Phát hiện sớm, 90% bệnh nhân ung thư đại trực tràng được chữa khỏi

Ths. BS. Mai Viễn Phương - Trưởng khoa Nội soi tiêu hóa Bệnh viện Quốc tế Vinmec Central Park, TP.HCM

Ung thư đại trực tràng ảnh hưởng đến ruột già, chủ yếu là đại tràng và trực tràng. Những khối u thường phát triển từ những khối polyp tiền ung thư. Theo ThS-BS. Mai Viễn Phương, ung thư đại trực tràng có thể phòng ngừa và phát hiện sớm nếu chú trọng đến việc thay đổi lối sống và kiểm tra sức khỏe định kỳ.

* Những dấu hiệu nào cần đặc biệt chú ý để phát hiện ung thư đại trực tràng sớm, thưa bác sĩ?

- Nếu thấy bị rối loạn tiêu hóa kéo dài, như tiêu chảy, táo bón, hoặc phân có hình dạng lạ, đó có thể là dấu hiệu sớm của ung thư đại trực tràng. Cảm giác mót rặn, dù đã đi vệ sinh nhưng vẫn thấy không hết, cũng là một dấu hiệu cần chú ý. Và nếu thấy chảy máu tươi ở hậu môn, phân có máu bầm hoặc màu đen, đừng chủ quan.

Những triệu chứng như đau tức ở vùng bụng hoặc chậu hông, cảm thấy cơ thể mệt mỏi kéo dài, sức khỏe giảm sút, hoặc sụt cân không rõ lý do cũng phải cần kiểm tra ngay. Nếu phát hiện và chú ý sớm những hiện tượng ấy có thể giúp điều trị ung thư hiệu quả hơn.

*

Ai nên thực hiện nội soi đại tràng định kỳ, và tần suất như thế nào là phù hợp, thưa bác sĩ?

- Phần lớn các ca ung thư đại trực tràng thường bắt nguồn từ polyp. Nếu phát hiện sớm, bác sĩ nội soi có thể cắt bỏ polyp để ngăn chặn nguy cơ tiến triển thành ung thư. Tốt nhất là cả nam lẫn nữ, từ 40 tuổi trở lên, nên đi kiểm tra sàng lọc ung thư đại trực tràng. Sau lần nội soi đầu tiên, bác sĩ sẽ đưa ra kế hoạch tái kiểm tra, thường là sau 1- 3 năm, hoặc có thể lâu hơn tùy vào kết quả ban đầu.

Nếu gia đình có người thân từng bị ung thư đại trực tràng hoặc mắc đa polyp, bạn nên đi nội soi sớm hơn theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo sức khỏe.

Nếu bị ung thư đại trực tràng được phát hiện ở giai đoạn sớm, tỷ lệ sống sau 5 năm lên tới trên 90%. Nhưng, có tới 70-80% bệnh nhân ung thư đại trực tràng ở nước ta được phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, chủ yếu là giai đoạn 3-4 nên điều trị gặp nhiều hạn chế.

*Theo bác sĩ thi lối sống và chế độ dinh dưỡng như thế nào có thể giúp giảm nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng?

- Để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, cần chú ý ăn uống hợp vệ sinh, tránh hút thuốc lá, hạn chế bia rượu và duy trì thói quen tập thể dục đều đặn. Hạn chế ăn các loại dưa muối, cà muối, thức ăn nhanh nhiều dầu mỡ, thịt nướng, thay vào đó hãy tăng cường rau xanh, trái cây, cá và nguồn đạm thực vật.

Nếu thường xuyên bị rối loạn tiêu hóa, phân lỏng, phân nát kéo dài, hoặc phân có màu bất thường như đen hoặc lẫn máu, hãy đi gặp bác sĩ ngay. Điều này càng quan trọng hơn nếu gia đình có người thân trực hệ từng bị ung thư đại trực tràng hoặc các loại ung thư khác.

* Việc tầm soát và phát hiện sớm có thể cải thiện hiệu quả điều trị bệnh này ra sao, thưa bác sĩ?

- Ung thư đại trực tràng hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu việc sàng lọc để phát hiện sớm. Qua nội soi tầm soát, bác sĩ có thể phát hiện polyp đại tràng - yếu tố nguy cơ dẫn đến ung thư. Việc cắt bỏ polyp qua nội soi sẽ giúp ngăn chặn nguy cơ này ngay từ đầu.

Nếu thấy có các yếu tố nguy cơ hoặc nhận thấy những dấu hiệu bất thường, hãy đến các bệnh viện hoặc trung tâm y tế chuyên sâu để khám và sàng lọc. Phát hiện sớm sẽ giúp người bệnh an tâm và có cơ hội điều trị hiệu quả rất cao.

Không tự ý điều trị bệnh bằng thuốc nam hay các phương pháp chưa được khoa học kiểm chứng. Điều trị đại tràng là một hành trình dài và đầy thử thách, vì vậy gia đình và người thân cần chia sẻ, quan tâm. Sự lạc quan và tinh thần mạnh mẽ sẽ góp phần quan trọng vào hiệu quả điều trị.

* Doanh nhân thường căng thẳng vì công việc và ít vận động, bác sĩ có lời khuyên gì để phòng ngừa ung thư đại trực tràng?

- Doanh nhân nên chú ý chăm sóc sức khỏe để đảm bảo cơ thể luôn trong trạng thái tốt nhất cho công việc. Hãy dành thời gian tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi lần, ba lần một tuần, đồng thời hạn chế bia rượu và thuốc lá. Nên tránh các loại thức ăn nhanh, nhiều dầu mỡ, tăng cường rau xanh, trái cây, đạm thực vật như đã nói ở trên. Không quên khám sức khỏe định kỳ và thực hiện sàng lọc ung thư đại tràng, đặc biệt là nội soi đại tràng. Nếu phát hiện tổn thương có nguy cơ, như polyp đại tràng, việc cắt polyp qua nội soi sẽ giúp ngăn ngừa nguy cơ ung thư đại tràng, bảo vệ sức khỏe lâu dài.

* Cảm ơn bác sĩ!

Cao Minh Tèo