Phát huy sức mạnh chính trị tinh thần của Cách mạng Tháng Tám trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

*Trung tướng BÙI QUỐC OAI, Chính ủy Bộ tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam:

Xây dựng hệ thống chính quyền hết lòng phục vụ nhân dân

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám đã khẳng định sự đúng đắn, nhất quán của Đảng trong việc xác định phương hướng, mục tiêu, xây dựng lực lượng và phương pháp đấu tranh cách mạng, đáp ứng được nhu cầu, phù hợp với nguyện vọng của nhân dân, từ đó góp phần hiện thực hóa mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, mang lại hạnh phúc, ấm no cho nhân dân. Từ cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã rút ra những kinh nghiệm quý báu, đó là: Đảng, Nhà nước phải có chủ trương, đường lối chính trị đúng đắn, kịp thời thể chế hóa và triển khai thực hiện có hiệu quả, khắc phục các hạn chế, yếu kém trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo. Thực hiện tốt cơ chế Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ và phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”, mọi quyết sách đều phải lấy người dân làm trung tâm.

Cán bộ, học viên Trường Sĩ quan Chính trị tham quan trưng bày sách tại hội thảo. Ảnh: HOÀNG VIỆT

Quán triệt sâu sắc và vận dụng bài học kinh nghiệm từ Cách mạng Tháng Tám, trong giai đoạn cả hệ thống chính trị được sắp xếp, tổ chức lại hiện nay, cần tập trung xây dựng, vận hành có hiệu quả chính quyền địa phương hai cấp. Bảo đảm quyền và trách nhiệm của nhân dân khi tham gia xây dựng chính quyền. Thực hiện đổi mới cơ chế quản lý, điều hành, tăng cường áp dụng công nghệ, cải cách hành chính hướng tới đơn giản hóa, minh bạch hóa các thủ tục hành chính, giảm phiền hà cho nhân dân. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo mạnh mẽ việc xây dựng Chính phủ điện tử và chính quyền điện tử, bảo đảm nâng cao hiệu quả được biết, được bàn, được kiểm tra, giám sát và được thụ hưởng của nhân dân. Cùng với đó, cần xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước có phẩm chất đạo đức tốt, tinh thần trách nhiệm cao, có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ vững vàng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Tăng cường công tác phản biện, đánh giá kết quả thực hiện của các cơ quan Nhà nước, sự hài lòng của nhân dân; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số trong công tác, xây dựng một nền hành chính công hiện đại, hiệu quả.

---------------------------------------

*Trung tướng, PGS, TS PHAN XUÂN TUY, Giám đốc Học viện Chính trị Công an nhân dân:

Xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh

Lực lượng vũ trang cách mạng không hình thành từ “tháp ngà quyền lực”, mà được tôi luyện và phát triển trong lòng quần chúng. Đó là lực lượng “con em của nhân dân”, mang bản chất giai cấp công-nông, chiến đấu vì lợi ích thiết thực của đất nước, dân tộc. Bài học này có giá trị nền tảng trong xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh cho đến hôm nay vẫn là nguyên tắc xuyên suốt: Dân là gốc, dân là hậu phương vững chắc của Quân đội nhân dân (QĐND), Công an nhân dân.

Một trong những nét đặc sắc của lực lượng vũ trang trong Cách mạng Tháng Tám là sự thống nhất giữa chiến đấu và tuyên truyền, giữa vũ trang và vận động chính trị. Mỗi chiến sĩ là một tuyên truyền viên, cán bộ dân vận, người truyền lửa cách mạng. Do đó, xây dựng lực lượng vũ trang không chỉ là huấn luyện quân sự, mà phải đồng thời nâng cao ý thức chính trị, lý tưởng chiến đấu và đạo đức cách mạng. Chủ động thích nghi với hoàn cảnh, phát triển phù hợp chiến lược. Lực lượng vũ trang được tổ chức linh hoạt, phù hợp với từng giai đoạn cách mạng, từng địa bàn. Việc chủ động chuyển hóa giữa các hình thức đấu tranh, cho thấy năng lực chỉ huy, tổ chức và thích nghi rất cao-là bài học lớn cho việc tổ chức lực lượng trong môi trường tác chiến hiện đại.

