Quản lý chặt chẽ, sử dụng hiệu quả nước hồ thủy lợi

Hồ thủy lợi Hàm Lợn (xã Nam Sơn, huyện Sóc Sơn) đang ở mức dưới cao trình thiết kế gần 7m. Ảnh: Kim Nhuệ

Hồ thủy lợi có vai trò quan trọng đối với ngành Nông nghiệp Hà Nội, đặc biệt là những vùng không có nguồn nước sông thay thế, hỗ trợ. Với 8 hồ thủy lợi, huyện Sóc Sơn có số lượng hồ chứa lớn nhất thành phố Hà Nội. Dù còn hơn 1.200ha chưa có nước làm đất, gieo cấy lúa xuân nhưng mực nước nhiều hồ thủy lợi ở Sóc Sơn hiện ở mức rất thấp.

Ông Tạ Văn Hân, Cụm trưởng Cụm Thủy lợi Hàm Lợn (Xí nghiệp Đầu tư phát triển thủy lợi Sóc Sơn thuộc Công ty TNHH một thành viên Đầu tư phát triển thủy lợi Hà Nội) cho biết, hồ Hàm Lợn được thiết kế trữ nước đến cao trình 48m, làm nhiệm vụ cấp nước trực tiếp cho 80ha sản xuất nông nghiệp của xã Nam Sơn, tạo nguồn cấp cho 15ha của xã Hiền Ninh. Đến thời điểm này, mực nước hồ Hàm Lợn chỉ còn 41,2m, thấp hơn mực nước thiết kế gần 7m, chỉ đủ gieo cấy và 1-2 đợt tưới dưỡng lúa xuân. “Nếu từ nay đến tháng 5-2025, thời tiết không xuất hiện mưa lớn, bổ sung nguồn cho hồ thì việc cấp nước tưới dưỡng cho các xã Nam Sơn và Hiền Ninh sẽ rất khó khăn...”, ông Tạ Văn Hân lo ngại.

Hồ Quan Sơn hiện chỉ còn 44% dung tích thiết kế, khó hoàn thành nhiệm vụ cấp nước tưới dưỡng cho hơn 2.000ha lúa xuân thuộc 7 xã của huyện Mỹ Đức. Ảnh: Kim Nhuệ

Tương tự Hàm Lợn, mực nước nhiều hồ thủy lợi trên địa bàn huyện Sóc Sơn, như: Cầu Bãi, Kèo Cà, Đền Sóc, Đồng Đò... đang ở mức rất thấp. Theo Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Đầu tư phát triển thủy lợi Hà Nội Lê Thị Thanh Phương, từ tháng 10-2024 đến nay, trên địa bàn Sóc Sơn không xuất hiện các trận mưa lớn, bổ sung cho hồ. Hơn nữa do đồng đất khô hạn, đơn vị phải điều tiết khối lượng lớn nước hồ phục vụ nông dân làm đất, gieo cấy lúa xuân trong khung thời vụ. Tính đến ngày 18-2, Xí nghiệp Đầu tư phát triển thủy lợi Sóc Sơn đã cấp đủ nước cho 89,3% diện tích vụ xuân ký hợp đồng với huyện Sóc Sơn...

“Để cấp đủ nước cho diện tích còn lại gieo cấy trong khung thời vụ và các đợt tưới dưỡng lúa xuân, công ty đã yêu cầu các xí nghiệp quản lý chặt chẽ nguồn nước còn lại trong hệ thống; rà soát, điều chỉnh phương án cấp nước gieo cấy, tưới dưỡng lúa sát với nguồn nước thực tế và thông tin dự báo về khí tượng, thủy văn...”, bà Lê Thị Thanh Phương cho biết thêm.

Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Đầu tư phát triển thủy lợi Hà Nội Lê Thị Thanh Phương kiểm tra, chỉ đạo quản lý chặt chẽ nguồn nước hồ thủy lợi ở huyện Sóc Sơn. Ảnh: Kim Nhuệ

Theo Chi cục Thủy lợi và Phòng, chống thiên tai Hà Nội, trên địa bàn thành phố có 13 hồ chứa quy mô lớn và vừa với tổng dung tích trữ thiết kế gần 156 triệu mét khối. Các tổ chức thủy lợi đã điều tiết hơn 56 triệu mét khối nước hồ phục vụ làm đất, gieo cấy... Kết hợp nguồn nước lấy từ sông, kênh, các tổ chức thủy lợi thành phố Hà Nội, tính đến ngày 18-2, đã lấy và cấp đủ nước cho 76.966ha, tương ứng 96,5% diện tích gieo cấy vụ xuân 2025. Trong đó 11 quận, huyện, thị xã đã hoàn thành công tác lấy nước, gồm: Sơn Tây, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Thanh Trì, Thường Tín, Phú Xuyên, Ứng Hòa, Mỹ Đức, Thanh Oai, Chương Mỹ, Đan Phượng... Nông dân Hà Nội đã làm đất được 84,6% và gieo cấy được 61,2% diện tích lúa xuân 2025.

Để sử dụng hiệu quả khối lượng nước hồ thủy lợi còn lại, nguồn nước đã cấp trên đồng ruộng, Chi cục Thủy lợi và Phòng, chống thiên tai Hà Nội đề nghị các tổ chức thủy lợi quản lý, vận hành hồ đúng quy trình, thời vụ; phát huy tối đa năng lực các trạm bơm dã chiến lấy nước sông để phục vụ gieo cấy và trữ nước tưới dưỡng. Các quận, huyện, thị xã tuyên truyền, vận động nông dân khẩn trương dẫn nước lên ruộng, làm đất, gieo cấy, thực hiện các biện pháp gia cố bờ vùng, bờ thửa để giữ nước...

Kim Nhuệ