Quản lý giáo dục cấp xã vẫn còn nhiều lúng túng
Khi chuyển sang chính quyền địa phương 2 cấp, việc quản lý giáo dục cấp xã được giao cho phòng văn hóa - xã hội (VHXH). Tuy nhiên, do một vài vướng mắc, bất cập, thời gian đầu không tránh khỏi những khó khăn, lúng túng.

Đội ngũ quản lý giáo dục cấp xã, phường có chuyên môn hoặc kinh nghiệm chỉ chiếm khoảng 20 - 30%
Một khảo sát nhanh của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD - ĐT) cho thấy, có tới hơn 300/1.000 công chức được bố trí về làm việc tại phòng VHXH cấp xã. Dù được giao phụ trách lĩnh vực giáo dục nhưng chuyên môn nghiệp vụ không liên quan đến giáo dục như: cử nhân quản lý đất đai, kỹ sư chăn nuôi, thậm chí là kế toán...
Thông tin từ các địa phương cho thấy, đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục cấp xã có chuyên môn hoặc kinh nghiệm công tác trong ngành giáo dục trước đó chỉ chiếm khoảng 20 - 30%. Tình trạng này ở Lâm Đồng cũng không phải là ngoại lệ.
Trong đợt ra quân tăng cường cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh về xã, phường, đặc khu trong tỉnh năm 2025, Sở GD - ĐT tỉnh cũng đã cử 14 cán bộ, chuyên viên của các phòng, ban chuyên môn về giúp đỡ các xã, phường trong lĩnh vực giáo dục. Đội ngũ cán bộ biệt phái này có nhiệm vụ hướng dẫn, tổ chức thực hiện công tác chuyên môn, nghiệp vụ của các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh; công tác phổ cập giáo dục, giáo dục bắt buộc, xóa mù chữ, xây dựng trường chuẩn quốc gia và xây dựng xã hội học tập trên địa bàn tỉnh; đánh giá chất lượng giáo dục đối với các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh.
Tuy nhiên, theo nhận định của ông Bùi Văn Khoa - chuyên viên Văn phòng Sở GD - ĐT được tăng cường về địa bàn phường 3 Bảo Lộc: Đây là nhiệm vụ và quyền hạn của Sở GD - ĐT, khi sở ban hành văn bản chỉ đạo hoạt động chuyên môn thì hầu hết phòng VHXH tại các xã, phường đặc khu đều tham mưu UBND cấp xã ban hành văn bản hướng dẫn lại, điều này dẫn đến việc mất thời gian và không đúng nhiệm vụ. “Đối với công chức không có chuyên môn về giáo dục được phân công quản lý nhà nước lĩnh vực này gặp khó khăn là tất yếu. Đội ngũ này, cần phải nhanh chóng được bồi dưỡng, tập huấn, đào tạo thì mới đáp ứng được nhiệm vụ trong thời gian tới”, ông Bùi Văn Khoa cho biết thêm.

Đội ngũ công chức cấp xã hiện tại có trình độ chuyên môn về công nghệ và ngoại ngữ không đồng đều. (Hình minh họa)
Qua tìm hiểu thực tế cho thấy, nhiệm vụ quản lý nhà nước về GD - ĐT có nhiều nội dung nhưng chỉ có 2 công chức thực hiện nhiệm vụ dẫn đến quá tải trong công việc (thường công chức làm việc hơn 8 giờ/ngày). Cùng với đó, hệ thống cơ sở dữ liệu chưa đồng bộ, chưa đầy đủ, chưa kịp thời nên việc thu thập thông tin phục vụ quản lý tốn rất nhiều thời gian. Thêm nữa, thực trạng ở các xã, kể cả ở những phường trung tâm đô thị, hạ tầng công nghệ thông tin, trang thiết bị còn yếu và thiếu, dẫn tới những khó khăn nhất định.
Đặc biệt, trình độ công nghệ thông tin của đội ngũ công chức chưa đồng đều, có trường hợp còn chưa thành thạo sử dụng các phần mềm tin học văn phòng; kênh thông tin liên lạc giữa các cấp quản lý đến các cơ sở ở địa phương chưa đầy đủ, chưa đồng bộ; quy trình ban hành văn bản quản lý, điều hành còn chồng chéo... Tất cả những khó khăn đó đã ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình triển khai thực hiện.
Ông Võ Văn Cảm - Phó Chánh Văn phòng Sở GD - ĐT, người được tăng cường về phường 1 Bảo Lộc cho biết: “Công chức xã, phường gặp khó khăn khi quản lý nhà nước về giáo dục thay vì chuyên môn là do thiếu kiến thức chuyên sâu, kinh nghiệm quản lý nhà nước, kỹ năng xử lý thủ tục hành chính, chuyển đổi số và sự phối hợp giữa các cấp trong giai đoạn đầu thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp. Việc phân cấp quản lý mới cũng đòi hỏi công chức cấp xã phải thích ứng nhanh chóng với các nhiệm vụ hành chính và địa bàn, thay vì chỉ tập trung vào chuyên môn trước đây. Đặc biệt, cán bộ tham mưu công tác quản lý giáo dục hiện nay của xã, phường, đa số là người mới, chưa từng thực hiện công tác giáo dục, nên bước đầu gặp khó khăn về triển khai nhiệm vụ giáo dục tại địa phương”.