Phát huy mối quan hệ đoàn kết, hiệp đồng chặt chẽ giữa QĐND và Công an nhân dân đã tạo nên nguồn sức mạnh to lớn, đưa đất nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng giành hết thắng lợi này đến thắng lợi khác, lập nên nhiều kỳ tích, đạt được nhiều thành tựu vĩ đại. Trong giai đoạn hiện nay, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với QĐND, Công an nhân dân, lãnh đạo xây dựng, củng cố và không ngừng vun đắp bản chất cách mạng, mối quan hệ mật thiết, gắn bó máu thịt với nhân dân có ý nghĩa đặc biệt quan trọng nhằm xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh, có khả năng sẵn sàng chiến đấu cao, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới.

---------------------------------------

*PGS, TS NGUYỄN TOÀN THẮNG, nguyên Viện trưởng Viện Văn hóa và Phát triển, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh:

Tỏa sáng giá trị văn hóa dân tộc

Cách mạng Tháng Tám đã kết tinh cao độ và tỏa sáng giá trị văn hóa dân tộc gắn với sức mạnh của thời đại, để lại những bài học kinh nghiệm vô cùng quý giá về việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc trong sự nghiệp đổi mới, hội nhập quốc tế, chuyển đổi số, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hiện nay. Văn hóa Việt Nam trường tồn và phát triển trong hơn 4.000 năm lịch sử dựng nước và giữ nước là nhờ các thế hệ người Việt đã biết gìn giữ và phát triển những tinh hoa giá trị văn hóa dân tộc, đồng thời tiếp thu có chọn lọc những giá trị văn hóa nhân loại. Đó là hệ giá trị văn hóa bao gồm những giá trị bền vững, những tinh hoa của cộng đồng các dân tộc Việt Nam được hun đúc nên qua lịch sử hàng nghìn năm, như: Lòng yêu nước nồng nàn, ý chí tự cường dân tộc, tinh thần đoàn kết, ý thức cộng đồng gắn kết cá nhân-gia đình-làng xã-Tổ quốc; lòng nhân ái, khoan dung, trọng nghĩa tình, đạo lý; đức tính cần cù, sáng tạo trong lao động; sự tinh tế trong ứng xử, tính giản dị trong lối sống...

Ở một phương diện khác, có thể nhận diện giá trị văn hóa dân tộc được kết tinh trong 4 dòng chảy tinh thần mãnh liệt của người Việt: Chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa anh hùng, chủ nghĩa nhân văn và chủ nghĩa nhân đạo. Trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước, hệ giá trị văn hóa ấy đã làm nên sức mạnh kỳ diệu của dân tộc Việt Nam trong chế ngự thiên tai, nhân họa, đánh đuổi các thế lực ngoại xâm cường bạo, duy trì, bảo vệ sự sinh tồn và phát triển của dân tộc. Sự kiện lịch sử Cách mạng Tháng Tám đã kết tinh cao độ, hội tụ và tỏa sáng những giá trị văn hóa truyền thống đó, đặc biệt là tinh thần yêu nước, ý chí tự lập, tự cường, khát vọng tự do, độc lập, phát huy sức mạnh vô địch của khối đại đoàn kết dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ. Thắng lợi của cuộc cách mạng này là minh chứng hùng hồn cho sự kết tinh của các giá trị văn hóa dân tộc, làm nên một cuộc chuyển mình vĩ đại trong lịch sử dân tộc Việt Nam.

---------------------------------------

*Thiếu tướng BẾ HẢI TRIỀU, Cục trưởng Cục Dân vận, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam

Bài học cho công tác dân vận của Đảng trong Quân đội

Hơn 80 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Quân đội nhân dân Việt Nam luôn là công cụ bạo lực sắc bén, lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu tuyệt đối trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Thực hiện chức năng “đội quân công tác”, Quân đội luôn quán triệt sâu sắc quan điểm về công tác quần chúng của Đảng và những bài học, kinh nghiệm của công tác này trong Cách mạng Tháng Tám để xác định nội dung, biện pháp tiến hành phù hợp.

