Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình làm việc với Viện Nghiên cứu Hạt nhân

Đồng chí Nguyễn Hòa Bình - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực; đồng chí Mai Văn Chính – Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ và đồng chí Nguyễn Thái Học – Quyền Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng chủ trì buổi làm việc với lãnh đạo và các nhà khoa của Viện Nghiên cứu Hạt nhân

Cùng dự buổi làm việc có các đồng chí: Nguyễn Thái Học – Quyền Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng; Trần Hồng Thái – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng và các cán bộ lãnh đạo, các nhà khoa học nhiều thế hệ của Viện Nghiên cứu Hạt nhân.

Quang cảnh buổi làm việc

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Trần Hồng Thái dự buổi làm việc

Với lợi thế là nơi duy nhất sở hữu Lò Phản ứng Hạt nhân (PƯHN) và nguồn nhân lực nghiên cứu hạt nhân mạnh nhất cả nước, Viện Nghiên cứu Hạt nhân những năm qua đã có nhiều đóng góp to lớn vào các hoạt động nghiên cứu khoa học của đất nước.

Đồng chí Cao Đông Vũ – Bí Thư Đảng ủy, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Hạt nhân báo cáo kết quả nổi bật qua 40 năm xây dựng và phát triển của Viện và những định hướng phát triển trong giai đoạn tới

Báo cáo kết quả nổi bật qua 40 năm xây dựng và phát triển của Viện, đồng chí Cao Đông Vũ – Bí Thư Đảng ủy, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Hạt nhân, cho biết: Viện Nghiên cứu Hạt nhân đã làm chủ toàn diện Lò Phản ứng hạt nhân Đà Lạt, đảm bảo vận hành an toàn và khai thác hiệu quả; góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành năng lượng nguyên tử Việt Nam.

Viện cũng đã cung cấp nhiều sản phẩm, dịch vụ để phục vụ cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Đặc biệt, trong giai đoạn đại dịch Covid-19 (2020 - 2022), Viện Nghiên cứu Hạt nhân đã góp phần đảm bảo an ninh nguồn cung cấp thuốc phóng xạ trong nước khi việc nhập khẩu thuốc phóng xạ không thực hiện được.

Các đại biểu, các nhà khoa học dự buổi làm việc

Ngoài ra, Viện cũng đã thực hiện thành công Dự án Chuyển đổi nhiên liệu từ độ giàu cao sang độ giàu thấp cho Lò Phản ứng hạt nhân Đà Lạt và được quốc tế công nhận là "lò sử dụng hiệu quả nhất trong số các lò phản ứng có công suất thấp trên thế giới".

Trong bối cảnh Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Viện Nghiên cứu Hạt nhân đã đề ra mục tiêu trở thành một tổ chức khoa học công nghệ đa ngành hàng đầu khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình có bài phát biểu nhấn mạnh tầm quan trọng của các nhà khoa học, đặc biệt là lĩnh vực khoa học hạt nhân trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Các đại biểu lắng nghe ý kiến chỉ đạo và chia sẻ của Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình ghi nhận và đánh giá cao những đóng góp của các nhà khoa học của Viện Nghiên cứu Hạt nhân trong điều kiện đầu tư của nhà nước còn chưa nhiều.

"Mặc dù Viện chưa được đầu tư bài bản lắm nhưng trong thời gian qua đã có những nỗ lực, đặc biệt là trong công tác vận hành lò phản ứng rất an toàn và hiệu quả. Các nghiên cứu của Viện cũng được ứng dụng ngày càng rộng rãi trong cuộc sống ngày nay trong nhiều lĩnh vực như nông nghiệp, y tế, môi trường… Viện vừa làm nhiệm vụ nghiên cứu cơ bản, vừa làm nghiên cứu khoa học ứng dụng. Hai lĩnh vực nghiên cứu như này hoàn toàn có thể bổ sung cho nhau” - Phó Thủ tướng ghi nhận.

Các đại biểu dự buổi làm việc

Phó Thủ tướng nhấn mạnh: Nghị quyết 57 vừa được ban hành đang "mở đường" cho các nhà khoa học, tháo gỡ những "điểm nghẽn" về thủ tục hành chính và thương mại hóa kết quả nghiên cứu.

“Sự ra đời của Nghị quyết 57 được dư luận xã hội, đặc biệt là giới khoa học, giới nghiên cứu đánh giá rất cao, xem như là cú hích của nền kinh tế và động lực phát triển của khoa học công nghệ. Rất nhiều chủ trương, chính sách lớn đã tháo gỡ được những điểm nghẽn tồn tại nhiều năm mà các nhà khoa học xưa nay trăn trở. Các nhà khoa học đa phần rất giỏi về nghiên cứu nhưng lại rất dở về làm thủ tục, nhưng lại phải dành quá nhiều thời gian cho việc thủ tục. Kết quả nghiên cứu có khi lại chỉ dày bằng 1/3 hồ sơ thủ tục, mất rất nhiều công sức của các nhà khoa học. Đây là một điểm nghẽn lớn” – Phó Thủ tướng chia sẻ.

Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình bắt tay động viên các nhà khoa học Viện Nghiên cứu Hạt nhân

Một điểm nghẽn nữa, Phó Thủ tướng nêu ví dụ đó là khoảng cách của kết quả nghiên cứu đến với thương trường để thương mại hóa còn quá xa.

