Phụ nữ tự tin làm kinh tế

Mạnh dạn mở rộng quy mô sản xuất

Cách đây vài năm, cuộc sống gia đình chị Phạm Thị Cành, ở thôn Làng Giấy - Dốc Mốc, xã Ba Tơ, thiếu trước hụt sau. Năm 2020, chị Cành mạnh dạn vay vốn ngân hàng để đầu tư mở vườn ươm cây keo giống. Những ngày đầu bắt tay vào làm vườn ươm, chị Cành tự mày mò, học hỏi kỹ thuật ươm cây từ những người đi trước và qua sách báo.

“Những vụ đầu, keo con chết hàng loạt, thua lỗ nhiều nhưng vợ chồng tôi động viên nhau kiên trì và chịu khó học hỏi thêm. Vừa làm, vừa rút kinh nghiệm, khoảng nửa năm sau, vườn ươm bắt đầu phát triển tốt, được nhiều khách hàng tìm mua. Đến nay, vườn ươm có diện tích hơn 3.000m2, trung bình mỗi năm cung cấp ra thị trường khoảng 300 nghìn cây con, mang về lợi nhuận khoảng 200 triệu đồng", chị Cành chia sẻ.

Chị Đinh Thị Ôn, ở thôn Nước Rinh, xã Sơn Hà, nguồn thu nhập khá từ phát triển chăn nuôi. Ảnh: KHẢI NAM

Không chỉ dừng lại ở vườn ươm, chị Cành còn mở rộng chăn nuôi trâu, heo, gà, vịt. Hiện gia đình nuôi 7 con trâu, trong đó có 4 con trâu cái; 4 con heo nái bản địa, mỗi năm sinh sản và xuất bán khoảng 100 heo con; hơn 100 con gà, vịt. Chuồng trại được chị bố trí khoa học, sạch sẽ và tận dụng nguồn phụ phẩm nông nghiệp để giảm chi phí thức ăn. Nhờ biết tính toán, áp dụng khoa học kỹ thuật nên mô hình trồng trọt, chăn nuôi mang lại hiệu quả, kinh tế của gia đình chị Cành ngày một khấm khá.

“Việc trồng trọt, chăn nuôi mang lại hiệu quả, không chỉ giúp gia đình tôi có thu nhập mà còn tạo được việc làm cho người dân địa phương. Hiện nay, gia đình tôi tạo việc làm thường xuyên cho 8 chị em là người dân tộc thiểu số. Thời gian tới, vợ chồng tôi tiếp tục phát triển vườn ươm keo, mở rộng quy mô chăn nuôi để tạo thêm việc làm cho người dân trong thôn”, chị Cành cho hay.

Đến thôn Nước Rinh, xã Sơn Hà, hỏi về chị Đinh Thị Ôn hầu như ai cũng biết, bởi gia đình chị là một trong những hộ sản xuất, kinh doanh giỏi ở địa phương.

“Trước đây, ngoài trồng keo, tôi chăn nuôi thêm vài con bò, con trâu. Sau đó thấy mô hình chăn nuôi có triển vọng, tôi bàn bạc với chồng mạnh dạn vay 50 triệu đồng để mua thêm con giống. Mấy năm qua, tôi chăn nuôi đa dạng các loại vật nuôi như trâu, bò, heo, gà. Trung bình mỗi năm xuất bán khoảng 2 con trâu, 2 con bò, 100 con heo thịt, từ 200 - 300 con gà. Để chăn nuôi hiệu quả, tôi xây chuồng trại kiên cố, vệ sinh thường xuyên và trồng cỏ trong vườn để chủ động nguồn thức ăn. Nhờ đó, đàn gia súc, gia cầm phát triển tốt, giảm đáng kể chi phí chăn nuôi”, chị Ôn cho biết.

Dù cuộc sống đã ổn định, kinh tế khấm khá nhưng chị Ôn vẫn luôn cần mẫn lao động. Chị Ôn bộc bạch, chồng tôi đi làm công nhân nên hầu hết công việc đồng áng, chăn nuôi đều một tay tôi cáng đáng. Có lúc cũng thấy vất vả, mệt mỏi thế nhưng nghĩ đến tương lai của gia đình, của các con, tôi động viên bản thân cố gắng. Chỉ có chăm chỉ, cần cù lao động thì kinh tế mới phát triển, tương lai mới tốt đẹp hơn.

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã, Chủ tịch Hội LHPN xã Sơn Hà Nguyễn Thị Hương Lan, chị Đinh Thị Ôn là hội viên phụ nữ năng động, làm kinh tế giỏi ở địa phương. Với kinh nghiệm trong phát triển kinh tế, chị Ôn luôn sẵn sàng chia sẻ cách làm, hướng dẫn phương thức sản xuất với hội viên, phụ nữ trên địa bàn. Nhờ vậy, nhiều chị em có thêm động lực để vươn lên phát triển kinh tế, từng bước thoát nghèo, ổn định cuộc sống.

Liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm

Năm 2021, Tổ liên kết trồng cây ăn quả vùng đồng bào DTTS được thành lập với 14 thành viên thuộc các thôn Đăk Duông, Kon Jri, Kon Stiu II và thôn 7, xã Ngọk Réo. Với sự hỗ trợ của Hội LHPN xã và chính quyền địa phương, thành viên tham gia tổ liên kết được tập huấn kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, trong đó được hướng dẫn cách chăm sóc cây ăn quả, sử dụng phân hữu cơ và hạn chế thuốc bảo vệ thực vật.

