Phòng GD&ĐT không còn, chuyên viên về xã hoặc trường đều phải nỗ lực rất nhiều

Từ ngày 01/7 tới đây, chính quyền cấp huyện sẽ chấm dứt hoạt động để thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp. Điều này cũng đồng nghĩa phòng giáo dục và đào tạo ở các tỉnh, thành trên cả nước cũng chỉ còn duy trì hoạt động trong vòng hơn chục ngày nữa sẽ kết thúc sứ mệnh của mình.

Khác với lãnh đạo, chuyên viên, nhân viên các ban, ngành khác trong huyện khi được điều động về sở hay về xã cũng thuận lợi hơn vì công việc chính quyền, hành chính giữa cấp huyện với cấp xã và cấp tỉnh có nhiều điểm tương đồng.

Nhưng, đối với những lãnh đạo, chuyên viên phòng giáo dục và đạo sẽ có những khó khăn nhất định khi nhận nhiệm vụ mới. Số lượng điều động về sở giáo dục rất ít và chủ yếu là lãnh đạo phòng giáo dục nên nhiều thầy cô là chuyên viên đã đăng ký về trường làm công tác giảng dạy để được gần gia đình nhưng có lẽ trong thâm tâm mỗi người không tránh khỏi những trăn trở.

Ảnh minh họa: Doãn Nhàn

Về xã hoặc về trường đều có những tâm tư, trăn trở

Trước khi là lãnh đạo, chuyên viên ở phòng giáo dục và đào tạo, thầy cô này chủ yếu là cán bộ quản lý ở các nhà trường. Chức danh thấp nhất là phó hiệu trưởng, phần nhiều là hiệu trưởng trường tiểu học và trung học cơ sở trên địa bàn mới được điều động về phòng giáo dục công tác.

Khi về phòng giáo dục và đào tạo, chỉ có khoảng 4 thầy cô được cơ cấu vào chức danh lãnh đạo, gồm: trưởng phòng; các phó trưởng phòng. Còn lại, họ đều được gọi là chuyên viên phụ trách các mảng hoạt động thể, như: chuyên môn; ngoài giờ; tổ chức- cán bộ…

Nhiệm vụ chính của phòng giáo dục và đào tạo là tham mưu Ủy ban nhân dân cấp huyện trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển giáo dục mầm non, tiểu học, trung học cơ sở trên địa bàn phù hợp với chiến lược phát triển giáo dục của tỉnh và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương;

Bên cạnh đó là hướng dẫn, tổ chức thực hiện, kiểm tra việc chấp hành quy chế chuyên môn nghiệp vụ; công tác bảo đảm chất lượng giáo dục; công tác tuyển sinh, thi; công tác phổ cập giáo dục, xóa mù chữ, xây dựng trường chuẩn quốc gia và xây dựng xã hội học tập trên địa bàn;

Chịu trách nhiệm giải trình về hoạt động giáo dục, chất lượng giáo dục, quản lý nhà giáo và người học, thực hiện chính sách phát triển giáo dục thuộc phạm vi quản lý trước Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp huyện, Sở Giáo dục và Đào tạo và toàn xã hội về các vấn đề giáo dục.

Mấy chục năm nay, phòng giáo dục đã duy trì các hoạt động theo pháp luật và trở thành cấp trung gian giữa các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở với sở giáo dục và đào tạo.

Tuy nhiên, từ ngày 01/7 tới đây, khi chấm dứt hoạt động cấp huyện, những lãnh đạo, chuyên viên phòng giáo dục bắt buộc phải chuyển về các đơn vị công tác mới hoặc nghỉ theo chế độ.

Một số thầy cô gần tuổi hưu thì xin về hưu sớm theo chế độ chính sách hiện hành. Một số lãnh đạo phòng giáo dục thì về sở giáo dục nhưng số lượng cũng rất ít vì có tỉnh mới được sáp nhập từ 2-3 tỉnh cũ vào, mà mỗi tỉnh lại có hàng chục phòng giáo dục và đào tạo.

