Phong phú thêm kho di sản âm nhạc Hoàng Vân

Bộ sưu tập âm nhạc của nhạc sĩ Hoàng Vân. Ảnh TL.

Trước đó, trong tháng 4/2025 tại Paris, Hội đồng Chấp hành UNESCO đã nhất trí ghi danh "Bộ sưu tập của Nhạc sĩ Hoàng Vân" của Việt Nam vào Danh mục Ký ức Thế giới. Đây là lần đầu tiên một bộ sưu tập về âm nhạc của Việt Nam được công nhận là Di sản Tư liệu Thế giới.

Ở lần trao tặng này, các tài liệu của gia đình cố nhạc sĩ Hoàng Vân trao tặng Trung tâm bao gồm gần 20 ấn phẩm, là các tập bài hát và tờ nhạc rời của nhạc sĩ Hoàng Vân cùng các tập có tác phẩm của ông xuất bản từ năm 1959 đến 1991, mới sưu tập được từ năm 2022 tới nay.

Trong số này, các tài liệu, bản thảo và hiện vật có giá trị đặc biệt gốm: Bản thảo viết tay “Nói chuyện về sáng tác ca khúc” (Hoàng Vân, 1964), bản nhạc bỏ túi “Quảng Bình quê ta ơi” do Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc ấn hành, bản viết tay của nhạc sĩ Hoàng Vân cho tác phẩm (1964).

Đặc biệt, bản thảo viết tay “Nói chuyện về sáng tác ca khúc” là tư liệu chưa từng công bố của nhạc sĩ Hoàng Vân, được đánh giá như một giáo trình sáng tác giai đoạn đầu của nền âm nhạc Việt Nam. TS Lê Y Linh, con gái của nhạc sĩ Hoàng Vân cho biết, tài liệu này do gia đình nhạc sĩ Trương Đình Quang - người từng cùng nhạc sĩ Hoàng Vân có tác phẩm giao hưởng trình diễn tại Nhà hát Lớn Hà Nội năm 1961 gìn giữ suốt hơn 60 năm. Con trai của ông là nhạc sĩ Trương Ngọc Xuyên đã trao tặng lại cho gia đình nhạc sĩ Hoàng Vân.

Ngoài ra còn có một số tài liệu khác, đặc biệt là một số tài liệu về các chương trình biểu diễn, hòa nhạc Hoàng Vân đã có trong quá khứ. Đây là những tư liệu có giá trị đặc biệt, góp phần làm phong phú Bộ sưu tập Hoàng Vân - di sản tư liệu thế giới được UNESCO ghi danh.

TS Lê Y Linh cho biết, các tài liệu, tư liệu này được gia đình tập hợp, phục hồi trong khoảng 3 năm trở lại đây, sau một thời gian dài thất lạc do chiến tranh và nhưng điều kiện khác của lịch sử. Nhiều tài liệu đã được trao lại cho gia đình nhạc sĩ Hoàng Vân từ bạn bè, đồng nghiệp hoặc những khán giả yêu âm nhạc của ông. Bà nhấn mạnh việc bàn giao tư liệu không chỉ là thủ tục hành chính, mà thể hiện trách nhiệm của gia đình trong việc bảo tồn, lan tỏa di sản âm nhạc Việt Nam.

Dịp này, 2 nhạc sĩ Hoàng Long, Hoàng Lân trao tặng Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III 22 đơn vị bảo quản từ năm 1957 đến năm 2022, gồm tài liệu sáng tác (Kịch-Múa-Hát; Văn-Thơ; Ca Khúc; Nhạc, phim hoạt hình; Hợp xướng); sách âm nhạc; các bài báo viết về nhạc sĩ Hoàng Long, Hoàng Lân.

Nhạc sĩ Hoàng Long chia sẻ, đây là lần thứ hai họ gửi tài liệu tới trung tâm. Mỗi lần gửi tài liệu đến đây, niềm vui lại được nhân lên nhiều lần, bởi vì những đóng góp của anh em nhạc sĩ được lưu giữ lại. Đó là điều may mắn bởi những đóng góp nho nhỏ của hai nhạc sĩ được phổ biến và được nhiều thế hệ biết đến.

Đại diện Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III – TS Trần Việt Hoa đánh giá, đợt tiếp nhận này có ý nghĩa đặc biệt trong việc mở rộng bộ sưu tập tư liệu về nhạc sĩ Hoàng Vân. Theo đó, việc bổ sung tài liệu cho thấy bộ sưu tập vẫn sống động và tiếp tục hoàn thiện, giúp công chúng và giới nghiên cứu tiếp cận rõ hơn về tư duy sáng tác khí nhạc, thanh nhạc của ông. Bà Hoa cũng nhấn mạnh bảo tồn di sản không dừng lại ở việc được ghi danh mà là quá trình liên tục sưu tầm, lưu giữ và phát huy giá trị.

Dung Hòa