Quốc hội Mỹ hủy bỏ phí thải khí mê-tan áp đặt lên ngành dầu khí
Quốc hội Mỹ do Đảng Cộng hòa nước này kiểm soát vừa bỏ phiếu hủy bỏ khoản phí liên bang đối với các công ty dầu khí thải ra lượng lớn khí mê-tan.

Hình minh họa
Động thái này xóa bỏ một phần quan trọng trong chính sách khí hậu của cựu Tổng thống Joe Biden, vốn nhằm kiểm soát loại khí thải được xem là “siêu ô nhiễm” làm Trái Đất nóng lên. Quy định này, dù chưa có hiệu lực, được kỳ vọng sẽ mang lại hàng tỷ đô la cho ngân sách quốc gia.
Thượng viện Mỹ hôm thứ Năm tuần này đã bỏ phiếu với tỷ lệ 52-47 để hủy bỏ khoản phí này, sau khi Hạ viện thông qua đề xuất tương tự vào thứ Tư. Dự luật hiện đang được chuyển đến Tổng thống Donald Trump để ký thông qua.
Ngành dầu khí là một trong những nguồn phát thải khí mê-tan lớn nhất ở Mỹ, và việc kiểm soát khí này đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.
Hầu hết các tập đoàn dầu khí không phát thải lượng mê-tan đủ lớn để bị áp khoản phí này, được ấn định ở mức 900 USD/tấn và dự kiến sẽ tăng lên 1.500 USD vào năm 2026. Khoản phí này là một phần trong Đạo luật Giảm Lạm phát năm 2022, nhưng Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) mãi đến cuối năm ngoái mới ban hành các quy định chính thức.
Việc ban hành muộn khiến quy định này dễ bị hủy bỏ theo Đạo luật Kiểm soát Quốc hội, cho phép Quốc hội thông qua nghị quyết bác bỏ những quy định được ban hành vào cuối nhiệm kỳ Tổng thống. Nếu nghị quyết này được thông qua và Tổng thống ký duyệt, quy định sẽ bị vô hiệu hóa và các cơ quan Chính phủ không thể ban hành một quy định tương tự trong tương lai.
“Chuyện Quốc hội ưu tiên bảo vệ lợi ích cho ngành dầu khí thay vì môi trường là một minh chứng về sức ảnh hưởng của các tập đoàn năng lượng lớn trên chính trường Mỹ”, Tyson Slocum, Giám đốc chương trình năng lượng của tổ chức Public Citizen, nhận định.
Viện Dầu khí Mỹ (API), nhóm vận động hành lang lớn nhất của ngành dầu khí, đã hoan nghênh quyết định này, gọi khoản phí trên là một “loại thuế chồng chéo, mang tính trừng phạt đối với ngành năng lượng Mỹ, kìm hãm đổi mới sáng tạo”.
“Nhờ các biện pháp từ phía ngành công nghiệp, lượng khí mê-tan phát thải đang tiếp tục giảm dù sản lượng dầu khí tăng lên. Chúng tôi ủng hộ các quy định thông minh và hiệu quả để tiếp tục xu hướng này”, Amanda Eversole, Phó Chủ tịch điều hành kiêm Giám đốc vận động chính sách của API, cho biết.
Trong khi đó, trên toàn cầu, nồng độ khí mê-tan trong khí quyển vẫn đang không ngừng tăng lên.
Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Shelley Moore Capito, đã lên tiếng ủng hộ việc hủy bỏ phí thải khí mê-tan ngay tại phiên họp Thượng viện. “Chúng ta nên mở rộng khai thác khí đốt, chứ không phải hạn chế nó. Thay vào đó, thuế khí đốt sẽ kìm hãm sản lượng trong nước, làm tăng giá năng lượng và tạo điều kiện để Nga tăng cường khai thác khí đốt”, bà phát biểu.
Thượng nghị sĩ Sheldon Whitehouse của Đảng Dân chủ, thành viên cấp cao trong Ủy ban Môi trường, phản bác: “Các công ty chỉ phải đóng phí thải khí mê-tan nếu họ không tuân thủ tiêu chuẩn của ngành trong việc ngăn chặn rò rỉ loại khí nhà kính nguy hiểm, dễ cháy nổ và độc hại này”.
Việc hủy bỏ phí thải khí mê-tan nằm trong loạt động thái ủng hộ ngành dầu khí mà Đảng Cộng hòa thực hiện kể từ khi ông Trump bắt đầu nhiệm kỳ.
Khoản phí khí mê-tan được thiết kế nhằm thúc đẩy các công ty áp dụng các biện pháp tốt hơn để giảm phát thải và tối ưu hóa hoạt động dầu khí. Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA), phí này được dự kiến giúp cắt giảm 1,2 triệu tấn khí mê-tan vào năm 2035 – tương đương với việc loại bỏ khoảng 8 triệu ô tô khỏi đường phố trong một năm.