Radar Greenland thiếu phòng không: rủi ro chiến lược

Các chuyên gia Mỹ cảnh báo một lỗ hổng trong hệ thống phòng thủ chiến lược của NATO: các trạm radar cảnh báo sớm tại Greenland không có lực lượng phòng không hoặc phòng thủ tên lửa đi kèm, tạo nguy cơ bị vô hiệu hóa bởi các mối đe dọa hiện đại như Kinzhal và Zircon. Cùng thời điểm, Ý chuẩn bị gói viện trợ thứ 12 cho Ukraine với trọng tâm SAMP/T, trong khi Ấn Độ đặt mua 2.408 tên lửa chống tăng Nag Mk 2 và 107 bệ phóng NAMICA 2 để tăng cường năng lực chống tăng nội địa.

Radar cảnh báo sớm ở Greenland: lỗ hổng trước tên lửa siêu vượt âm

Theo Trung tâm An ninh và Khả năng chống chịu Bắc Cực (Đại học Alaska, Mỹ), các trạm radar tại Greenland hiện “mở cửa” trước những mối đe dọa như tên lửa siêu vượt âm Kinzhal và Zircon. Về lý thuyết, khu vực này thuộc quyền bảo vệ của Phi đội phòng không 831 của Không quân Mỹ, nhưng đơn vị chỉ có năng lực chống xâm nhập nhỏ lẻ, không có tên lửa phòng không hay máy bay chiến đấu.

Tên lửa Zircon được phóng từ khinh hạm Nga trong cuộc diễn tập của hải quân trên Địa Trung Hải, tháng 12.2024 - Ảnh: Defense Express

Đề xuất lưới phòng thủ nhiều tầng quanh Pituffik

Các chuyên gia đề xuất xây dựng lưới phòng thủ nhiều tầng quanh Căn cứ Không quân Pituffik, kết hợp:

Hệ thống phòng không tầm trung Patriot, NASAMS.
Các phương tiện tầm ngắn như Vampire hoặc laser năng lượng cao.

Mục tiêu là tăng khả năng ứng phó trước các đòn tấn công hiện đại, giảm nguy cơ radar bị vô hiệu hóa.

Thách thức vận hành và yếu tố nhạy cảm

Điều kiện Bắc Cực khắc nghiệt gây khó cho radar và khí tài phòng không, đòi hỏi cải tiến kỹ thuật để chịu nhiệt độ cực thấp.
Yếu tố chính trị: Greenland là lãnh thổ tự trị của Đan Mạch, quan hệ với Mỹ đã nguội lạnh những năm gần đây, làm phức tạp việc triển khai.
Tính nhạy cảm chiến lược: tấn công vào các trạm cảnh báo sớm có thể kích hoạt phản ứng hạt nhân tự động. Kinh nghiệm từ chiến sự Nga-Ukraine cho thấy mục tiêu chiến lược có thể bị tê liệt bởi UAV giá rẻ, và Mỹ khó có khả năng đáp trả hạt nhân trong tình huống này.

Ý duy trì hỗ trợ phòng không Ukraine với SAMP/T

Chính phủ Ý đang chuẩn bị gói viện trợ quân sự thứ 12 cho Ukraine, tập trung vào đạn dược và tên lửa phòng không SAMP/T, với kế hoạch phê duyệt và chuyển giao trước cuối năm nay. Gói hỗ trợ chờ Quốc hội Italy thông qua, nhiều khả năng sẽ được triển khai sớm để đáp ứng nhu cầu cấp bách của Kiev.

Hệ thống tên lửa phòng không SAMP/T trong vị trí sẵn sàng chiến đấu - Ảnh: Defense Express

Kể từ năm 2022, Ý đã gửi 11 gói viện trợ với tổng giá trị ước tính 2,5–3 tỉ euro và bàn giao hai tổ hợp SAMP/T cho Ukraine. SAMP/T có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo và bảo vệ không phận tầm trung, được đánh giá tương đương hệ thống Patriot. Thông tin chi tiết về thời gian, địa điểm và khối lượng viện trợ được giữ bí mật theo luật an ninh quốc gia.

Về nguồn lực, Ý xem xét kích hoạt điều khoản miễn trừ quốc gia về chi tiêu quốc phòng sau khi EU kết thúc thủ tục kiểm soát thâm hụt đối với Italy, tạo dư địa tài chính cho hỗ trợ Ukraine. Nước này cũng bày tỏ sẵn sàng tham gia sáng kiến NATO mua sắm vũ khí Mỹ, bao gồm Patriot, bằng quỹ chung châu Âu; đồng thời góp phần vào cơ chế PURL nhằm xác định và đáp ứng nhu cầu khẩn cấp của Ukraine.

Ấn Độ đặt hàng Nag Mk 2 và NAMICA 2: tăng tốc tự cường chống tăng

Bộ Quốc phòng Ấn Độ ký đơn đặt hàng với doanh nghiệp trong nước gồm 2.408 tên lửa chống tăng dẫn đường Nag Mk 2 và 107 bệ phóng bánh xích NAMICA 2. Hệ thống do công nghiệp quốc phòng nội địa phát triển và sản xuất, với Bharat Dynamics Limited giữ vai trò chủ đạo.

Bệ phóng NAMICA 2 - Ảnh: Army Recognition

Nag Mk 2 và NAMICA 2: cấu hình và năng lực

Nag Mk 2: tên lửa chống tăng thế hệ ba, đầu dò hồng ngoại, đầu đạn song song, khả năng tấn công từ trên cao, tối ưu diệt mục tiêu có giáp nổ phản ứng (ERA). Tầm bắn hiệu quả khoảng 500 m đến 4 km, bảo đảm độ chính xác cao ở cự ly gần và trung bình.
NAMICA 2: phát triển trên khung gầm BMP-2, cơ động cao, tích hợp bệ phóng thu gọn, camera ảnh nhiệt, máy đo xa laser và hệ thống bảo vệ NBC. Kiến trúc điều khiển mới cho phép khai hỏa nhanh theo loạt và chuyển giao mục tiêu hiệu quả giữa chỉ huy và pháo thủ.

Các thử nghiệm tại trường bắn Pokhran hồi tháng 1 cho thấy hai hệ thống hoạt động ổn định trong điều kiện khắc nghiệt như nhiệt độ cao, bụi dày và nhiễu quang học. Kết quả khẳng định Ấn Độ làm chủ công nghệ tên lửa chống tăng hiện đại, tiến thêm một bước trong chương trình “Make in India”, đồng thời giảm phụ thuộc vào nhập khẩu và tăng cường răn đe trên bộ.

CTVX