Phúc thẩm vụ Thuduc House: Cựu cục phó Cục Thuế Tp.HCM được giảm án

Sau nhiều ngày nghị án, chiều 3/5, TAND Cấp cao tại thành phố Hồ Chí Minh đã tuyên án với các bị cáo có kháng cáo trong vụ án xảy ra ở Công ty CP phát triển Nhà Thủ Đức (Thuduc House), Cục Thuế Tp.HCM và các đơn vị liên quan.

Cựu cục phó Cục Thuế Tp.HCM được giảm 1 năm tù so với án sơ thẩm.

Lợi dụng chính sách về thuế để chiếm đoạt hàng trăm tỷ đồng của Nhà nước

Theo HĐXX, căn cứ vào toàn bộ hồ sơ, tài liệu có trong hồ sơ vụ án, lời khai của các bị cáo tại tòa, đủ cơ sở xác định, trong khoảng thời gian từ năm 2016 - 2020, Trịnh Tiến Dũng, 48 tuổi, là đối tượng cầm đầu đã chỉ đạo thành lập nhiều doanh nghiệp ở Việt Nam và nước ngoài để lập hồ sơ xuất nhập khẩu hàng hóa.

Từ tháng 2/2018 - 8/2019, Thuduc House Wood Trading mua hàng từ hai công ty do Dũng chỉ đạo rồi bán lại cho Thuduc House. Hàng hóa sau đó được mua bán lòng vòng qua các công ty “ma” của Dũng.

Để hợp thức hóa hồ sơ đầu vào, Thuduc House đã lập, ký 334 hợp đồng mua bán linh kiện điện tử trong nước với nhiều công ty với giá trị hơn 4.000 tỷ đồng. Trong đó, có 10% tiền thuế GTGT là 365 tỷ đồng.

Bằng thủ đoạn nói trên, các bị can đã lừa đảo chiếm đoạt của nhà nước hơn 365 tỷ đồng tiền thuế giá trị gia tăng (GTGT).

Bà Nguyễn Thị Bích Hạnh, cựu Cục phó Cục Thuế Tp.HCM đã được báo cáo các dấu hiệu rủi ro về thuế liên quan đến các hồ sơ của Thuduc House nhưng không chỉ đạo các bộ phận tiến hành xác minh.

Bà Hạnh cũng cũng được xác định đã trực tiếp ký duyệt 15 quyết định hoàn thuế cho Thuduc House, gây thất thoát số tiền hơn 331 tỷ đồng.

17 cán bộ của Cục Thuế Tp.HCM bị xác định ký duyệt đề xuất hoàn thuế, thẩm định hồ sơ hoàn thuế, thanh tra sau hoàn thuế... nhưng không thực hiện đúng nhiệm vụ.

Sai phạm của các lãnh đạo, cán bộ của Cục Thuế Tp.HCM dẫn đến hậu quả là Nhà nước bị chiếm đoạt hơn 331 tỷ đồng.

Nhóm 7 bị can thuộc Cục hải quan Tp.HCM được giao nhiệm vụ kiểm tra thực tế hàng hóa theo quy định. Tuy nhiên, họ không thực hiện đúng nhiệm vụ được giao, dẫn đến không phát hiện 4 lô hàng được phân luồng đỏ khai báo hải quan không trùng khớp so với hàng hóa thực tế nhưng vẫn cập nhật thông tin lên hệ thống để thông quan. Do đó, không phát hiện được hành vi buôn lậu của Trịnh Tiến Dũng và đồng phạm.

Hồi tháng 6/2023, TAND Tp.HCM đã xét xử sơ thẩm vụ án trên về các tội Buôn lậu; Vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Nhận hối lộ; Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; Sản xuất, buôn bán hàng giả; Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức; Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức; Vi phạm quy định về quản lý tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Sau gần 1 tháng xét xử và nghị án, tòa sơ thẩm đã tuyên phạt bị cáo Nguyễn Vũ Bảo Hoàng (nguyên Tổng giám đốc Thuduc House) 4 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; 2 năm tù về tội Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng. Tổng hợp 2 tội là 6 năm tù.

Tuyên phạt bị cáo Nguyễn Thị Bích Hạnh, nguyên Phó Cục trưởng Cục Thuế Tp.HCM mức án 4 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí.

Các bị cáo Đào Thị Nga (cựu cán bộ Chi cục Thuế quận 1) và Ngô Huỳnh Lũy (cựu cán bộ Chi cục Thuế quận 5) cùng nhận án 4 năm tù; bị cáo Nguyễn Phương Nam (cựu cán bộ Chi cục Thuế quận 3) 12 năm tù cùng về tội Nhận hối lộ.

