Quyết liệt đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục QLTT tỉnh.

P.V: Trước thực trạng hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, kinh doanh hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ trên địa bàn tỉnh diễn biến ngày càng phức tạp với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, là cơ quan thường trực của BCĐ 389 tỉnh, thời gian qua, Cục QLTT tỉnh đã triển khai các giải pháp căn cơ như thế nào, thưa ông?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Bám sát các văn bản chỉ đạo của Bộ Công thương, Tổng Cục QLTT, UBND tỉnh, BCĐ 389 tỉnh về công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, hằng năm, Cục QLTT tỉnh đều xây dựng, ban hành các kế hoạch kiểm tra định kỳ, kiểm tra chuyên đề, triển khai đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán; kế hoạch đấu tranh phòng, chống hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ và hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Đồng thời, chỉ đạo các đội QLTT trực thuộc tăng cường công tác quản lý địa bàn, chủ động phối hợp với các ngành chức năng, nhất là lực lượng công an tiến hành kiểm tra đột xuất đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn, kiên quyết xử lý nghiêm khi phát hiện vi phạm để tạo sức răn đe.

Theo đó, số vụ vi phạm được phát hiện, xử lý cũng như số tiền thu nộp ngân sách nhà nước luôn đạt vượt so với chỉ tiêu được giao. Riêng năm 2024, lực lượng QLTT tỉnh đã xử lý 339 vụ vi phạm, thu nộp ngân sách nhà nước trên 3 tỷ đồng, vượt 21% chỉ tiêu thi đua được Tổng Cục QLTT giao.

Tính đến thời điểm này, toàn lược lượng đã phát hiện, xử lý hành chính 97 vụ, thu nộp ngân sách nhà nước trên 742 triệu đồng; chuyển xử lý hình sự 4 vụ. Các vụ việc điển hình chủ yếu là kinh doanh hàng giả mạo nhãn hiệu đối với mặt hàng thời trang như túi, ví các loại; thuốc thành phẩm, thuốc bán theo đơn có dấu hiệu giả mạo nhãn hàng hóa; thực phẩm công nghệ có dấu hiệu giả mạo nơi sản xuất…

P.V: Như vậy, trong kế hoạch triển khai công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường hằng năm, đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán chính là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của lực lượng QLTT tỉnh? Xin ông cho biết kết quả triển khai đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025 cho đến thời điểm này?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Đúng vậy! Hằng năm, riêng số tiền xử lý vi phạm hành chính, thu nộp ngân sách nhà nước trong đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại dịp Tết Nguyên đán chiếm bình quân 30-40% tổng số tiền thu nộp ngân sách trong năm. Năm 2025, từ tháng 10/2024, Cục QLTT tỉnh đã ban hành kế hoạch triển khai đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả những tháng cuối năm 2024, dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025.

Tính đến thời điểm này, toàn lược lượng đã phát hiện, xử lý hành chính 97 vụ, thu nộp ngân sách nhà nước trên 742 triệu đồng; chuyển xử lý hình sự 4 vụ. Các vụ việc điển hình chủ yếu là kinh doanh hàng giả mạo nhãn hiệu đối với mặt hàng thời trang như túi, ví các loại; thuốc thành phẩm, thuốc bán theo đơn có dấu hiệu giả mạo nhãn hàng hóa; thực phẩm công nghệ có dấu hiệu giả mạo nơi sản xuất…

P.V: Được biết, bên cạnh kết quả đạt được, công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn tỉnh vẫn còn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Những con số về số vụ vi phạm được phát hiện, xử lý chưa phản ánh đầy đủ thực trạng vi phạm trên thực tế. Ông có thể làm rõ hơn về những khó khăn, tồn tại này?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Mặc dù công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật đã tích cực được triển khai nhưng nhận thức của một bộ phận quần chúng nhân dân về hàng giả, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ còn hạn chế, trong khi hàng giả, hàng nhái có mẫu mã, bao bì giống y như hàng thật, được bán với giá rẻ hơn nên thường được người tiêu dùng lựa chọn.

