Quảng Ninh khuyến khích mô hình nuôi biển đa giá trị

Từ việc xóa bỏ vật liệu nuôi không thân thiện với môi trường, khuyến khích mô hình nuôi biển đa giá trị đến việc cơ cấu lại ngành thủy sản và tuyên truyền, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường biển của người dân, Quảng Ninh đã và đang xây dựng một nền kinh tế biển xanh, hài hòa giữa phát triển và bảo tồn sự đa dạng của đại dương.

Trước kia, phần lớn người dân nuôi trồng thủy sản ở tỉnh Quảng Ninh sử dụng phao xốp làm vật liệu nổi cho lồng bè. Tuy rẻ, dễ đầu tư nhưng phao xốp lại là nguyên nhân gây ô nhiễm mặt biển nghiêm trọng khi bị nứt, vỡ do sóng to gió lớn.

Trước thực trạng đó, Tỉnh ủy Quảng Ninh đã có Chỉ thị về tăng cường công tác quản lý và phát triển bền vững nuôi trồng thủy sản trên biển tỉnh Quảng Ninh, đặc biệt là “xóa sổ" phao xốp trong hoạt động nuôi trồng thủy sản; UBND tỉnh quyết định ban hành Quy chuẩn kỹ thuật địa phương về vật liệu sử dụng làm phao nổi trong nuôi trồng thủy sản nước lợ, nước mặn trên địa bàn. Sau 5 năm triển khai, toàn tỉnh cơ bản đã thay thế phao xốp bằng phao nhựa HDPE thân thiện với môi trường.

Trước kia, phần lớn người dân nuôi trồng thủy sản trên vùng biển Quảng Ninh sử dụng phao xốp làm vật liệu nổi cho lồng bè (Ảnh tư liệu)

Ông Trần Văn Bảo, Giám đốc HTX thủy sản Thắng Lợi, huyện Vân Đồn, chia sẻ: “Giai đoạn đầu khi thành lập chúng tôi nuôi bằng phao xốp. Sau được thông báo chủ trương của tỉnh, huyện yêu cầu thay đổi phao, chúng tôi đã họp nhiều lần, rồi tăng cường tuyên truyền, vận động tới mọi người để thay hết phao theo tiêu chuẩn HDPE. Nếu môi trường bẩn thì dẫn đến hiện tượng cá nuôi chết hàng loạt. Tôi thấy đây là chủ trương hết sức đúng đắn".

Tiếp đó, Quảng Ninh thúc đẩy mạnh mẽ các mô hình nuôi biển đa canh, đa giá trị. Một trong những mô hình nổi bật là tại đảo Phất Cờ, huyện Vân Đồn, kết hợp nuôi cá, rong và hàu nhằm tận dụng triệt để điều kiện sinh thái và hỗ trợ lọc nước, cải thiện môi trường.

Tuy rẻ tiền, dễ đầu tư nhưng phao xốp lại là nguyên nhân gây ô nhiễm mặt biển nghiêm trọng khi bị nứt, vỡ do sóng to gió lớn gây hại cho hệ sinh thái và gây khó khăn cho việc thu gom xử lý (Ảnh tư liệu)

Ông Vũ Anh Tư, Viện phó Viện Nuôi trồng thủy sản Super Trường Phát cho biết: “Mô hình nuôi đa canh chúng tôi áp dụng tại Vân Đồn, kết hợp nuôi cá, rong và hàu. Chúng tôi kết hợp xen canh với nhau, nuôi rong thì hàu sẽ được tăng cường dinh dưỡng, tăng cường quá trình lọc nước, tăng cường lượng oxy trong nước biển, giúp cho quá trình nuôi cá an toàn hơn, môi trường tốt hơn".

Song song với đó, địa phương cũng cơ cấu lại đội tàu khai thác, giảm số lượng tàu ven bờ và đẩy mạnh đầu tư tàu công suất lớn vươn khơi. Từ 8.000 tàu năm 2011, hiện Quảng Ninh chỉ còn hơn 5.500 tàu khai thác ven bờ và đã có gần 800 tàu vươn khơi. Tỉnh cũng đặt mục tiêu thả gần 7 triệu con giống trong năm 2025, trong đó hơn 85% từ nguồn xã hội hóa.

