Quyền lực của Elon Musk trong nhóm chuyển giao chính quyền Trump

Tỷ phú Elon Musk ủng hộ nhiệt thành ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024. Ảnh: New York Times.

Suốt 48 giờ qua, khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago tại Palm Beach, bang Florida của ông Donald Trump có 2 kiểu người: Một phe mong muốn có một vị trí trong chính quyền mới của tổng thống đắc cử, một phe cố gắng tác động để ông tuyển dụng những người họ chọn vào các vị trí cấp cao.

Theo CNN, nhiều nguồn tin cho biết người duy nhất nổi bật hơn tất cả và có ảnh hưởng lớn là tỷ phú Elon Musk.

Cùng ăn tối, đi chơi, họp hành

Ông chủ Tesla được bắt gặp tại khu nghỉ dưỡng gần như mỗi ngày kể từ khi ông Trump thắng cử vào tuần trước. Ông Musk còn dùng bữa tối trên hiên nhà một số ngày và đi chơi cùng gia đình tổng thống đắc cử tại sân golf hôm 10/11.

Vị tỷ phú này còn có mặt trong phòng khi ông Trump điện đàm với nhiều nhà lãnh đạo thế giới. Thậm chí, ông Musk đã được cất nhắc cho một số vị trí nhân sự, sau khi ông công khai nêu rõ mong muốn.

Một nguồn tin tiết lộ ông Musk đã ở cùng ông Trump tại Mar-a-Lago, khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky gọi điện chúc mừng tổng thống đắc cử Mỹ hôm 6/11. Ông Trump đã mở loa ngoài cuộc gọi và ông Zelensky cảm ơn vị tỷ phú vì đã hỗ trợ hệ thống thông tin liên lạc của Ukraine, giúp nước này tiếp cận nền tảng Starlink.

Tỷ phú Elon Musk trong một buổi vận động tranh cử tại Folsom, Pennsylvania hôm 17/10. Ảnh: Reuters.

Hôm 10/11, ông Musk tham gia vào cuộc tranh giành quyền lãnh đạo Thượng viện của đảng Cộng hòa. Vị tỷ phú đã ủng hộ Thượng nghị sĩ Rick Scott sau khi đảng viên Cộng hòa đến từ Florida nhanh chóng đồng thuận với yêu cầu từ ông Trump.

Tổng thống đắc cử trước đó nói rằng bất cứ ai tranh cử làm lãnh đạo đều phải đồng tình với việc bổ nhiệm những người được ông đề cử trong thời gian Thượng viện Mỹ nghỉ họp. Đây là cách các tổng thống tận dụng để bổ nhiệm các vị trí mong muốn mà không cần phê duyệt từ Quốc hội, song đảng Dân chủ có thể tìm cách ngăn chặn chiến thuật này.

Ông Musk không chỉ thân thiết với ông Trump mà còn gần gũi với Howard Lutnick - đồng Chủ tịch nhóm chuyển giao quyền lực của tổng thống đắc cử. Tỷ phú Lutnick - Giám đốc điều hành lâu năm của công ty dịch vụ tài chính Cantor Fitzgerald - chịu trách nhiệm về mặt nhân sự.

Ông Musk sẽ ngồi vào vị trí nào?

Các nguồn tin mô tả ông Trump “say mê” ông Musk.

"Chúng ta phải bảo vệ những thiên tài. Chúng ta không có nhiều người như vậy", ông Trump phát biểu tại buổi ăn mừng chiến thắng vào sáng sớm 6/11.

Theo một nguồn tin, ông Musk không cần phải đảm nhận vị trí chính thức trong chính quyền Trump khi ông vẫn có ảnh hưởng lớn từ bên ngoài. Trước đó, ông Trump và ông Musk từng công khai đề xuất việc ông chủ Tesla dẫn đầu một ủy ban nhằm tăng hiệu quả và cắt giảm chi tiêu trong chính phủ liên bang. Dẫu vậy, ông Musk dường như không muốn một vị trí toàn thời gian trong chính phủ, do điều này có thể ảnh hưởng đến vai trò điều hành trong các công ty của vị tỷ phú.

Cổ phiếu Tesla tăng vọt sau khi ông Trump đắc cử. Ảnh: Reuters.

Thay vào đó, khả năng cao ông Musk sẽ được bổ nhiệm vào một ủy ban đặc biệt, cho phép ông có quyền tiếp cận thông tin quan trọng nhưng không phải tuân theo các quy tắc đạo đức của chính phủ. Trong số này có quy tắc yêu cầu những người trong chính quyền phải thoái vốn hoặc chuyển tài sản vào quỹ ủy thác.

BBC cho hay nhiều người lo ngại ông Musk sẽ có quyền làm suy yếu hoặc định hình hoàn toàn các quy định gây ảnh hưởng đến những công ty của tỷ phú này.

Theo hồ sơ của Ủy ban Bầu cử Liên bang, tính đến giữa tháng 10, ông Musk đóng góp gần 119 triệu USD cho một Ủy ban hành động chính trị (PAC) do ông đứng sau để ủng hộ ông Trump. Vị tỷ phú cũng xuất hiện cùng ông Trump tại các buổi vận động tranh cử và tổ chức một buổi trò chuyện trên nền tảng X do ông nắm giữ.

Ván cược lớn của ông Musk vào ông Trump đã có “cổ tức” gần như ngay lập tức. Một ngày sau cuộc bầu cử, các nhà đầu tư đã đẩy cổ phiếu Tesla tăng gần 15%. Con số này nâng giá trị của 411 triệu cổ phiếu ông Musk sở hữu trực tiếp thêm hơn 15 tỷ USD và đưa giá cổ phiếu Tesla lên mức cao nhất trong hai năm qua.

Phương Linh