Vấn đề đặt ra hiện nay là cần tiếp tục vận dụng sáng tạo, linh hoạt hơn nữa những bài học kinh nghiệm từ Cách mạng Tháng Tám trong công tác dân vận của Quân đội thời kỳ mới. Theo đó, công tác dân vận phải bám sát thực tiễn trên cơ sở yêu cầu nhiệm vụ cách mạng gắn với từng vùng, từng đối tượng cụ thể để có hình thức, nội dung, biện pháp tiến hành phù hợp. Các cấp cần coi trọng công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, xác định mặt làm được, chưa làm được, lựa chọn mô hình công tác tuyên truyền, vận động quần chúng có hiệu quả trong thực tiễn để xây dựng và nhân rộng.

Các đơn vị cần phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương, nhất là cấp xã trong điều kiện thực hiện chính quyền địa phương hai cấp hiện nay để tiếp tục đổi mới, đa dạng hóa các hình thức vận động, tập hợp quần chúng nhân dân; duy trì, mở rộng hoạt động kết nghĩa, hành quân dã ngoại làm công tác dân vận; củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của Tổ công tác dân vận; phát huy vai trò của dân quân tự vệ, các tổ, đội công tác liên ngành ở các địa bàn. Đẩy mạnh Phong trào thi đua “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt” trên các lĩnh vực; kết hợp chặt chẽ với Phong trào Thi đua Quyết thắng, các phong trào thi đua, cuộc vận động của các cấp, các ngành, các địa phương phát động vào thực hiện nhiệm vụ chính trị mà địa phương đang thực hiện. Phối hợp chặt chẽ với các tổ chức, lực lượng ở địa phương để tiến hành công tác dân vận đạt hiệu quả cao, tạo nguồn lực mạnh mẽ, sự ủng hộ, giúp đỡ của nhân dân để xây dựng cơ sở, địa bàn vững mạnh.

---------------------------------------

*Thiếu tướng, PGS, TS LÊ THÀNH LONG, Phó chính ủy Học viện Hậu cần:

Mặt trận Việt Minh - ngọn cờ hiệu triệu toàn dân tộc

Mặt trận Việt Minh đã trở thành cầu nối giữa ý chí cách mạng của Đảng với nguyện vọng thiết tha của toàn dân, trực tiếp vận động, tổ chức và phát huy sức mạnh to lớn của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Thông qua Mặt trận Việt Minh, quần chúng nhân dân không chỉ được giác ngộ về mục tiêu cách mạng mà còn được tổ chức thành lực lượng cách mạng hùng hậu, trở thành chủ thể trực tiếp làm nên thắng lợi của cuộc Tổng khởi nghĩa.

Ngay từ tên gọi, Việt Minh là một mặt trận riêng của Việt Nam, mang đậm tính dân tộc; là ngọn cờ hiệu triệu, quy tụ sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc. Mặt trận Việt Minh đã đề ra chủ trương và chính sách đúng đắn, kịp thời, đáp ứng nguyện vọng tha thiết của các tầng lớp nhân dân... Trên cơ sở đó, Việt Minh đã tập hợp và quy tụ được mọi lực lượng yêu nước-không phân biệt thành phần, tôn giáo, dân tộc, xu hướng chính trị-tạo nên sức mạnh tổng hợp to lớn trong đấu tranh giành chính quyền.

Việt Minh tự tuyên bố là một đoàn thể cách mạng chân chính, có chủ trương cứu nước đúng đắn và lập trường chính trị rõ ràng. Cùng với đó, Mặt trận Việt Minh đề ra Chương trình cứu nước gồm 44 điểm, bao quát các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa-giáo dục, xã hội, ngoại giao. Những chính sách này vừa bảo đảm quyền lợi của công-nông-trí thức, vừa chiếu cố đến lợi ích chính đáng của các tầng lớp khác như tiểu tư sản, tư sản dân tộc, địa chủ tiến bộ..., từ đó tạo dựng mặt trận đoàn kết rộng rãi, toàn dân, toàn diện. Việt Minh còn khơi dậy truyền thống chống ngoại xâm kiên cường của dân tộc Việt Nam: "Một dân tộc có trên bốn nghìn năm lịch sử... quyết không chịu làm trâu ngựa cho quân đế quốc da trắng hay da vàng".

