Phát hiện mới về nguồn gốc của vàng

Magnetar, được biết đến như một loại sao neutron, là tàn dư của những ngôi sao đã phát nổ. Các nhà khoa học trước đây đã xác định rằng vàng và các nguyên tố nặng khác chủ yếu được tạo ra từ các vụ va chạm giữa các sao neutron.

Tuy nhiên, một nghiên cứu mới từ các nhà khoa học tại Đại học Columbia và Đại học bang Louisiana cho thấy rằng những vụ nổ từ magnetar có thể cũng góp phần tạo ra vàng.

"Đây là một câu hỏi cơ bản về nguồn gốc của các vật chất phức tạp trong vũ trụ. Đó là một câu đố thú vị mà chúng tôi vẫn chưa giải đáp được", Anirudh Patel, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.

Nghiên cứu của ông Patel và nhóm cộng sự đã chỉ ra rằng các "sao động" trên bề mặt magnetar có thể tạo ra những vụ bùng phát mạnh mẽ, từ đó phát tán vật chất, tạo ra các nguyên tố nặng như vàng.

Hình ảnh mô phỏng quá trình magnetar phóng vật chất ra ngoài vũ trụ. Ảnh: NASA.

Nghiên cứu này sử dụng dữ liệu từ các kính thiên văn của NASA và ESA, trong đó có dữ liệu từ vụ nổ lớn của một magnetar vào tháng 12/2004. Dữ liệu này đã được các nhà khoa học phân tích và phát hiện rằng tín hiệu từ vụ nổ này rất phù hợp với mô hình lý thuyết trước đó về việc tạo ra các nguyên tố nặng.

Theo Eric Burns, đồng tác giả nghiên cứu, "những dự đoán của mô hình lý thuyết đã khớp chặt chẽ với tín hiệu đã được ghi nhận, chứng tỏ khả năng magnetar có thể tạo ra vàng".

Tuy nhiên, các chuyên gia trong lĩnh vực này, như Tiến sĩ Eleonora Troja từ Đại học Rome, cũng đã bày tỏ sự hoài nghi về kết quả nghiên cứu. Bà cho rằng mặc dù magnetar có thể là một nguồn tạo ra vàng, những bằng chứng hiện tại vẫn chưa đủ thuyết phục để khẳng định đây là nguồn gốc chính thức của vàng trong vũ trụ.

"Magnetar là những vật thể rất hỗn loạn, và quá trình tạo ra vàng đòi hỏi những điều kiện rất đặc biệt. Vì vậy, tôi không đồng ý rằng chúng ta đã phát hiện ra một nguồn vàng mới", bà Troja nói.

Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cũng dự đoán rằng các vụ bùng phát từ magnetar có thể chiếm tới 10% lượng nguyên tố nặng hơn sắt trong Dải Ngân hà. Tuy nhiên, ông Patel cũng nhấn mạnh rằng các nghiên cứu bổ sung sẽ giúp làm rõ hơn khả năng này. Mặc dù kết quả nghiên cứu mở ra một viễn cảnh mới, nhưng các nhà khoa học vẫn cần thêm thời gian và dữ liệu để xác minh những phát hiện này.

Dự kiến, các nghiên cứu tiếp theo sẽ được thực hiện thông qua sứ mệnh COSI của NASA, dự kiến sẽ được triển khai vào năm 2027. Mục tiêu của sứ mệnh này là quan sát các vụ bùng phát của magnetar và tìm kiếm các nguyên tố được tạo ra trong quá trình này, từ đó cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về nguồn gốc các nguyên tố nặng trong vũ trụ.

Đại Hoàng