Đặc biệt, Tổ liên kết trồng cây ăn quả vùng đồng bào DTTS tham gia Cuộc thi “Phụ nữ khởi nghiệp” năm 2022 và đoạt giải Ba. Sau cuộc thi, tổ được hỗ trợ 280 triệu đồng, giúp các thành viên có điều kiện chăm sóc vườn cây, mua giống tốt và đầu tư thêm kỹ thuật mới để phát triển trồng trọt.

Chị Y Nga, ở thôn Đăk Duông, xã Ngọk Réo, thực hiện hiệu quả mô hình trồng cam xen canh cà phê. Ảnh: Y ĐÔ

Tháng 6/2023, Tổ liên kết phát triển thành Tổ hợp tác phụ nữ trồng cây ăn quả, với 23 thành viên, tổng diện tích canh tác lên đến 35ha. Từ chỗ sản phẩm chỉ bán lẻ cho thương lái, nay đã được đưa đến các hội chợ, chợ phiên, quảng bá qua mạng xã hội để tiếp cận người tiêu dùng ở các địa phương. Nhờ đó, nông sản có đầu ra ổn định, nhiều hộ không chỉ thoát nghèo mà còn vươn lên khá giả.

Nhìn những chùm cam vàng ươm xen giữa hàng cà phê xanh mướt, chị Y Nga, ở thôn Đăk Duông, xã Ngọk Réo, phấn khởi khi nhắc đến quyết định chuyển đổi cây trồng mà trước đó nhiều người cho rằng “liều lĩnh”.

"Trước đây, trên mảnh vườn 5.000m2, tôi chỉ trồng canh tác mì, được mùa thì có chút thu nhập, mất mùa thì trắng tay. Chỉ trồng mì thôi thì không khá lên được nên tôi mới quyết định tham gia tổ liên kết trồng cây ăn quả. Khi quyết định nhổ mì, cải tạo đất trồng cam kết hợp xen cà phê, ai cũng bảo tôi liều. Tham gia tổ liên kết, được hỗ trợ về giống cây trồng, hướng dẫn kỹ thuật, từ đó giúp tôi càng tự tin hơn với quyết định của mình. Đến nay, gia đình tôi đã thành công với mô hình trồng cam xen canh cà phê. Mỗi năm tôi thu khoảng 4 tấn cam, cộng thêm 1 tấn cà phê trồng xen, tổng thu nhập hơn 100 triệu đồng”, chị Nga kể.

Không riêng xã Ngọk Réo, ở xã Đăk Kôi việc thay đổi nếp nghĩ, cách làm của hội viên, phụ nữ trong phát triển kinh tế cũng đang mang lại hiệu quả rõ rệt. Nơi đây, người dân chủ yếu trồng lúa để phục vụ lương thực cho gia đình. Tuy nhiên, lúa dư sau mỗi mùa vụ rất ít, bán lẻ không đáng bao nhiêu, còn nếu gom để bán sỉ thì không đồng đều về giống và chất lượng, dẫn đến khó tiêu thụ.

Từ thực tế đó, năm 2021, Hội LHPN xã Đăk Kôi phối hợp thành lập Tổ phụ nữ liên kết trồng lúa sạch ở thôn Kon Rlong, với 8 hộ tham gia. Các thành viên cùng trồng một giống lúa, áp dụng kỹ thuật canh tác hữu cơ, hạn chế dùng thuốc hóa học, chuyển sang phân bón hữu cơ và chế phẩm sinh học. Nhờ đó, lúa được sản xuất theo hướng an toàn, chất lượng đồng đều, dễ tiêu thụ hơn.

Gia đình chị Y Khuyên, thành viên Tổ phụ nữ liên kết trồng lúa sạch, có khoảng 1.000m2 trồng lúa, trước đây mỗi vụ thu khoảng 5 tạ lúa. Khi tham gia vào tổ liên kết, chị được hỗ trợ giống, phân bón, kỹ thuật nên năng suất tăng lên 6 - 7 tạ/vụ. “Mỗi vụ, tôi góp 3 tạ vào tổ, bán gộp số lượng lớn nên thương lái đến tận nhà mua và giá cả cao hơn. Nhờ đó, mỗi vụ tôi có thêm vài triệu đồng để trang trải chi tiêu trong gia đình”, chị Khuyên chia sẻ.

Theo thống kê của Tổ phụ nữ liên kết trồng lúa sạch, mỗi vụ, tổ thu gom gần 2 tấn lúa, bán với giá từ 8.000 - 9.000 đồng/kg, thu về hơn 16 triệu đồng. Số tiền này được chia theo lượng lúa từng hộ đóng góp, bình quân mỗi thành viên thu thêm từ 2 - 3 triệu đồng. Nhờ mạnh dạn thay đổi nếp nghĩ, cách làm, đồng bào DTTS đã từng bước thoát khỏi lối sản xuất cũ, chuyển sang hướng đi mới hiệu quả và bền vững. Cũng nhờ đó, cuộc sống của người dân ngày càng ổn định hơn.

KHẢI NAM - Y ĐÔ