7 bị cáo nguyên là cán bộ Hải quan Chi cục Hải quan Cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực I (thuộc Cục Hải quan Tp.HCM) gồm: Hoàng Trung Kiên, Nguyễn Duy Linh, Trần Văn Thành, Nguyễn Lê Hùng, Hồ Hoàng Hải, Bùi Hữu cùng nhận án 2 năm tù nhưng cho hưởng án treo. Bị cáo Phạm Duy Bình 3 năm tù treo cùng về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Các bị cáo còn lại cũng phải lãnh từ 5 tới 28 năm tù.

Tòa phúc thẩm chấp nhận kháng cáo của nhiều bị cáo

Sau bản án, các bị cáo Nguyễn Vũ Bảo Hoàng, Nguyễn Thị Bích Hạnh và nhiều bị cáo liên quan kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, hoặc xin được hưởng án treo.

Tại phiên tòa phúc thẩm, các bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội, trình bày bối cảnh diễn ra hành vi phạm tội và lý do xin giảm nhẹ hình phạt. HĐXX TAND cấp cao tại thành phố Hồ Chí Minh sau nhiều ngày xét xử phúc thẩm đã cho rằng, các bị cáo tại Thuduc House và các đơn vị liên quan đã lợi dụng chính sách về thuế của Nhà nước, thực hiện hàng loạt hành vi phạm tội với thủ đoạn tinh vi, rửa tiền, vận chuyển tiền tệ qua biên giới...nhằm chiếm đoạt tiền hoàn thuê VAT.

Các bị cáo là công chức thuế buộc phải biết hồ sơ hoàn thuế của Thuduc House thuộc trường hợp phải phân loại và phải kiểm tra trước, hoàn thuế sau mới đúng quy định của pháp luật. Các công chức thuế không thực hiện thẩm định, xác minh hồ sơ hoàn thuế nên mới dẫn đến hậu quả của vụ án nên phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội của mình.

Theo HĐXX cấp phúc thẩm, hành vi phạm tội của các bị cáo trong vụ án là rất nghiêm trọng, xâm phạm đến hoạt động quản lý kinh tế của Nhà nước để chiếm đoạt tài sản của Nhà nước. Hậu quả gây ra là đặc biệt nghiêm trọng nên tòa án cấp sơ thẩm sau khi xem xét các tình tiết giảm nhẹ để quyết định hình phạt nghiêm khắc để đủ sức răn đe.

Tuy nhiên, xét thấy một số bị cáo đã tự nguyện khắc phục hậu quả, có nhiều tình tiết giảm nhẹ và hình phạt của bản án sơ thẩm là tương đối nghiêm khắc nên cân nhắc, xem xét giảm án cho một số bị cáo.

Từ các nhận định trên, HĐXX tuyên phạt bị cáo Nguyễn Thị Bích Hạnh - cựu cục phó Cục thuế Tp.HCM 3 năm tù (giảm 1 năm so với bản án sơ thẩm) về tội vi phạm quy định về quản lý tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí.

Tuyên phạt bị cáo Nguyễn Vũ Bảo Hoàng - cựu Tổng Giám đốc Thuduc House 3 năm 6 tháng tù (giảm 2 năm 6 tháng).

Các bị cáo có kháng cáo còn lại được HĐXX xem xét tuyên mức án giảm từ 3 tháng đến 30 tháng tù.

Trong vụ án này, đối tượng Trịnh Tiến Dũng được xác định là chủ mưu nhưng đã bỏ trốn. Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định truy nã và thông báo truy nã quốc tế, ra quyết định tách vụ án, tạm đình chỉ điều tra, khi nào bắt được sẽ phục hồi điều tra và xử lý.

Theo tòa phúc thẩm, do các bị cáo là đồng phạm của Trịnh Tiến Dũng để chiếm đoạt tiền của Cục Thuế Tp.HCM, Cục Thuế tỉnh Đồng Nai, Cục Thuế tỉnh Tây Ninh nên tòa án cấp sơ thẩm buộc các bị cáo phải có trách nhiệm liên đới bồi thường tiền cho bị hại và giành quyền khởi kiện cho các bị cáo trong vụ kiện khác để đòi lại tiền là có căn cứ.

Đối với kháng cáo của Thuduc House yêu cầu hoàn lại 365 tỷ đồng đã nộp lại cho Cục Thuế Tp.HCM, HĐXX xét thấy số tiền này là số tiền hoàn thuế trái quy định thông qua Thuduc House nên cần buộc Thuduc House nộp lại để khắc phục hậu quả như tòa án cấp sơ thẩm đã tuyên trước đó.

Võ Công Thư