Cục Quản lý thị trường tỉnh tiêu hủy hàng hóa là tang vật vi phạm hành chính bị tịch thu. Ảnh: Hân Hân

Công tác điều tra, trinh sát, nắm địa bàn cũng như trình độ chuyên môn nghiệp vụ của một số cán bộ làm công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả còn hạn chế, chưa nắm bắt kịp thời quy luật, thủ đoạn, phương thức hoạt động của các đối tượng vi phạm. Tỷ lệ các vụ việc xử lý đối với các hành vi vi phạm khó nhận biết như hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ trên tổng số vụ việc bị xử lý còn chưa cao.

Đặc biệt, hoạt động thương mại điện tử ngày càng gia tăng. Đây là lĩnh vực đặc thù, có sự kết hợp giữa công nghệ và thị trường, giữa yếu tố thực và yếu tố ảo nên việc triển khai kiểm tra, xử lý gặp nhiều khó khăn, lúng túng.

P.V: Như ông đã chia sẻ, so với loại hình kinh doanh truyền thống, những vi phạm trong hoạt động thương mại điện tử diễn ra tinh vi, khó kiểm soát hơn. Vậy cụ thể những khó khăn, vướng mắc này là như thế nào, thưa ông?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Môi trường hoạt động của hoạt động thương mại điện tử này là trên mạng nên việc xóa dấu vết, xóa dữ liệu được thực hiện rất nhanh chóng. Công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động thương mại điện tử còn nhiều bất cập. Các gian hàng thường không có địa điểm kinh doanh cố định; có trường hợp hàng hóa không có tại điểm kinh doanh mà người bán đặt hàng từ địa chỉ khác khi người mua đặt hàng. Từ đó, gây khó khăn cho công tác kiểm tra, xử lý vi phạm. Bên cạnh đó, hàng hóa giao dịch trên thương mại điện tử thường được vận chuyển bằng xe máy thông qua các đơn vị vận chuyển với số lượng ít, hàng hóa lẫn lộn nên rất cơ động và khó phát hiện.

Lực lượng QLTT tại các địa bàn còn mỏng, kiến thức, trình độ chuyên môn, kỹ năng chuyên sâu trong lĩnh vực công nghệ thông tin còn những hạn chế nhất định.

P.V: Với những thành tích nổi bật trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, năm 2024, Cục QLTT Hà Nam đã 2 lần vinh dự được nhận Thư khen của Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng BCĐ 389 quốc gia Trần Lưu Quang. Trên cơ sở kết quả đạt được, trong thời gian tới, Cục QLTT tỉnh sẽ triển khai những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm như thế nào?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Dự báo, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ vẫn sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp với nhiều phương thức, thủ đoạn khác nhau. Để góp phần ổn định thị trường, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân hoạt động sản xuất, kinh doanh chân chính, Cục QLTT Hà Nam định hướng công tác năm 2025 với các nhiệm vụ trọng tâm là, tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các Nghị quyết, Kế hoạch của Chính phủ, BCĐ 389 quốc gia, Bộ Công thương, UBND tỉnh về đẩy mạnh công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đã ban hành; thực hiện tốt công tác quản lý địa bàn, xây dựng cơ sở nhân mối báo tin, nắm diễn biến tình hình hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn, kịp thời phát hiện, nhận diện những phương thức, thủ đoạn vi phạm mới để đấu tranh, ngăn chặn.

Cục cũng sẽ tích cực, chủ động phối hợp với các sở, ngành chức năng, các hiệp hội, ngành hàng, các doanh nghiệp sản xuất triển khai có hiệu quả các phương án, chuyên đề, kế hoạch kiểm tra, kiểm soát thị trường. Tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc các Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công thương về việc tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc; nâng cao chất lượng hoạt động công vụ của công chức QLTT, coi trọng công tác xây dựng lực lượng QLTT trong sạch, vững mạnh, không tham nhũng, tiêu cực. Làm tốt công tác tổ chức xây dựng lực lượng; công tác kiểm tra nội bộ; công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; xây dựng đội ngũ công chức QLTT chắc về chuyên môn nghiệp vụ, có bản lĩnh chính trị vững vàng, đáp ứng yêu cầu thực thi công vụ trong tình hình mới.

P.V: Xin trân trọng cảm ơn ông!

Nguyên Oanh (Thực hiện)