Quốc gia đầu tiên bị ông Trump trừng phạt kinh tế vì nhập cư

Một chuyến bay từ Virginia đã đến Guatemala City vào ngày 15/1 chở theo 135 người di cư bị trục xuất. Ảnh: New York Times.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 26/1 cho biết ông đã ra lệnh áp thuế quan, hạn chế thị thực và các biện pháp trả đũa khác đối với Colombia sau khi chính phủ nước này chối tiếp nhận hai chuyến bay trục xuất của Mỹ, theo Reuters.

Đây là lần đầu tiên Tổng thống Trump sử dụng sức ép kinh tế để buộc quốc gia khác tuân thủ kế hoạch trục xuất hàng loạt của ông kể từ khi ông nhậm chức vào tuần trước.

Nhà lãnh đạo Mỹ khẳng định các biện pháp này là cần thiết, vì quyết định của Tổng thống Colombia Gustavo Petro đã "gây nguy hiểm" cho an ninh quốc gia tại Mỹ.

"Những biện pháp này chỉ là khởi đầu", ông Trump viết trên nền tảng mạng xã hội Truth Social. "Chúng tôi sẽ không cho phép Chính phủ Colombia vi phạm các nghĩa vụ pháp lý liên quan đến việc tiếp nhận và trả lại những tội phạm mà họ đã ép buộc vào Mỹ".

Trước đó, cũng trong ngày 26/1, Tổng thống Colombia Gustavo Petro cho biết chính phủ nước này sẽ không chấp nhận các chuyến bay chở những người di cư bị trục xuất khỏi Mỹ cho đến khi chính quyền ông Trump thiết lập một giao thức đối xử với họ một cách "tôn trọng".

Ông Petro đã đưa ra thông báo này trong hai bài đăng trên X, một trong số đó đăng kèm video tin tức về những người di cư được cho là bị trục xuất đến Brazil đang đi trên đường băng, bị còng tay và chân.

"Người di cư không phải là tội phạm và phải được đối xử với sự tôn trọng tương xứng với một con người", ông Petro nêu quan điểm. “Đó là lý do tôi trả về những chiếc máy bay quân sự của Mỹ chở người di cư Colombia”.

Quân đội Mỹ đã bắt đầu sử dụng máy bay quân sự để trục xuất những người nhập cư bị bắt giữ khỏi lãnh thổ Mỹ theo lệnh của Tổng thống Donald Trump. Ảnh: Reuters.

Colombia đã tiếp nhận 475 chuyến bay trục xuất từ Mỹ năm năm 2020-2024, đứng thứ 5 sau Guatemala, Honduras, Mexico và El Salvador, theo Witness at the Border, nhóm vận động theo dõi dữ liệu chuyến bay.

Trong năm 2024 vừa qua, Colombia đã tiếp nhận 124 chuyến bay trục xuất.

Từ năm 2024, Colombia và các quốc gia khác đã bắt đầu tiếp nhận các chuyến bay trục xuất do Mỹ tài trợ từ Panama.

Theo hãng thông tấn AP của Mỹ, chính phủ của ông Trump chưa phản hồi yêu cầu bình luận liên quan đến chuyến bay và các giao thức được sử dụng trong các cuộc trục xuất đến Colombia.

Tổng thống Colombia cho biết thêm rằng đất nước của ông sẽ tiếp nhận người Colombia trên "máy bay dân sự" và "không bị đối xử như tội phạm".

Là một phần trong loạt hành động nhằm thực hiện cam kết trong chiến dịch tranh cử của Tổng thống Mỹ Donald Trump về giải quyết tình trạng nhập cư bất hợp pháp, chính phủ của ông đang sử dụng quân đội hỗ trợ bảo vệ biên giới và thực hiện các cuộc trục xuất.

Hai máy bay vận tải C-17 của Không quân chở người di cư bị trục xuất khỏi Mỹ đã hạ cánh vào sáng sớm 24/1 tại Guatemala. Cùng ngày hôm đó, Honduras tiếp nhận hai chuyến bay trục xuất chở tổng cộng 193 người.

Hôm 26/1, khi công bố những động thái được gọi là "biện pháp trả đũa khẩn cấp và quyết liệt", ông Trump giải thích rằng ông đã ra lệnh "áp thuế quan 25% đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ", mức thuế này sẽ tăng lên 50% trong một tuần.

Ông cho biết ông cũng đã ra lệnh "Cấm đi lại và thu hồi thị thực ngay lập tức" đối với các quan chức chính phủ Colombia, đồng minh và những người ủng hộ".

Ông Trump nhấn mạnh "tất cả thành viên của đảng, thành viên gia đình và những người ủng hộ chính phủ Colombia" phải chịu "Trừng phạt thị thực". Người đứng đầu Nhà Trắng không nói rằng ông đang ám chỉ đến đảng nào hoặc cung cấp bất kỳ thông tin chi tiết bổ sung nào về các hạn chế về thị thực và đi lại. Ông Trump nói thêm rằng tất cả người Colombia sẽ phải đối mặt với các cuộc kiểm tra hải quan tăng cường.

Dương Lam