ngoài là các nhà làm phim lại nhớ đến Robert Hải.

Robert Hải trong phim "Cánh đồng hoang".

Những nhân vật Robert Hải sắm trên màn ảnh đối ngược hoàn toàn với tính cách của ông ngoài đời. Nếu hàng ngày, ông là người hiền, nhân hậu và cởi mở, vui vẻ, xuề xòa thì những vai Mỹ của ông lại nham hiểm, tàn độc, đểu cáng. Không phải là diễn viên chuyên nghiệp, không được học một giờ nào về nghệ thuật diễn xuất nhưng ông vào vai "ngọt", tự nhiên, biết tiết chế hành động, hoàn thành tốt yêu cầu của đạo diễn.

Hào nhoáng trên phim nhưng đời thực nghèo khó, đạm bạc

Hào nhoáng trên phim nhưng cả cuộc đời Robert Hải dường như sống trong cảnh nghèo. Ông có ba đời vợ. Với hai vợ trước (một người gốc Pháp, một người gốc Trung Quốc), ông có 11 con. Do nhiều bất đồng trong cuộc sống, Robert Hải lần lượt chia tay với hai người. Tuy nhiên, sau khi họ chia tay, các con đều theo mẹ về nước.

Vào thời điểm năm 1973, khi đang làm thầy giáo dạy môn thể thao ở Đà Lạt, Robert Hải xuống Sài Gòn chơi, ông tình cờ gặp gỡ bà Dung và yêu ngay từ cái nhìn ban đầu trước một cô gái thuần Việt. Lúc này bà Dung đã có hai người con riêng và sống một mình sau ly hôn với người chồng trước đó.

Sau ly hôn bà Dung quyết định không tái hôn, nhưng trước tình cảm chân thành của Robert Hải, bà Dung quyết định đi thêm bước nữa. Ông sống với bà đến cuối đời và có thêm một người con trai nữa.

Diễn viên Robert Hải cùng bà Thùy Dung thời còn trẻ tại ngôi nhà nhỏ ở Cầu Bình Lợi, TP.HCM - Ảnh: GĐCC.

Trong một bài viết trên Tạp chí Thế giới điện ảnh nhiều năm trước, nhà biên kịch Hồng Ngát miêu tả về căn nhà của Robert Hải dưới chân cầu Bình Lợi, quận Bình Thạnh (TP.HCM): "Mặc dù đã được thông báo trước là anh sống rất nghèo, đạm bạc nhưng quả thật, tôi vẫn không thể hình dung ra ngôi nhà của anh lại có thể nghèo đến thế. Nó chẳng khác gì những ngôi nhà của bà con nghèo trong lối xóm.

Mái lợp lá dừa, cột nhà đóng xuống nước, sàn nhà nổi trên mặt nước. Trong nhà đồ đạc chẳng có gì. Thậm chí, đến giường phản cũng không (mà cũng chả cần vì cả nhà vợ chồng con cái nằm ngay trên sàn, vừa mát vừa thoáng)".

Mặc dù điều kiện kinh tế khó khăn nhưng Robert Hải rất yêu thương vợ con. Các con ông từng tâm sự, ông coi họ như những người bạn, dạy họ các kỹ năng sống, cũng không ngại nói về vấn đề giới tính khi con bắt đầu bước vào giai đoạn dậy thì.

Năm 1998, Robert Hải phát hiện mình bị ung thư gan. Ông bình tĩnh chấp nhận sự nghiệt ngã của số phận. Không những thế ông còn động viên vợ con phải lạc quan trước cuộc sống. Bà Thùy Dung luôn là người chăm sóc là ở bên lo cho chồng một cách trọn vẹn nhất.

Sau một thời gian điều trị, nghệ sĩ Robert Hải đã nhắm mắt xuôi tay vào ngày 26/9/2000 tại nhà riêng ở TP.HCM. Theo nguyện vọng của nam diễn viên, sau khi được hỏa táng, tro cốt ông được chia ra làm hai phần. Một phần đem về Đà Lạt rải bên trên ngọn đồi - nơi có một phần của ba mẹ nuôi, phần còn lại rải xuống sông ở chân cầu Bình Lợi, nơi ông ở, cũng là nơi ông tình cờ gặp bà Thùy Dung rồi bén duyên với điện ảnh.

Cả cuộc đời sống ở Việt Nam, được bố mẹ nuôi người Việt cưu mang, Robert Hải chưa bao giờ thừa nhận mình là người ngoại quốc. Trước sau ông đều nói mình là người Việt. Ông coi Việt Nam là Tổ quốc và yêu đất nước mình tha thiết.

Để vượt qua những cám dỗ chào mời, Robert Hải đã quyết định đốt tất cả giấy tờ tùy thân cũ có liên quan đến nguồn gốc nước ngoài của mình. Ông chỉ giữ lại những giấy tờ mang tên Trần Hữu Hải do cha mẹ nuôi đặt cho và chọn ở lại với cuộc sống thanh đạm, nghèo túng. Ông sống đúng kiểu một người Việt, đề cao phong tục thờ cúng, tưởng nhớ tổ tiên.

Trên màn ảnh, thời lượng xuất hiện của Robert Hải thường không nhiều nhưng ông luôn để lại dấu ấn rất đặc biệt. Ông xứng đáng được coi là diễn viên Tây "độc nhất vô nhị" của nền điện ảnh Việt.

Tùng Lâm (t/h theo vtcnews, cand, 1thegioi)