Trước thực trạng này, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ninh đã ban hành Chỉ thị 13, yêu cầu loại bỏ hoàn toàn phao xốp, thay thế bằng các vật liệu nổi thân thiện với môi trường, đặc biệt là phao nhựa HDPE. Sau 5 năm triển khai, chủ trương xóa bỏ phao xốp trong nuôi trồng thủy hải sản đã cơ bản hoàn thành tại các địa phương ven biển của tỉnh Quảng Ninh.

Lực lượng Kiểm ngư tỉnh Quảng Ninh tuyên truyền cho ngư dân về công tác chống khai thác IUU trên địa bàn

Ông Đỗ Đình Minh, Chi cục trưởng Chi cục Biển, Hải đảo và Thủy sản tỉnh Quảng Ninh khẳng định: “Chúng tôi đang nghiên cứu, triển khai các mô hình bảo vệ nguồn lợi thủy sản, gắn với nuôi trồng, bảo tồn và kết hợp làm dịch vụ để gia tăng giá trị trên mỗi diện tích biển; Tích cực tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm để đảm bảo môi trường biển ngày càng trong sạch, nguồn lợi ngày càng trù phú".

Một trong những định hướng quan trọng là mở rộng vùng nuôi biển thay thế cho nuôi nội địa. Hiện toàn tỉnh đã quy hoạch 45.000 ha vùng nuôi trồng thủy sản.

Với sự đồng bộ về hạ tầng, kỹ thuật, Quảng Ninh đã hình thành hệ sinh thái nuôi biển với hơn 100 hợp tác xã chỉ trong vòng 2 năm. Một số mô hình đã kết hợp nuôi biển công nghệ cao với du lịch trải nghiệm, thu hút khách trong và ngoài nước

Ông Phan Thanh Nghị, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ninh cho biết, việc giao biển có chọn lọc với tiêu chí bảo vệ môi trường, kiểm soát chất thải trong quá trình nuôi được thực hiện nghiêm túc.

“Chúng tôi đang trình cơ quan có thẩm quyền quyết định thành lập 3 khu bảo tồn biển, 13 khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản và 4 khu cấm đánh bắt để tạo môi trường sống, duy trì, bảo tồn nguồn gen tốt, tạo nguồn lợi bền vững", ông Nghị thông tin.

Những nỗ lực của tỉnh Quảng Ninh đã có được sự ghi nhận từ các tổ chức quốc tế. Tiến sĩ Văn Ngọc Thịnh, Tổng Giám đốc Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam chia sẻ: “10 năm trước tôi có cơ hội về Quảng Ninh du lịch và đi thăm Vịnh Hạ Long thì đúng là trên vịnh với số lượng tàu bè nuôi lồng cá trên biển dày đặc… Kể từ đó tôi thấy sự thay đổi đến ngày hôm nay hết sức rõ rệt. Hiện về nguồn lợi thủy sản, về vấn đề đánh bắt thủy sản, nuôi trồng lồng bè thì Quảng Ninh đã làm rất tốt".

Quý I/2025, sản lượng thủy sản toàn tỉnh Quảng Ninh đạt hơn 36.000 tấn, vượt 3,5% kế hoạch

Với chiến lược rõ ràng, cách làm bài bản và sự đồng thuận của cộng đồng, Quảng Ninh đang đi đầu trong hành trình phát triển ngành thủy sản xanh- sạch- bền vững. Những con số, mô hình hiệu quả là minh chứng sinh động cho một tầm nhìn dài hạn, đó là làm kinh tế từ biển nhưng vẫn bảo vệ được môi trường biển cho thế hệ tương lai. Quảng Ninh không chỉ đang phát triển ngành thủy sản trở thành một trụ cột của kinh tế xanh mà còn hướng đến những cách làm hiệu quả giữa bảo tồn và phát triển, hướng đi tất yếu phát triển kinh tế biển bền vững của đất nước hiện nay.

Duy Thái/VOV-Đông Bắc