Phó thủ tướng Trần Hồng Hà: Thời điểm đặc biệt của Bộ TN-MT và Bộ NN-PTNT
Tại hội nghị tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 của ngành tài nguyên và môi trường (TN-MT) ngày 21.12, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh đây là thời điểm đặc biệt của Bộ TN-MT, cũng như Bộ NN-PTNT khi chuyển sang giai đoạn phát triển mới.
Phó thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và toàn dân, Việt Nam vượt qua những cơn gió ngược, chuyển hóa những thách thức thành cơ hội.
Dự kiến 15/15 chỉ tiêu chủ yếu đạt và vượt kế hoạch. Tăng trưởng ước đạt 7% (thuộc nhóm các nước cao thế giới); kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát dưới 4%, các cân đối lớn được bảo đảm. Việt Nam thuộc nhóm 15 nước đang phát triển thu hút FDI cao nhất thế gới.
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu ước đạt khoảng 807,7 tỉ USD, cao nhất từ trước đến nay. Thu ngân sách nhà nước (NSNN) ước cả năm vượt trên 10% dự toán; bội chi NSNN, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia thấp hơn giới hạn cho phép.
“Chúng ta đã hoàn thành hơn 2.000km đường cao tốc. Dự án đường dây 500 kV mạch 3 Quảng Bình - Hưng Yên đã phát huy sức mạnh tổng hợp của các địa phương, với nhiều lực lượng (phụ nữ, thanh niên, công an, quân đội…) hoàn thành sau hơn 6 tháng thi công thay vì 2 năm như kế hoạch”, Phó thủ tướng nêu.
Ông Hà cũng cho biết an sinh xã hội được bảo đảm, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 1,93%; chỉ số hạnh phúc năm 2024 tăng 11 bậc, xếp thứ 54/143; chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu tăng 4 bậc, xếp thứ 44/132; chỉ số phát triển bền vững (SDGs) xếp thứ 54/166, tăng 1 bậc so với năm 2023.
Riêng ngành TN-MT, lần đầu tiên mọi lĩnh vực quản lý đều có luật điều chỉnh, nhất là những luật quan trọng như đất đai, địa chất khoáng sản, tài nguyên nước… Công tác xây dựng luật, văn bản dưới luật đã phát huy sự tham gia dân chủ, khách quan, khoa học của các bên, điển hình là Luật Đất đai và các nghị định, thông tư hướng dẫn thi hành, qua đó góp phần thay đổi tư duy xây dựng pháp luật, mở ra hướng giải quyết nhiều vướng mắc, tồn đọng.
"Thay vì không quản được thì cấm hay chỉ thuận lợi cho cơ quan quản lý, thì cần kiến tạo, mở ra không gian đổi mới, sáng tạo cho cơ quan quản lý, doanh nghiệp, người dân; tạo nguồn lực, động lực, tư duy mới trong công tác quản lý", Phó thủ tướng nói.
Bên cạnh những thành tựu đạt được, Phó thủ tướng nhìn nhận quá trình chuyển đổi mô hình phát triển của đất nước, trong đó có việc xác định vị thế của các ngành, lĩnh vực chưa đạt yêu cầu; tổ chức bộ máy chưa khoa học, còn chồng chéo hoặc còn khoảng trống pháp lý chưa được khắc phục triệt để.
Thêm nữa, chất lượng môi trường cuộc sống chưa cải thiện triệt để, trong khi vấn đề ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, đa dạng sinh học, nguồn nước đang suy giảm; năng lực giải quyết hài hòa bài toán quản lý, khai thác, sử dụng tài nguyên, phát triển nông nghiệp nông thôn, bảo vệ môi trường… chưa đáp ứng được yêu cầu.
"Thế giới đang bước vào kỷ nguyên phát triển mới với xu thế chuyển đổi số, chuyển đổi xanh không thể đảo ngược, Việt Nam sẽ tiếp cận như thế nào để không lỡ nhịp", Phó thủ tướng nêu vấn đề và cho rằng đây là cơ hội rất lớn đối với Bộ TN-MT, Bộ NN-PTNT khi "bảo vệ môi trường cùng với phát triển kinh tế, xã hội là trung tâm của phát triển".
Theo Phó thủ tướng Hà, môi trường, bao gồm tài nguyên thiên nhiên, tư liệu sản xuất và không gian sống của con người, sẽ trở thành nền tảng cho phát triển bền vững, là lời giải cho bài toán chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng chất lượng, hiệu quả, bền vững. Môi trường phải được đưa vào ngay từ khâu thiết kế, hoạch định các chiến lược, quy hoạch, chính sách phát triển kinh tế, xã hội với các mô hình kinh tế xanh, chuyển đổi năng lượng xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế carbon thấp…
Trong năm 2025, Phó thủ tướng đề nghị Bộ TN-MT phối hợp với Bộ NN-PTNT khẩn trương thực hiện hợp nhất, tập trung kiện toàn tổ chức bộ máy, đảm bảo tinh gọn, hiệu lực hiệu quả theo nguyên tắc "1 việc không giao cho 2 người", "chức năng, nhiệm vụ quyết định tổ chức, bộ máy"; rà soát, hoàn thiện khung khổ pháp lý tạo động lực mới cho tiến trình chuyển đổi xanh, thúc đẩy phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế carbon thấp.
Ngoài ra, ngành TN-MT cần tập trung suy nghĩ, với tư duy cách mạng nhằm xác định những nhiệm vụ, dự án trọng điểm quốc gia trong nhiệm kỳ tới: Đổi mới công tác xây dựng pháp luật, thể chế; tổ chức lại mô hình quản lý theo hướng đẩy mạnh công tác phân cấp, tăng cường năng lực cho cơ sở; đi đầu và là trung tâm trong chuyển đổi số quốc gia với thông tin dữ liệu về đất đai, tài nguyên, khoáng sản, khí tượng thủy văn… cung cấp cho các ngành, lĩnh vực kinh tế khác; xây dựng và dẫn dắt thực hiện lộ trình tiến tới không khí thải, không rác thải, không nước thải của cả nước.
Phó thủ tướng Trần Hồng Hà tin tưởng với truyền thống đoàn kết, đổi mới, sáng tạo, mối quan hệ gắn bó hữu cơ, cơ quan hợp nhất giữa Bộ TN-MT và Bộ NN-PTNT sẽ "Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả".
“Bộ mới sau khi hợp nhất sẽ thực hiện tốt sứ mệnh trung tâm trong tiến trình phát triển bền vững cùng nước ta bước vào "Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam", Phó thủ tướng nêu.