Sự ra đời của Mặt trận Việt Minh nhằm hiện thực hóa khát vọng cháy bỏng của toàn thể nhân dân Việt Nam: "1. Làm cho nước Việt Nam được hoàn toàn độc lập; 2. Làm cho dân Việt Nam được sung sướng, tự do". Từ đó, Việt Minh đã thổi bùng lên ngọn lửa yêu nước và biến nó thành hành động cách mạng-chính là sức mạnh chính trị tinh thần đặc biệt tạo nên thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

Cán bộ, học viên Trường Sĩ quan Chính trị tìm hiểu thông tin, tư liệu về lịch sử Quân đội nhân dân Việt Nam. Ảnh: HOÀNG VIỆT

---------------------------------------

*PGS, TS NGUYỄN DANH TIÊN, Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh:

Đại đoàn kết toàn dân tộc là vấn đề chiến lược, quyết định

Ngay từ khi ra đời và trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam xác định đại đoàn kết toàn dân tộc là vấn đề chiến lược, quyết định đến thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Vì thế, Đảng chủ trương xây dựng chiến lược đại đoàn kết dân tộc và Mặt trận Dân tộc thống nhất phù hợp trong từng thời kỳ lịch sử.

Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ, đại đoàn kết dân tộc là nguồn sức mạnh vô địch, là động lực chủ yếu của cách mạng Việt Nam. Người khẳng định: "Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân"; "Nhờ đại đoàn kết mà trong bao nhiêu thế kỷ, nhân dân Việt Nam đã bảo vệ được độc lập, tự do của mình. Nhờ đại đoàn kết mà nhân dân Việt Nam đã đánh thắng chủ nghĩa thực dân, làm Cách mạng Tháng Tám thành công".

Thống nhất với nhận thức của Nguyễn Ái Quốc-Hồ Chí Minh, ngay từ khi ra đời, Đảng Cộng sản Việt Nam đã nhận thấy động lực cách mạng từ quảng đại quần chúng và xác định nhiệm vụ tổ chức, tập hợp, đoàn kết, coi đây là vấn đề chiến lược, xuyên suốt, nhất quán, là cội nguồn của sức mạnh trong mọi thời kỳ cách mạng. Hội nghị thành lập Đảng đầu năm 1930 đã thông qua Chánh cương vắn tắt và Sách lược vắn tắt của Đảng do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc soạn thảo. Hai văn kiện đó đã cấu thành Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng. Cương lĩnh đã hàm chứa những luận điểm về xây dựng khối đại đoàn kết, bao gồm lực lượng của nhiều giai cấp, tầng lớp trong xã hội Việt Nam.

Trong cao trào đấu tranh giải phóng dân tộc 1939-1945, những quan điểm, chủ trương của Đảng về xây dựng và phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc gắn với kiến lập một hình thức Mặt trận Dân tộc thống nhất rộng rãi có bước phát triển đột phá. Nhờ chủ trương, đường lối đúng đắn, Đảng đã huy động và phát huy sức mạnh của tất cả tầng lớp, giai cấp, dân tộc, tôn giáo “đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”, làm nên cuộc cách mạng “long trời lở đất”, giành chính quyền về tay nhân dân.

---------------------------------------

*Thiếu tướng, PGS, TS, NGND NGUYỄN BÁ DƯƠNG, Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, Phụ trách nhóm Chuyên gia 35 Quân ủy Trung ương:

“Xây” và “chống” để bảo vệ, phát triển thành quả cách mạng

Nghiên cứu, vận dụng và phát huy sức mạnh chính trị tinh thần trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945 vào cuộc đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của quân và dân ta có ý nghĩa đặc biệt quan trọng nhằm bảo vệ và phát triển thành quả cách mạng do cha ông để lại vào điều kiện thực tế hiện nay. Tuy nhiên, đây là vấn đề phức tạp, vô cùng nhạy cảm, vừa gắn với việc nắm bắt và giải quyết các mối quan hệ với “thù ngoài”, vừa phải giải quyết thấu đáo, hiệu quả các mối quan hệ nảy sinh từ bên trong, “giữa ta với ta” trong thực hiện cuộc cách mạng về tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị sao cho đồng bộ, thống nhất, kịp thời, hiệu quả, phòng tránh được mọi bất trắc có thể xảy ra.