“Tôi cho rằng, không có ai say sưa, tâm huyết và hiệu quả với việc chuyển những nghiên cứu của mình vào thực tế cuộc sống bằng các nhà khoa học. Thế nhưng, một thời gian dài, chúng ta không cho phép các nhà khoa học được thử nghiệm, được kinh doanh, sản xuất từ chính những kết quả nghiên cứu của mình. Bây giờ, chúng ta tháo ra bằng Nghị quyết 57. Tới đây, sẽ còn tiếp tục có những bước triển khai tiếp nữa để tháo gỡ những khó khăn, để tạo ra hành lang pháp lý cho khoa học cất cánh. Đất nước muốn vươn mình thì khoa học phải cất cánh".

Đoàn công tác của Chính phủ và lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Lâm Đồng tham quan, tìm hiểu Lò phản ứng hạt nhân

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh rằng, hiện nay, Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng 2 con số. Nếu chúng ta muốn đạt mức tăng trưởng 2 con số, ví dụ như 10% trong thời gian tới, thì năng lượng phải tăng 15%. Từ trước đến nay, chúng ta tích lũy được khoảng 80 nghìn megawatt, từ nay chúng ta cần phải đạt 70 nghìn megawatt. Như vậy từ đây đến 5 năm tới chúng ta phải tạo ra năng lượng bằng mấy chục năm qua. Và lối thoát cho câu chuyện này chỉ có năng lượng tái tạo và năng lượng nền là năng lượng hạt nhân. Khi đạt đến năng lượng hạt nhân thì rất kỳ vọng vào nền khoa học hạt nhân, trong đó có đóng góp của Viện Nghiên cứu Hạt nhân.

"Thực tiễn cuộc sống đang đòi hỏi vị thế của các nhà khoa học phải vươn lên mạnh hơn nữa trong đời sống xã hội. Một nền năng lượng hạt nhân sẽ hình thành, kèm theo đó là một nền khoa học hạt nhân. Đất nước trông cậy vào các nhà khoa học ở đây và cả các nơi khác nữa” – Phó Thủ tướng kỳ vọng.

Phó Thủ tướng cũng ghi nhận và chia sẻ những khó khăn mà Viện Nghiên cứu Hạt nhân nói riêng và các nhà khoa học đang đối mặt, đồng thời đặt niềm tin rằng, những khó khăn sắp tới sẽ được tháo gỡ. “Khi chúng ta đã khẳng định được vị trí rất quan trọng trong đời sống xã hội thì chắc chắn những khó khăn này sẽ được tháo gỡ. Với những định hướng của Viện, tôi hoàn toàn đồng tình, nhưng tôi cũng muốn lãnh đạo cùng các nhà khoa học có tầm nhìn và khát vọng lớn hơn, phải bứt phá hơn chứ không chỉ dừng ở định hướng phát triển như thế này”.

Lãnh đạo Viện Nghiên cứu Hạt nhân giới thiệu hoạt động trong Lò Phản ứng hạt nhân

Lãnh đạo Viện Nghiên cứu Hạt nhân giới thiệu hoạt động trong Lò Phản ứng hạt nhân

Lò Phản ứng hạt nhân Đà Lạt được quốc tế công nhận là "lò sử dụng hiệu quả nhất trong số các lò phản ứng có công suất thấp trên thế giới"

Viện Nghiên cứu Hạt nhân với lợi thế là nơi duy nhất sở hữu Lò Phản ứng hạt nhân và nguồn nhân lực nghiên cứu hạt nhân mạnh nhất cả nước

Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cũng đặt câu hỏi gợi ý cho các nhà khoa học ở Viện Nghiên cứu Hạt nhân: liệu chúng ta có thể nghĩ về một công nghệ mới thế hệ 3+, 4+ cho Lò Phản ứng hạt nhân không?

“Để chúng ta tiệm cận với trình độ quốc tế. Một khát vọng nâng đến tầm khu vực thì công nghệ phải đáp ứng. Đất nước hiện nay đủ điều kiện, đủ tiềm lực và chúng ta đang có chủ trương để phát triển khoa học hạt nhân. Vậy thì chính chúng ta chứ không phải ai khác phải khẳng định vai trò của khoa học hạt nhân. Viện đã có nhưng đóng góp trong nông nghiệp, quan trắc, môi trường, y tế; nhưng giai đoạn này, phải nghĩ đến tầm vóc của chúng ta lớn hơn nữa” – Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình đặt ra yêu cầu.

Cuối cùng, Phó Thủ tướng một lần nữa ghi nhận nhưng đóng góp của các nhà khoa học, và bày tỏ đất nước đang rất kỳ vọng vào tương lai tốt hơn với những thành tích nhiều hơn của các nhà khoa học.

Đoàn công tác của Chính phủ và lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh chụp hình lưu niệm với cán bộ lãnh đạo, các nhà khoa học Viện Nghiên cứu Hạt nhân

Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình và Quyền Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng thăm quan Phòng Truyền thống của Viện Nghiên cứu Hạt nhân

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình ghi vào sổ truyền thống của Viện Nghiên cứu Hạt nhân

Những lời gửi gắm tâm huyết của Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Hòa Bình với các nhà khoa học của Viện Nghiên cứu Hạt nhân

Hiện nay, Viện Nghiên cứu hạt nhân là nơi duy nhất sở hữu Lò Phản ứng hạt nhân và cũng là nơi có nguồn nhân lực nghiên cứu hạt nhân mạnh nhất của Việt Nam. Tỉnh Lâm Đồng và các nhà khoa học rất mong muốn, nơi đây sẽ là nơi trụ cột để xây dựng trung tâm đào tào bồi dưỡng phục vụ cho hoạt động vận hành và ứng dụng của ngành năng lượng nguyên tử.

NGUYỄN NGHĨA