Quản lý học sinh dịp hè cần 'ba nhà' chung tay: Học sinh nghỉ hè, người lớn thêm nỗi lo
Năm học 2024-2025 khép lại, nỗi lo quản lý học sinh trong dịp hè mở ra với nhiều trăn trở. Để các em có một kỳ nghỉ an toàn, bổ ích, rất cần sự chung tay của 'ba nhà': Nhà trường, gia đình và xã hội.
Từ ngày 1-6, cùng với học sinh cả nước, hơn 2,3 triệu học sinh mầm non và phổ thông thành phố Hà Nội sẽ bước vào kỳ nghỉ hè. Sau khi rời trường, các em được bàn giao về địa phương quản lý và sẽ tham gia nhiều hoạt động vui chơi, giải trí, đồng thời có nhiều thời gian nghỉ ngơi bên người thân. Tuy nhiên, khi học sinh được nghỉ hè thì người lớn lại thêm nhiều nỗi lo bởi hàng loạt nguy cơ tiềm ẩn.

Dạy bơi cho trẻ tại bể bơi quận Long Biên. Ảnh: Nguyễn Quang
Hiểm họa với trẻ mầm non
Hiện tại, giáo dục mầm non thành phố Hà Nội có hơn 500.000 trẻ. Bắt đầu từ ngày 1-6, các trường mầm non chính thức bước vào kỳ nghỉ hè. Nhiều gia đình có con nhỏ đang phải gấp rút tìm giải pháp trông giữ và chăm sóc con.
Thông thường, các trường mầm non vẫn tổ chức nhận trẻ trong hè, với mức thu thỏa thuận giữa phụ huynh và nhà trường. Tuy nhiên, không phải gia đình nào cũng lựa chọn phương án này do điều kiện kinh tế hạn hẹp. Bên cạnh đó, nhiều ông bà mong muốn được đón cháu về quê nghỉ hè để sum vầy, gần gũi.
Kỳ nghỉ hè là thử thách lớn đối với các gia đình có con ở độ tuổi mầm non. Trẻ chưa đủ nhận thức để tự chăm sóc bản thân, thiếu kỹ năng nhận diện nguy hiểm nên luôn cần có người lớn giám sát chặt chẽ. Tuy nhiên, không phải gia đình nào cũng có điều kiện hoặc thời gian để ở bên con suốt kỳ nghỉ.

Các trường mầm non vẫn tổ chức nhận trẻ trong hè theo nguyện vọng của cha mẹ trẻ. Ảnh: Lê Nguyễn
Chị Nguyễn Trần Thu Thanh (quận Long Biên) chia sẻ: “Vợ chồng tôi đều là công nhân tại khu công nghiệp. Con học mẫu giáo nhỡ. Dù là thời gian nghỉ hè của con, nhưng do công việc theo ca, vài ngày nữa khi nhà trường nghỉ hè, theo nguyện vọng của ông bà, chúng tôi sẽ gửi cháu về quê nhờ ông bà trông. Nhưng tôi cũng rất lo lắng, vì quê có nhiều ao hồ, ông bà lại lớn tuổi, khó theo sát cháu”.
Gửi con về quê giúp tiết kiệm chi phí, ông bà có điều kiện gần gũi cháu hơn, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. Người cao tuổi khó có thể theo kịp sự hiếu động của trẻ nhỏ, trong khi các em lại chưa có kỹ năng tự bảo vệ bản thân. Tai nạn như đuối nước, bỏng, hóc dị vật... có thể xảy ra, nhất là trong môi trường thiếu giám sát.
Theo Bộ Y tế, mỗi năm ở Việt Nam có khoảng 370.000 trẻ bị tai nạn thương tích, và trong dịp hè, số ca tai nạn có xu hướng tăng cao - chủ yếu xảy ra khi trẻ chơi tại nhà hoặc ngoài trời mà không có người lớn giám sát.
Chị Lê Thị Trang (huyện Chương Mỹ) lo ngại: “Tôi định gửi con vào nhóm trẻ tư nhân gần nhà vì thời gian đón trả linh hoạt, phù hợp với công việc của tôi. Nhưng tôi vẫn băn khoăn vì điều kiện cơ sở vật chất không bảo đảm, có nơi còn thuê giáo viên thiếu chuyên môn, kinh nghiệm”.
Nguy cơ từ không gian mạng với học sinh phổ thông
Khác với trẻ mầm non, học sinh phổ thông (bao gồm cấp tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông) có khả năng tự lập cao hơn, nhưng vẫn có thể gặp rủi ro nếu thiếu giám sát và định hướng từ gia đình.
Anh Phạm Anh Tuấn (quận Bắc Từ Liêm) chia sẻ: “Con tôi học lớp 4. Như mọi năm, hè này cháu ở nhà với ông nội. Nhưng thực tế cháu dành phần lớn thời gian chơi điện thoại, máy tính hoặc xem tivi. Tôi không thể lúc nào cũng kiểm soát hoạt động của cháu trên mạng do bận đi làm từ sáng tới tối”.

