Phóng viên ở Gaza đối mặt với tình huống chưa từng có tiền lệ về mức độ nguy hiểm

Nhiều nhà báo tại Gaza đã bị cắt đứt liên lạc, đe dọa tính mạng và thiệt mạng trong quá trình tác nghiệp. Ảnh: AFP/Getty Images

Theo tờ Politico ngày 11/6, bà Sara Qudah - Giám đốc khu vực Trung Đông và Bắc Phi của Ủy ban Bảo vệ Nhà báo (CPJ) - cho rằng báo chí tại Gaza đang bị ảnh hưởng nặng nề trong điều kiện thiếu thốn về lương thực, nhiên liệu và thiết bị tác nghiệp. Bà nhấn mạnh rằng đây là tình huống chưa từng có tiền lệ về mức độ nguy hiểm đối với các nhà báo địa phương.

Từ tháng 3/2025, Israel đã áp dụng biện pháp phong tỏa gần như toàn diện đối với Dải Gaza, hạn chế nghiêm ngặt việc tiếp cận nguồn viện trợ nhân đạo, bao gồm lương thực, nước sạch và thuốc men. Các tổ chức quốc tế cảnh báo về nguy cơ xảy ra nạn đói trên diện rộng, ảnh hưởng đến hơn 2 triệu cư dân trong khu vực, trong đó đội ngũ nhà báo là một trong những nhóm bị tác động đầu tiên.

Theo CPJ, nhiều nhà báo địa phương đã thiệt mạng, bị thương hoặc mất liên lạc. Không ít người phải làm việc trong điều kiện không có điện, thiếu thực phẩm, sống tạm trong lều bạt và sử dụng thiết bị thô sơ. Một số trường hợp được ghi nhận đã bất tỉnh khi đang đưa tin trực tiếp. Nhiều nhà báo phản ánh tình trạng sức khỏe bị suy giảm, bao gồm triệu chứng đau đầu, choáng váng, mất trí nhớ do đói và kiệt sức kéo dài.

Do không có sự hiện diện của báo chí quốc tế, các nhà báo địa phương hiện là nguồn thông tin chủ yếu về tình hình thực địa tại Gaza. Việc Israel tiếp tục hạn chế tiếp cận khu vực này khiến các hoạt động truyền thông gặp nhiều khó khăn, đồng thời làm giảm áp lực dư luận và làm chậm quá trình tiếp cận hỗ trợ nhân đạo.

Ủy ban Bảo vệ Nhà báo và các tổ chức truyền thông quốc tế đã kêu gọi EU sử dụng các công cụ sẵn có để can thiệp, bao gồm việc rà soát Thỏa thuận Hiệp hội EU - Israel. Đây là một khuôn khổ hợp tác toàn diện, không chỉ về kinh tế mà còn bao gồm các cam kết về nhân quyền, dân chủ và quyền tự do cơ bản - trong đó có quyền tự do báo chí.

Theo CPJ, từ khi xung đột bùng phát, hơn 180 nhà báo đã thiệt mạng tại Gaza - một con số được đánh giá là chưa từng có trong các khu vực chiến sự hiện đại. CPJ cho biết chưa có bằng chứng cho thấy các nhà báo này có liên hệ với hoạt động quân sự.

Một số chuyên gia cho rằng EU cần cân nhắc biện pháp cụ thể hơn, bao gồm yêu cầu mở hành lang nhân đạo cho báo chí và dân thường, cũng như tiến hành điều tra độc lập các vụ việc liên quan đến tấn công nhằm vào dân thường và các cơ sở truyền thông. Trong khi đó, các quốc gia thành viên thuộc Ủy ban Tự do Truyền thông - liên minh gồm 50 nước cam kết bảo vệ tự do báo chí - cũng được đề nghị lên tiếng và có hành động cụ thể để bảo vệ các phóng viên đang tác nghiệp tại khu vực xung đột.

Hoàng Anh/Báo Tin tức và Dân tộc