Một trong những vấn đề nổi cộm nhất, bức xúc nhất, có thể coi là “điểm nghẽn”, “nút thắt” trong đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” ở nước ta cần phải tháo gỡ là chặn đứng các luồng thông tin sai trái, độc hại từ internet, mạng xã hội, nhất là sự tán phát âm mưu, thủ đoạn thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ ta.

Vì vậy, Đảng ta đã chỉ rõ 27 biểu hiện của sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong nội bộ, giúp mỗi cán bộ, đảng viên tự soi, tự sửa, tự tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, góp phần xây dựng Đảng ta trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức và cán bộ. Cùng với đó, các tổ chức đảng tiếp tục đề xuất hệ giải pháp mới, đồng bộ, khả thi để chặn lại sự phai nhạt mục tiêu, lý tưởng cách mạng, khắc phục là sự lười suy nghĩ và ngại học tập lý luận chính trị, đạo đức và pháp luật. Cấp ủy các cấp đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng, nhất là sinh hoạt tự phê bình và phê bình, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới. Xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, nội bộ đoàn kết thống nhất tạo “sức đề kháng” chống lại các biểu hiện tiêu cực, âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch.

---------------------------------------

*PGS, TS TRẦN THỊ MINH TUYẾT, giảng viên cao cấp, Học viện Báo chí và Tuyên truyền:

Phát huy giá trị nhân văn sâu sắc của cuộc cách mạng

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 với tính nhân văn sâu sắc đã để lại một số bài học có giá trị soi chiếu cho công cuộc đổi mới ở nước ta. Trước hết, cuộc cách mạng mang tính nhân văn phải do một Đảng chân chính cách mạng lãnh đạo. Cách mạng Tháng Tám diễn ra dưới sự lãnh đạo của một Đảng luôn xác định là “không có lợi ích gì ngoài lợi ích của nhân dân” và của một lãnh tụ không có ham muốn gì ngoài nền độc lập của dân tộc và hạnh phúc của nhân dân. Điều đó khẳng định một sự thật: Tính nhân văn của cách mạng có nguồn gốc sâu xa từ tính nhân văn, tiến bộ, chân chính của đảng cầm quyền.

Có thể thấy, cuộc cách mạng mang tính nhân văn phải là cuộc cách mạng triệt để. Bằng việc lật đổ chế độ thuộc địa của Pháp, ách phát xít của Nhật và lập nên Nhà nước Dân chủ cộng hòa đầu tiên ở Đông Nam Á, Cách mạng Tháng Tám đã đưa nhân dân Việt Nam lên vị thế người chủ xã hội. Thực tế đó giúp chúng ta rút ra bài học: Đổi mới là cách mạng và cách mạng phải không ngừng đổi mới. Do đó, sự nghiệp đổi mới đang diễn ra trên đất nước ta sẽ không có điểm dừng, mọi chiến lược phát triển của đất nước phải không ngừng bổ sung, phát triển, hoàn thiện để đáp ứng nhu cầu, đòi hỏi ngày càng cao của nhân dân.

Trong thời đại ngày nay, cuộc cách mạng mang tính nhân văn phải là cách mạng xã hội chủ nghĩa và lực lượng lãnh đạo phải có tinh thần “mình vì mọi người”. Đạo đức là cái “gốc” của người cách mạng, của Đảng cách mạng nên giữ gìn và bồi đắp được cái “gốc” ấy thì công lao của Đảng và đặc tính nhân văn của Cách mạng Tháng Tám do Đảng lãnh đạo mới được bảo tồn và ngày càng lan tỏa. Muốn thực hiện công bằng xã hội, Việt Nam phải kiên trì định hướng xã hội chủ nghĩa, mỗi cán bộ, đảng viên phải là những con người xã hội chủ nghĩa, là tấm gương về đạo đức. Tính nhân văn của cuộc cách mạng thể hiện không chỉ ở những mục tiêu cao cả mà còn ở phương pháp, nghệ thuật tài tình, trong đó “hạt nhân” chính là lợi ích chân chính của đông đảo nhân dân, là sự đi lên của tiến trình lịch sử.