Học trực tuyến đem lại nhiều điều bổ ích, nhưng cũng là "con dao hai lưỡi" với trẻ, nếu không được định hướng và giám sát. Ảnh: TQA
Không gian mạng trong kỳ nghỉ hè là “con dao hai lưỡi”. Nếu không được định hướng và giám sát, trẻ dễ tiếp cận với nội dung độc hại: Game bạo lực, clip phản cảm, mạng xã hội đầy cám dỗ. Nhiều em bị lôi kéo tham gia các thử thách nguy hiểm, bắt chước hành vi lệch chuẩn, thậm chí tự làm tổn thương bản thân.
Do thiếu sân chơi cộng đồng, nhiều học sinh dán mắt vào màn hình suốt kỳ nghỉ. Thay vì học tập hoặc giải trí lành mạnh, các em dễ bị cuốn vào nhóm kín, trào lưu lệch chuẩn, hoặc trò chuyện với người lạ nguy hiểm qua mạng.
Bà Trần Thị Hoài Thu (quận Thanh Xuân) kể: “Hè năm ngoái, vì nghĩ con vào lớp đầu cấp cần xả hơi, tôi để con tự do ở nhà. Ai ngờ cháu chơi game thâu đêm, nói chuyện với người lạ qua mạng xã hội, ban ngày thì ngủ vùi. Nhắc nhở thì cháu phản ứng gay gắt. Mất khá lâu chúng tôi mới định hình lại cách quản lý con”.
Còn chị Trần Thu Hiền (quận Đống Đa) nhận định: “Nghỉ hè là thời điểm trẻ em dễ bị lôi kéo vào điều xấu. Nhiều vụ học sinh đánh nhau xuất phát từ mâu thuẫn qua mạng. Nếu gia đình không kiểm soát, hậu quả sẽ rất khó lường”.
Ngoài ra, tình trạng học sinh tụ tập chơi đùa tại công trình xây dựng, ao hồ, khu công cộng không có người lớn đi kèm cũng tiềm ẩn nguy cơ cao. Theo Bộ Y tế, mỗi năm Việt Nam có hơn 2.000 trẻ tử vong do đuối nước, phần lớn xảy ra vào mùa hè.
Anh Vũ Quang Minh (quận Nam Từ Liêm) chia sẻ, từ các vụ việc học sinh tử vong do đuối nước thời gian vừa qua, gia đình thống nhất ưu tiên việc cho con đi học bơi ngay trong kỳ nghỉ hè năm nay.
Kỳ nghỉ hè là thời điểm để học sinh nghỉ ngơi sau một năm học vất vả. Nhưng nếu thiếu quản lý và định hướng, kỳ nghỉ có thể trở thành mối nguy tiềm ẩn. Để bảo đảm an toàn, giữ nề nếp và giúp các em có mùa hè bổ ích, nhiều trường học tại Hà Nội đã chủ động phối hợp với phụ huynh và chính quyền địa phương tổ chức các hoạt động hè thiết thực.
Sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường - gia đình - xã hội là yếu tố then chốt để bảo vệ học sinh trong dịp hè, giúp các em vừa được vui chơi, vừa an toàn và phát triển toàn diện.
(Còn nữa)