Phó Thủ tướng yêu cầu giải quyết vướng mắc điện gió ngoài khơi

Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo số 442/TB-VPCP ngày 1/10/2024 kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn về giải quyết vướng mắc phát triển điện gió ngoài khơi.

Ảnh minh họa

Điện là yếu tố đầu vào nền tảng của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh của đất nước. Đầu tư phát triển ngành điện là một trong những ưu tiên hàng đầu của Đảng và Nhà nước; điện phải đi trước một bước để đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững cả cho hiện tại và tương lai. Trong những năm qua, kinh tế - xã hội nước ta có sự phát triển mạnh mẽ, đặt ra yêu cầu tăng trưởng nguồn điện phải ở mức 10 - 12%/năm. Do đó, chúng ta cần phải tập trung đầu tư các dự án nguồn điện từ sớm, từ xa để bảo đảm cung ứng đủ điện cho nhu cầu phát triển trong tương lai, nhất là các nguồn điện nền, điện năng lượng tái tạo, điện sạch như điện gió ngoài khơi, điện khí để hướng tới mục tiêu Net Zezo vào năm 2050.

Theo Quy hoạch điện VIII, tiềm năng kỹ thuật điện gió ngoài khơi của Việt Nam là rất lớn, lên đến 600.000 MW. Mục tiêu đến năm 2030 công suất điện gió ngoài khơi phục vụ nhu cầu điện trong nước đạt khoảng 6.000 MW.

Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII (Quyết định số 262/QĐ-TTg ngày 01 tháng 4 năm 2024) mới chỉ phân bổ phát triển điện gió ngoài khơi theo vùng: (i) Bắc Bộ: 2.500 MW; (ii) Trung Trung Bộ: 500 MW; (iii) Nam Trung Bộ: 2.000 MW; (iv) Nam Bộ: 1.000 MW. Kế hoạch chưa xác định dự án điện gió ngoài khơi cụ thể nào và cũng chưa có dự án nào được triển khai.

Thời gian từ nay đến 2030 không còn nhiều, do đó việc sớm triển khai các dự án điện gió ngoài khơi là rất cần thiết để bảo đảm thực hiện được mục tiêu Quy hoạch điện VIII đề ra. Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Công Thương khẩn trương phối hợp với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) để có báo cáo, đề xuất Thủ tướng Chính phủ về các nội dung, thủ tục cần thiết để xem xét việc PVN thực hiện việc khảo sát điện gió ngoài khơi tại dự án cụ thể theo Thông báo kết luận 412/TB-VPCP của cuộc họp Thường thực Chính phủ ngày 12 tháng 9 năm 2024, báo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 05 tháng 10 năm 2024.

Đồng thời, tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu, tổng hợp ý kiến về các vướng mắc, vấn đề cần sửa đổi, bổ sung Luật Điện lực và các quy định pháp luật khác có liên quan để hoàn thiện dự án Luật điện lực (sửa đổi) hoặc gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, đề xuất trong dự án một Luật sửa nhiều luật, trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội 15, tháng 10 năm 2024, củng cố hành lang pháp lý triển khai thực hiện các dự án về năng lượng, trong đó có dự án điện gió ngoài khơi.

Theo TS. Dư Văn Toán, Viện Khoa học Môi trường và Hải đảo thuộc Bộ Tài Nguyên và Môi trường, trước hết, cần có giải pháp tháo gỡ vướng mắc về pháp lý, chính sách. “Để sớm thực hiện các dự án thí điểm về điện gió ngoài khơi đến 2030 (với 6.000 MW), cần xem xét nghiên cứu xây dựng và ban hành chiến lược quốc gia, kèm lộ trình về phát triển điện gió ngoài khơi đến 2030, tầm nhìn đến 2050; quy hoạch không gian phát triển điện gió ngoài khơi cho các dự án cụ thể gắn với Quy hoạch điện VIII… và Kế hoạch thực hiện”, ông Toán gợi ý.

Bên cạnh đó, cần nghiên cứu các chương trình, mô hình thử nghiệm kết hợp điện gió ngoài khơi với sản xuất hydrogen xanh, đảo năng lượng điện gió ngoài khơi và các dạng ngành nghề khác như: năng lượng sóng biển, năng lượng mặt trời, thủy triều, nuôi biển…

Ông Juan Frías, Trưởng bộ phận Tư vấn về đấu thầu và Ước tính chi phí dự án thuộc Công ty Tư vấn điện gió ngoài khơi (OWC) cho rằng, điện gió ngoài khơi là dự án có vốn đầu tư lớn, thời gian thực hiện dài, nên một cơ chế, chính sách rõ ràng sẽ bảo đảm Việt Nam thu hút được nguồn lực đầu tư.

Ông Juan Frías đề xuất quy trình lựa chọn nhà đầu tư phát triển dự án điện gió ngoài khơi cho Việt Nam theo mô hình 2 giai đoạn (giai đoạn 1: trao quyền khảo sát độc quyền; giai đoạn 2: ký kết hợp đồng mua bán điện với EVN) với các tiêu chí lựa chọn minh bạch, hợp lý với một quá trình tuyển chọn cạnh tranh đơn giản. “Mô hình này sẽ tạo ra cuộc đấu thầu cạnh tranh và tăng khả năng huy động vốn phát triển dự án điện gió ngoài khơi”, ông Juan Frías gợi mở.

Minh Thành