Quan tâm đầu tư xây dựng, cải tạo nhà văn hóa xóm

Trong những năm qua, NVH xóm, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh được quan tâm đầu tư, hỗ trợ xây dựng cơ bản đáp ứng nhu cầu hội họp, học tập, tuyên truyền, phổ biến các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và của địa phương cho cộng đồng dân cư; là nơi sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao và tổ chức các hoạt động cộng đồng của nhân dân. Tuy nhiên, nhiều NVH không đủ diện tích và không đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt, hội họp của nhân dân do thực hiện sáp nhập từ 2 - 3 tổ, xóm vào thành một đơn vị.

Thực hiện Nghị quyết số 41/2022/NQ-HĐND, ngày 15/7/2022 của HĐND tỉnh về quy định mức hỗ trợ đầu tư xây dựng NVH xóm, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2022 - 2025 và Nghị quyết số 24/NQ-HĐND ngày 8/4/2024 về chủ trương đầu tư chương trình hỗ trợ xây dựng NVH xóm, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2024 - 2025, cấp ủy, chính quyền các cấp, đặc biệt là các xã, phường, thị trấn đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến các xóm, tổ dân phố cho người dân hiểu rõ ý nghĩa, vai trò quan trọng của việc xây dựng các NVH xóm, tổ dân phố. Từ đó tạo được sự đồng thuận, nhất trí cao trong việc huy động nguồn lực, sức người, sức của trong nhân dân tự nguyện hiến đất, ủng hộ kinh phí, công sức để xây dựng, sửa chữa NVH xóm, tổ dân phố. Đồng thời, tại cơ sở thành lập Ban thanh tra nhân dân và Ban giám sát cộng đồng thực hiện trách nhiệm giám sát chất lượng, kỹ thuật công trình theo hồ sơ thiết kế, báo cáo kinh tế - kỹ thuật được phê duyệt; thực hiện công khai tài chính, kinh phí xây dựng từng NVH xóm, tổ dân phố trước toàn thể nhân dân. Công tác thẩm tra, thẩm định xét duyệt hỗ trợ xây mới, cải tạo, sửa chữa các NVH được thực hiện theo các hướng dẫn, quy định. Phát huy có hiệu quả vai trò giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc các cấp, các tổ chức chính trị - xã hội, các Ban giám sát của cộng đồng dân cư đối với xây dựng NVH, các NVH đưa vào sử dụng có chất lượng, hiệu quả.

Nhà văn hóa tổ 4, phường Duyệt Trung (Thành phố) được xây dựng khang trang, đáp ứng các hoạt động cộng đồng.

Ông Lâm Văn Bào, xóm Lũng Rì, xã Tự Do (Quảng Hòa) chia sẻ: NVH của xóm được xây dựng từ năm 2005 nên đã xuống cấp, hư hại nghiêm trọng. Năm 2024, xóm được Nhà nước hỗ trợ kinh phí, cùng với sự đóng góp của các hộ dân cải tạo, nâng cấp NVH gồm các hạng mục như: lát nền, trát lại tường…, khang trang hơn, đáp ứng nhu cầu hội họp, sinh hoạt của 79 hộ dân trong xóm.

Việc xây mới, cải tạo, mở rộng các NVH, ngoài kinh phí hỗ trợ từ ngân sách nhà nước còn được các địa phương, cơ sở huy động từ các nguồn xã hội hóa, sự đóng góp của các tổ chức, doanh nghiệp, các nhà hảo tâm, cá nhân, người dân ủng hộ bằng tiền mặt, vật chất, hiến đất để xây dựng, sửa chữa và mở rộng. Từ các nguồn hỗ trợ, toàn tỉnh xây mới, sửa chữa, cải tạo, mở rộng được 562 nhà với tổng số tiền 143,3 tỷ đồng. Trong đó, thực hiện hỗ trợ, đầu tư xây mới, cải tạo, sửa chữa và mở rộng 237 NVH xóm, tổ dân phố với số tiền đã phân bổ trên 49,6 tỷ đồng theo Nghị quyết 41/2022/NQ-HĐND và Nghị quyết số 24/NQ-HĐND; 158 nhà hỗ trợ theo nguồn Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; 167 nhà hỗ trợ theo nguồn Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Công tác nghiệm thu các công trình được đảm bảo, đúng quy định pháp luật. Việc thực hiện các thủ tục thanh quyết toán đối với các NVH được giải ngân đúng theo quy định của từng chương trình, từng nguồn vốn hỗ trợ.

Toàn tỉnh có 1.418 xóm, tổ dân phố có NVH trên tổng số 1.462 xóm, tổ dân phố (bằng 96,99%). Trong đó, 831 NVH đáp ứng nhu cầu sử dụng, 587 NVH không đáp ứng nhu cầu sử dụng, 360 NVH cần xây mới, 233 NVH cần cải tạo, sửa chữa nâng cấp. Còn 44 xóm, tổ dân phố chưa có NVH (chiếm 3%). Giai đoạn 2026 - 2030, toàn tỉnh còn 532 NVH cần tiếp tục hỗ trợ (336 nhà cần xây mới, 155 nhà cần cải tạo, sửa chữa có mở rộng, 81 nhà cần cải tạo, sửa chữa không mở rộng).

Quá trình thực hiện công tác hỗ trợ xây dựng, mở rộng, cải tạo NVH còn một số hạn chế trong việc bố trí quỹ đất, giao đất, huy động xã hội hóa các nguồn lực, nhất là ở các xóm vùng sâu, vùng xa, khả năng đóng góp của người dân còn gặp nhiều khó khăn. Nhiều NVH hiện nay không đủ diện tích nhưng không có đất để mở rộng, xây mới, chưa đạt tiêu chuẩn theo quy định, còn thiếu các hạng mục phụ trợ như: sân hoạt động vui chơi, thể thao, nhà vệ sinh, khuôn viên, tường rào…

Dạ Đăng