Quyết tâm đẩy mạnh và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam - Bulgaria

Đây là chuyến thăm đầu tiên của Tổng thống Bulgaria tới Việt Nam trong 11 năm qua, hướng tới kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Bulgaria trong năm 2025.

Việt Nam và Bulgaria thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 8-2-1950. Tháng 8-1957, Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm hữu nghị chính thức Bulgaria, đặt nền móng và dấu mốc quan trọng trong lịch sử quan hệ hai nước. Trong suốt chiều dài ¾ thế kỷ qua, quan hệ Việt Nam-Bulgaria phát triển rất tốt đẹp. Về chính trị-ngoại giao, Bulgaria là một trong những nước đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam, ủng hộ mạnh mẽ sự nghiệp đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước của Việt Nam trước đây, cũng như trong công cuộc phát triển đất nước hiện nay. Lãnh đạo Bulgaria đánh giá cao quan hệ với Việt Nam, khẳng định coi Việt Nam là đối tác ưu tiên hàng đầu của Bulgaria tại khu vực Đông Nam Á.

Tổng thống Cộng hòa Bulgaria Rumen Radev phát biểu tại cuộc gặp gỡ Hội Hữu nghị Việt Nam-Bulgaria (Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam) và bạn bè Việt Nam từng học tập, làm việc tại Bulgaria. Ảnh: NGỌC THƯ

Hai bên thường xuyên trao đổi đoàn các cấp, đặc biệt là cấp cao; gần đây nhất là chuyến thăm lẫn nhau của Chủ tịch Quốc hội hai nước (năm 2023 và 2024). Trước đó có các chuyến thăm Bulgaria của Thủ tướng Phan Văn Khải (tháng 9-2000), Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng (tháng 6-2008), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng (tháng 6-2015). Đoàn lãnh đạo cấp cao Bulgaria thăm Việt Nam có: Chủ tịch Quốc hội Ognyan Gerdzhikov (tháng 3-2004); Thủ tướng Sergei Stanishev (tháng 11-2006), Tổng thống Georgi Parvanov (tháng 1-2009), Chủ tịch Quốc hội Tsetska Tsacheva (tháng 4-2012), Tổng thống Rosen Asenov Plevneliev (tháng 10-2013), Thủ tướng Plamen Vasilev Oresharski (tháng 4-2014)... Hai nước thường xuyên phối hợp chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương.

Hợp tác kinh tế-thương mại giữa hai nước những năm gần đây phát triển khả quan. Kim ngạch thương mại song phương giai đoạn 2021-2023 đều đạt trên 200 triệu USD/năm, tăng gần gấp đôi so với giai đoạn 2019-2020. Bulgaria hiện có 14 dự án đầu tư còn hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký đạt 31,32 triệu USD, đứng thứ 68/143 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam. Hai dự án lớn nhất là Dự án nhà máy chế biến cà phê hòa tan tại tỉnh Lâm Đồng (14 triệu USD) và Dự án công ty dệt kim và may mặc tại tỉnh Thừa Thiên Huế (14 triệu USD).

Tháng 5-2024, hai bên đã tổ chức thành công Khóa họp lần thứ 24 Ủy ban liên Chính phủ về hợp tác kinh tế-thương mại và khoa học-kỹ thuật. Bulgaria là một trong những quốc gia thành viên của Liên minh châu Âu (EU) đã phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam-EU (EVIPA).

Giáo dục-đào tạo là lĩnh vực hợp tác truyền thống giữa hai nước. Trước đây, Bulgaria đã đào tạo cho Việt Nam trên 3.600 cán bộ khoa học và khoảng 30.000 công nhân kỹ thuật tay nghề cao. Hiện nay, hai bên đang thúc đẩy sớm ký thỏa thuận hợp tác giáo dục giai đoạn 2024-2029. Bên cạnh đó, hợp tác lao động là lĩnh vực tiềm năng. Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Việt Nam và Bộ Lao động Bulgaria đã ký thỏa thuận hợp tác về lao động, việc làm và an sinh xã hội vào tháng 11-2018. Hợp tác địa phương cũng được duy trì và thúc đẩy, với việc thiết lập nhiều cặp quan hệ hợp tác giữa các địa phương Việt Nam-Bulgaria.

Trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh, hai bên đã ký thỏa thuận khung về hợp tác quốc phòng (năm 1996), bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng (năm 2013), thỏa thuận về trao đổi đoàn nghỉ dưỡng và hợp tác đào tạo (năm 2008). Tháng 4-2012, Việt Nam và Bulgaria đã ký hiệp định cùng bảo vệ và trao đổi thông tin mật. Tháng 6-2015, hai bên ký hiệp định phòng, chống tội phạm nhân chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và biên bản ghi nhớ hợp tác đào tạo về phòng, chống tội phạm nhân chuyến thăm của Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang (tháng 7-2015).

Cộng đồng người Việt Nam tại Bulgaria hiện có khoảng 1.000 người, luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau, hướng về Tổ quốc và đóng góp tích cực cho kinh tế-xã hội sở tại, được chính quyền các cấp của Bulgaria đánh giá cao.

Trên cơ sở nền tảng mối quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp giữa hai nước, lãnh đạo Đảng, Nhà nước Việt Nam vui mừng chào đón chuyến thăm chính thức của Tổng thống Bulgaria Rumen Radev và phu nhân tới Việt Nam. Chuyến thăm tiếp tục khẳng định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại và chủ trương nhất quán của Việt Nam coi trọng quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt với Bulgaria; cũng như quyết tâm cùng Bulgaria đẩy mạnh và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ song phương, vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển ở khu vực và trên thế giới. Chúng ta tin tưởng chuyến thăm sẽ thành công tốt đẹp, góp phần đưa quan hệ Việt Nam-Bulgaria đi vào chiều sâu, thực chất, hiệu quả, phù hợp với tình hình mới.

QĐND