Quy hoạch điện VIII điều chỉnh: Sớm hoàn thiện hồ sơ để trình đúng hạn

Như Báo Công Thương đã đưa tin, chiều 23/2/2025, tại Văn phòng Chính phủ, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn chủ trì hội nghị trực tuyến với các địa phương về điều chỉnh Quy hoạch điện VIII.

Sau khi nghe báo cáo của Bộ Công Thương và các ý kiến của các bộ, ngành, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn đã đánh giá cao công tác chuẩn bị của Bộ Công Thương và sự trao đổi thẳng thắn có trách nhiệm của các đại biểu với mong muốn Quy hoạch điện VIII sớm được thông qua để làm cơ sở triển khai.

Sớm hoàn thiện đề án

Trên cơ sở ý kiến tại phiên họp thẩm định, Phó Thủ tướng đề nghị Ban soạn thảo, đặc biệt là cơ quan chủ trì Bộ Công Thương tiếp tục sửa đổi, bổ sung hoàn thiện hồ sơ Quy hoạch điện VIII điều chỉnh theo đúng quy định của Luật Điện lực trình trước thời hạn, tốt nhất trong ngày 25/2.

Khẩn trương xây dựng danh mục các công trình điện lực khẩn cấp để trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt theo Nghị định của Luật Điện lực, kịp thời đáp ứng các nhu cầu cấp bách, đảm bảo an ninh cung cấp điện cho giai đoạn 2026-2030.

Theo Phó Thủ tướng, việc lập điều chỉnh Quy hoạch điện VIII phải đảm bảo đúng quan điểm mục tiêu nguyên tắc của quá trình lập quy hoạch được nêu tại Quyết định 1710, ngày 31/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ theo hướng tầm nhìn dài hạn, có hiệu quả bền vững, trong đó đặt tổng thể lợi ích quốc gia dân tộc lên trên hết. Khai thác hết tiềm năng của các địa phương nhưng phải đảm bảo sự tối ưu của tổng thể các yếu tố và lộ trình phù hợp đi đôi với bảo vệ tài nguyên môi trường, chuyển đổi mô hình kinh tế và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia với chi phí hợp lý nhất.

Bên cạnh đó, cần tính toán kỹ lưỡng việc liên kết lưới điện với các nước láng giềng để tăng khả năng mua điện từ Lào. Đồng thời thực hiện mục tiêu net zero, trung carbon đến năm 2050.

Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn phát biểu chỉ đạo

Đảm bảo tính khả thi

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Công Thương và Viện Năng lượng phân tích và làm rõ các giải pháp đảm bảo điều chỉnh Quy hoạch điện VIII có tính khả thi cao nhất, nhất là giải quyết tình huống thiếu nguồn điện từ nay đến 2030, trực tiếp là giai đoạn 2026-2028 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 01 ngày 3/1/2025. Trong đó tính toán ưu tiên phát triển nguồn điện có thời gian xây dựng nhanh đưa vào ứng dụng cho sản xuất, tiêu thụ, chú ý các dự án điện mặt trời nổi trên mặt nước, điện sinh khối, điện rác.. nhưng phải theo chuẩn kỹ thuật. Đồng thời phải tính toán phát triển các nguồn linh hoạt khác như pin lưu trữ, nhập khẩu điện... đảm bảo yêu cầu cao nhất về đảm bảo nguồn năng lượng cho quốc gia.

Về nội dung điều chỉnh Quy hoạch điện VIII cần tuân thủ Luật Quy hoạch và xác định rõ danh mục dự kiến các dự án quốc gia, ưu tiên. Ngoài danh mục cụ thể có thể đưa vào xem xét nội dung thực hiện, điều chỉnh quy hoạch để đảm bảo tính linh hoạt trong thực thi.

"Việc xây dựng quy hoạch điều chỉnh cần đi kèm kế hoạch triển khai và áp dụng được ngay sau khi được thông qua, giống như Luật Điện lực sửa đổi chỉ một tháng sau là các văn bản hướng dẫn phải xong thì quy hoạch cũng vậy" - Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn lưu ý.

Đồng thời thường xuyên rà soát kịp thời điều chỉnh hoặc tham mưu cho các cấp thẩm quyền để điều chỉnh các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến cơ chế, chính sách, phát triển các dự án, công trình điện trong quá trình thực hiện Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, nhất là các dự án nguồn điện năng lượng tái tạo ở miền Bắc, nhu cầu vốn...