Một số thầy cô sẽ về các xã công tác, có thể tới đây được đảm nhận vai trò đứng đầu phòng văn hóa- xã hội, hoặc làm nhân viên của phòng này. Nhưng, phần nhiều các chuyên viên của phòng giáo dục chủ động xin về trường học để thuận lợi với chuyên môn và được gần gia đình.

Từ trường lên phòng, rồi từ phòng về lại trường

Theo tìm hiểu và trao đổi của người viết bài với một số lãnh đạo, chuyên viên phòng giáo dục, sau ngày 01/7 tới đây có nhiều thầy cô đang còn đủ tuổi công tác thì phần nhiều xin về các trường học trên địa bàn bởi dù sao đây vẫn là hướng đi có phần phù hợp hơn cả.

Nhưng về trường cũng là một con đường khó khăn và có lẽ trong thâm tâm mỗi thầy cô đều có những tâm tư nhất định. Bởi lẽ, trước khi về công tác ở phòng giáo dục, phần lớn họ là những hiệu trưởng nhà trường. Tất nhiên, họ có quyền hành nhiều khi đứng đầu đơn vị.

Khi về phòng giáo dục công tác, dù là đảm nhận chức danh lãnh đạo hay chuyên viên thì họ vẫn có “tiếng nói” với cán bộ quản lý và giáo viên ở các trường học trên địa bàn mỗi khi họp hành hay về cơ sở thanh tra, kiểm tra các chuyên đề.

Giờ đây về lại các trường học, rất ít người được trở lại vị trí cán bộ quản lý nhà trường như trước đây bởi gần như trường nào cũng đã có hiệu trưởng, phó hiệu trưởng và họ được bổ nhiệm theo nhiệm kỳ.

Những hiệu trưởng, phó hiệu trưởng hiện tại ở các nhà trường hiện nay lại đa phần là cấp dưới của các lãnh đạo chuyên viên phòng giáo dục trước đây. Không những thế, khi về phòng giáo dục và đào tạo họ vẫn ở vị trí cao hơn. Nhưng giờ đây, khi các lãnh đạo hay chuyên viên phòng giáo dục và đào tạo về lại các trường công tác- nếu không được bố trí đảm nhiệm nhiệm vụ quản lý thì sẽ trở về dạy lớp và đương nhiên các vị này trở thành “lính” của hiệu trưởng, phó hiệu trưởng hiện tại của các trường học. Vì thế, vị trí công tác đã hoàn toàn thay đổi.

Đặc biệt, những lãnh đạo, hoặc chuyên viên phòng giáo dục và đào tạo đã không dạy lớp nhiều năm, có người hàng mấy chục năm và đã quen làm lãnh đạo, chỉ đạo cấp dưới, giờ về đứng lớp là cả một vấn đề...

Khi được phân công dạy lớp, tất nhiên phải thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn như các giáo viên trong nhà trường. Chịu sự quản lý về chuyên môn của tổ trưởng/ khối trưởng; phó hiệu trưởng chuyên môn; hiệu trưởng nhà trường. Và, tất nhiên, họ cũng phải phải soạn bài, soạn đề kiểm tra và bị dự giờ như bao giáo viên khác trong tổ, trong trường. Ngoài ra, họ có thể sẽ được hiệu trưởng sẽ phân công làm chủ nhiệm lớp- công việc của những ngày mới ra trường và khi chưa đảm nhận chức vụ.

Thực tế cho thấy, từ giáo viên phấn đấu lên quản lý sẽ thuận lợi hơn rất nhiều so với từ quản lý xuống làm giáo viên bởi ngành giáo dục có những công việc khá đặc thù- nhất là những năm vừa qua đã chuyển từ chương trình 2006 sang chương trình 2018.

Một khi đã ở vị trí lãnh đạo và không đứng lớp nhiều năm, trở lại với công việc giảng dạy là cả một vấn đề khó khăn cả trong ứng xử với đồng nghiệp, với quản lý nhà trường và đương nhiên khó khăn trong giảng dạy vì kiến thức, phương pháp bây giờ đã khác hoàn toàn với trước đây. Chính vì vậy, thầy cô từ phòng giáo dục về các trường sẽ có khó khăn nhưng với năng lực sẵn có và quyết tâm, chắc chắn thầy cô sẽ làm tốt ở vai trò mới.

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.

LÊ VĂN MINH