Quy định mới về tuyển chọn thẩm phán

Mới đây, TAND Tối cao đã ban hành Thông tư số 01/2025/TT-TANDTC quy định về tuyển chọn thẩm phán TAND.

Thông tư này quy định nguyên tắc, điều kiện, tiêu chuẩn, nội dung, hình thức và quy trình thi tuyển chọn thẩm phán TAND; thành phần, nhiệm vụ, quyền hạn, nguyên tắc hoạt động của hội đồng thi tuyển chọn thẩm phán TAND, hội đồng kỳ thi tuyển chọn thẩm phán TAND và các bộ phận giúp việc kỳ thi tuyển chọn thẩm phán TAND.

Nguyên tắc thi tuyển chọn thẩm phán

Tại Điều 1 của thông tư đã giải thích một số khái niệm. Theo đó, "Người thân thích" là người có quan hệ sau đây với người dự thi: Là vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ; cha, mẹ (vợ hoặc chồng), cha nuôi, mẹ nuôi; con đẻ, con nuôi; anh, chị, em ruột; cô, dì, chú, bác, cậu ruột; anh, chị, em ruột của vợ hoặc chồng; vợ hoặc chồng của anh, chị, em ruột.

Hội đồng kỳ thi tuyển chọn thẩm phán TAND là hội đồng do Chánh án TAND Tối cao, Chủ tịch hội đồng thi tuyển chọn thẩm phán TAND quyết định thành lập theo mỗi kỳ thi trong năm, có nhiệm vụ tổ chức kỳ thi theo sự phân công của Chủ tịch hội đồng thi tuyển chọn thẩm phán TAND.

Việc thi tuyển chọn thẩm phán TAND được thực hiện theo nguyên tắc cạnh tranh, bảo đảm quy trình chặt chẽ, minh bạch, công khai, công bằng và dân chủ. Ảnh minh họa: HOÀNG GIANG.

Tại Điều 3 thông tư đã quy định về nguyên tắc thi tuyển chọn thẩm phán TAND. Theo đó, việc thi tuyển chọn thẩm phán TAND được thực hiện theo nguyên tắc cạnh tranh, bảo đảm quy trình chặt chẽ, minh bạch, công khai, công bằng và dân chủ nhằm lựa chọn những người có đủ điều kiện, tiêu chuẩn để nghị bổ nhiệm thẩm phán TAND.

Về hình thức và thời gian thi tuyển chọn thẩm phán TAND, kỳ thi tuyển chọn thẩm phán TAND được thực hiện qua 2 phần thi. Phần 1 là thi kiến thức chung, hình thức thi trắc nghiệm. Phần 2 là thi nghiệp vụ chuyên ngành với hình thức thi viết hoặc kết hợp thi viết và phỏng vấn.

Các yêu cầu bảo mật

Cũng theo thông tư, đề thi, câu hỏi thi, hướng dẫn chấm điểm, đáp án để phục vụ cho kỳ thi chưa sử dụng thuộc bí mật nhà nước độ Mật và được giải Mật ngay sau khi kết thúc bài thi; hướng dẫn chấm điểm, đáp án được giải Mật sau khi kết thúc việc chấm thi.

Toàn bộ quá trình giao, nhận, vận chuyển đề thi, câu hỏi thi, đáp án và hướng dẫn chấm điểm phải được giám sát bởi thành viên ban giám sát kỳ thi; các túi đựng đề thi, câu hỏi thi, đáp án và hướng dẫn chấm điểm phải được niêm phong, đảm bảo an toàn, bảo mật trong quá trình giao, nhận, vận chuyển.

Về yêu cầu chung đối với đề thi, câu hỏi thi, đáp án và hướng dẫn chấm điểm phải bảo đảm chính xác, khoa học và được hoàn thành, bàn giao cho Chủ tịch Hội đồng kỳ thi trước khi khai mạc kỳ thi ít nhất 1 (một) ngày.

Lời văn, câu chữ phải rõ ràng, mạch lạc, đúng văn phạm, đúng chính tả. Đề thi, câu hỏi thi được xây dựng phải bao quát được yêu cầu cơ bản về tiêu chuẩn chuyên môn nghiệp vụ của chức danh thẩm phán TAND. Câu hỏi thì phải đánh giá được kiến thức lý thuyết; năng lực về tư duy, logic; khả năng vận dụng, liên hệ thực tiễn; kết hợp giữa lý thuyết với kiểm tra tư duy, suy luận, tổng hợp, phân tích, xử lý tình huống; đánh giá, phân loại được người dự thi;

Về xác định chỉ tiêu tuyển chọn sẽ do Vụ Tổ chức - Cán bộ xác định chỉ tiêu thẩm phán cần bổ sung; xác định đối tượng, điều kiện, tiêu chuẩn dự thi; xây dựng kế hoạch thi tuyển chọn thẩm phán của mỗi kỳ thi, trình Chánh án TAND Tối cao xét duyệt.

Căn cứ chỉ tiêu, điều kiện, tiêu chuẩn dự thi và kế hoạch kỳ thi đã được Chánh án TAND Tối cao xét duyệt, Vụ Tổ chức - Cán bộ đăng thông báo trên cổng thông tin điện tử TAND Tối cao, đồng thời gửi cho các đơn vị trong TAND và tòa án quân sự về kế hoạch kỳ thi.

Thông tư này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-6-2025 thay thế Thông tư số 02/2016/TT-TANDTC ngày 3-2-2016 của Chánh án TAND Tối cao ban hành quy chế thi tuyển chọn thẩm phán sơ cấp, thẩm phán trung cấp, thẩm phán cao cấp.

YẾN CHÂU