Bộ Công Thương cũng cần thành lập tổ công tác triển khai thực hiện Quy hoạch điện VIII điều chỉnh vừa làm nhiệm vụ hỗ trợ phối hợp với các địa phương, tập đoàn, tổng công ty, trong đó có EVN để triển khai hiệu quả kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII điều chỉnh. Đồng thời, định kỳ rà soát quá trình thực hiện để đôn đốc, triển khai cho kịp thời.

3 nội dung cần xem xét kỹ lưỡng

Trên cơ sở báo cáo và các kiến nghị, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Công Thương cùng đơn vị tư vấn giải trình làm rõ thêm trong quá trình triển khai quy hoạch điện VIII điều chỉnh tính kế thừa và đánh giá tổng thể cũng như định hướng về phát triển điện gió ngoài khơi.

Vấn đề thứ hai là điện mặt trời, trong đó có điện mặt trời tập trung, mặt trời áp mái tăng lên nhiều so với quy hoạch điện VIII trước đây. Đây là nguồn điện chiếm diện tích sử dụng đất lớn do đó cần đánh giá chi tiết về diện tích sử dụng tính khả thi và việc ảnh hưởng đến quy hoạch khoáng sản, sử dụng đất cho nông nghiệp.

Thứ ba, làm rõ việc ưu tiên phát triển nhà máy cụm nhiệt điện LNG công suất lớn nhằm tối ưu hóa hạ tầng dùng chung từ các hạ tầng kho cảng khí nhiên liệu hóa lỏng theo mô hình kho cảng trung tâm quy mô công suất lớn và hệ thống đường ống cung cấp khí LNG từ kho trung tâm.

Bên cạnh đó, cần làm rõ tính khả thi hiệu quả trong hệ thống lưu trữ năng lượng trong đó có thủy điện tích năng, pin lưu trữ đối với nguồn điện mặt trời, nhất là đến năm 2030.

Đồng thời, rà soát xem xét chấm dứt theo quy định của pháp luật đối với các dự án nhiệt điện than chậm tiến độ, gặp khó khăn trong thay đổi cổ đông, thu xếp vốn không triển khai được và có giải pháp trong điều chỉnh Quy hoạch điện VIII.

Có đánh giá sự phù hợp kế hoạch sử dụng đất khi bổ sung quy hoạch lưới điện truyền tải 500kV, đặc biệt là khu vực Bắc Trung bộ và miền Trung, nơi có địa hình hẹp; nghiên cứu công nghệ mới để xây dựng đường truyền tải sao cho hiệu quả.

Đối với liên kết lưới điện nhập khẩu, cần rà soát phương án đường dây kết nối phù hợp trong từng giai đoạn nhằm dự phòng nhập khẩu điện từ Trung Quốc, Lào và các tỉnh biên giới.

Phiên họp được kết nối trực tuyến với các địa phương

Cần sự chủ động của địa phương

Đối với các địa phương, Phó Thủ tướng yêu cầu, cần có sự vào cuộc trách nhiệm để đảm bảo tính khả thi khi thực hiện Quy hoạch điện VIII điều chỉnh để không bị phá vỡ trong quá trình triển khai cũng như đảm bảo cung cấp điện tin cậy cho nền kinh tế, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Thứ nhất, đề nghị các địa phương phải phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương trong quá trình tham gia xây dựng kế hoạch thực hiện đồng thời rà soát kịp thời phương án phát triển mạng lưới điện trong quy hoạch của tỉnh để đảm bảo đồng bộ với nội dung Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, theo quy định của Luật Quy hoạch và pháp luật quy hoạch trong đó có cả về cơ cấu nguồn điện, danh mục dự án…

Thứ hai, chủ động tích cực triển khai các dự án, các công trình điện lực đã được phê duyệt trong Quy hoạch điện VIII và kế hoạch để thực hiện Quy hoạch điện VIII theo các Nghị định, Thông tư triển khai thực hiện Luật Điện lực và các Nghị quyết để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế đã được ban hành.

Thứ ba, đảm bảo thực thi đầy đủ, gắn trách nhiệm địa phương trong quá trình triển khai Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, đặc biệt là quá trình triển khai Quy hoạch điện VIII trong danh mục công trình điện theo phương châm địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm, theo đó UBND tỉnh có trách nhiệm chỉ đạo, điều hành các cơ quan, đơn vị tại địa phương, để hỗ trợ chủ đầu tư trong quá trình triển khai các dự án, công trình điện lực trên địa bàn để đảm bảo tiến độ đề ra, nhất là vấn đề mặt bằng.

Nhóm phóng viên